آشنایی با موضوع
فسفولیپید(به انگلیسی: Phospholipid) نوعی لیپید است که از یک مولکول گلیسرول، دو مولکول اسید چرب و یک مولکول فسفات تشکیل شدهاست. فسفولیپیدها یک سر آبدوست و دو دم آب گریز دارند.
این ماده نقش ساختاری دارد و در غشاء سلولی تمام موجودات زنده وجود دارد. فسفولیپیدها اجزای اصلی سازنده غشای سلولی هستند. برخلاف تری گلیسریدها که چربیهای خنثی و ذخیرهای هستند، فسفولیپیدها ترکیبات باردار و ساختاری هستند. غشای پلاسمایی، غشای اندامکهای یاختهای و کلیه سیستمهای غشایی که در یاخته دیده میشوند، اساسا از فسفولیپید ساخته شدهاند. به عبارت دیگر، فسفولیپیدها هرگز به صورت ذخیرهای دیده نمیشوند
ساختمان شیمیایی این ترکیبات عبارت است از یک مولکول گلیسرول که 2 اسید چرب در موقعیت 1 و 2 آن استریفیه شده و به موقعیت 3 آن نیز یک گروه فسفات متصل شده و یک الکل قطبی مثل کولین یا اتانول آمین نیز به گروه فسفات متصل شده است. گلیسرول استریفیه شده به همراه گروه فسفات، فسفاتیدات نامیده می شود
انواع
دی آسیل گلیسریدها: مانند فسفاتیدیک اسید، فسفاتیدیلسرین، فسفاتیدیل کولین، فسفاتیدیل اتانل آمین و فسفواینوزیتیدها (مانند فسفاتیدیل اینوزیتول و PIP3)
برخلاف تری گلیسریدها که چربیهای خنثی و ذخیرهای هستند، فسفولیپیدها ترکیبات باردار و ساختاری هستند. غشای پلاسمایی، غشای اندامکهای یاختهای و کلیه سیستمهای غشایی که در یاخته دیده میشوند، اساسا از فسفولیپید ساخته شدهاند. به عبارت دیگر، فسفولیپیدها هرگز به صورت ذخیرهای دیده نمیشوند.
در این ترکیبات به کربنهای شماره ۱ و ۲ گلیسرول مولکول اسید چرب اشباع شده یا اشباع نشده متصل گردیده و کربن شماره ۳ با اسید فسفریک پیوند استری میسازد و به همین دلیل فسفولیپیدها از نظر ساختاری شامل یک سر قطبی و یک دم ناقطبی هستند. این ترکیبات اکثرا فسفوگلیسرید نیز نامیده میشوند. فسفوگلیسریدها در ساختار خود دارای یک الکل نوع دوم هستند که به اسید فسفریک متصل میشود. به فسفات ۴ مولکول می تواند متصل شود کولین، اتانول امین، سرین و اینوزیتول.
بیشتر گروهای سر فسفولیپیدی به فسفوگلیسیریدها تعلق دارند، که دارای گلیسرول متصل به دم و بخش سری هستند. از جمله فسفوگلیسیریدها می توان به فسفاتیدیل کولین، فسفاتیدیل سرین، فسفاتیدیل اتانول آمین، فسفاتیدیل اینوزیتول و. . . اشاره نمود.
زنجیره آسیل چرب در غشاهای بیولوژیک معمولا دارای تعداد اتمهای زوج می باشد. ممکن است آنها اشباع شده باشند (اتمها C با پیوند ساده به اتمهای دیگر متصلند) یا غیر اشباعند ( برخی از اتمهای همسایه C با پیوند دوگانه به آن متصلند).
نشانگان آنتی فسفولیپید antiphospholipid یکی از نابسامانی های دستگاه ایمنی است. در این نابسامانی دستگاه ایمنی به اشتباه علیه بعضی از پروتئین های طبیعی خون، آنتی بادی antibody (آنتی کر anticorps یا پادتن) تولید می کند. در سندرم آنتی فسفولیپید درون سرخ رگ ها یا سیاه رگ ها لخته خون ایجاد می شود و در صورت بروز در زمان بارداری سبب پیدایش عوارضی مانند سقط جنین و مرده زایی می شود. سندرم آنتی فسفولیپید ممکن است به ایجاد لخته خون در ساق ها منجر شود. این حالت را ترمبوزورید عمقی deep vein thrombosis می نامند که به طور خلاصه به DVT معروف است. ممکن است در سندرم آنتی فسفولیپید،در اندام هایی مانند کلیه ها یا ریه ها نیز لخته خون تشکیل شود. آسیب به وجود آمده به وسعت و محل ایجاد لخته بستگی دارد. به عنوان مثال، پیدایش لخته در مغز ممکن است سبب بروز استروک stroke یا حمله مغزی شود. شایان ذکر آنکه سندرم آنتی فسفولیپید علاج نمی شود ولی برای کاهش احتمال پیدایش لخته، داروهای مؤثری وجود دارد
در این صفحه تعداد 1504 مقاله تخصصی درباره فسفولیپید که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.