Clinical determinants of carotid intima-media thickness in patients with diabetes mellitus type 2

Background and purposeEarly atherosclerotic changes in carotid arteries can be detected using ultrasound examination. The aim of this study was to assess correlations between intima-media thickness (IMT) and gender, age and clinical features of diabetes mellitus (DM).Material and methodsThe study group consisted of 73 patients with type 2 DM (mean age: 63.6 ± 7.5 years), and 74 controls without DM (mean age 62.2 ± 7.5 years). Analysed clinical features of diabetes included disease duration, anti-diabetic treatment, glycaemic control (HbA1c level), presence of metabolic syndrome, and complications of macroand microangiopathy. IMT was measured using ultrasonography in the carotid arteries (common – CCA, bifurcation, internal – ICA) bilaterally.ResultsMean and maximum IMT in the CCA was greater in diabetic patients than in controls. Age and male sex, but not vascular risk factors, were independent predictors of increased IMT in all segments. Macroangiopathy correlated with IMT within both CCA in univariate analysis. After adjusting for age and gender, this relationship remained significant in the right CCA in middle-aged patients (59–67 years; p = 0.01 for mean IMT, p = 0.02 for maximum IMT). In patients without metabolic syndrome, IMT in the right CCA bifurcation correlated with HbA1c level (p = 0.05). Patients treated simultaneously with insulin and oral antidiabetic drugs had smaller IMT in the right ICA than those treated with insulin only (0.471 ± 0.105 vs. 0.678 ± 0.209 mm; p = 0.04).ConclusionsIn diabetic patients, ultrasound IMT measurement can be used to assess the cardiovascular risk and to determine indications for intensified anti-diabetic treatment. IMT is a sensitive marker of early carotid atherosclerosis, particularly on the right side.

StreszczenieWstęp i cel pracyUltrasonografia tętnic szyjnych umożliwia wykrycie wczesnych zmian miażdżycowych towarzyszących powikłaniom cukrzycy. Celem pracy było określenie zależności grubości kompleksu intima-media (KIM) od płci, wieku oraz cech klinicznych cukrzycy.Materiał i metodyZbadano 73 chorych na cukrzycę typu 2 (średnia wieku 63,6 ± 7,5 roku) oraz 74 osoby bez cukrzycy (średnia wieku: 62,2 ± 7,5 roku). Do cech klinicznych cukrzycy zaliczono: czas trwania choroby, leczenie przeciwcukrzycowe, kontrolę glikemii (stężenie HbA1c), obecność zespołu metabolicznego oraz powikłań makro- i mikroangiopatycznych. Grubość KIM oceniono ultrasonograficznie obustronnie w trzech segmentach ściany dalszej tętnic szyjnych [wspólnej (CCA), bifurkacji oraz wewnętrznej (ICA)].WynikiU chorych na cukrzycę średnia i maksymalna grubość KIM w CCA była większa niż w grupie kontrolnej. Wiek i płeć męska stanowiły niezależne czynniki rokownicze pogrubienia KIM przy jednoczesnym braku wpływu naczyniowych czynników ryzyka. W analizie jednoczynnikowej wykazano korelację powikłań makroangiopatii z grubością KIM w obrębie obu CCA. Po uwzględnieniu wieku i płci zależność ta pozostała istotna w prawej CCA u chorych w wieku 59–67 lat (p = 0,01 dla średniej grubości KIM i p = 0,02 dla maksymalnej grubości KIM). U chorych nieobciążonych zespołem metabolicznym stwierdzono korelację grubości KIM w obrębie bifurkacji prawej CCA ze stężeniem HbA1c (p= 0,05). U chorych leczonych jednocześnie insuliną i lekami doustnymi stwierdzono mniejszą średnią grubość KIM w prawej ICA w porównaniu z osobami przyjmującymi wyłącznie insulinę (0,471 ± 0,105 vs 0,678 ± 0,209 mm; p = 0,04).WnioskiGrubość KIM u chorych na cukrzycę może służyć do oceny ryzyka chorób układu krążenia oraz ustalenia wskazań do intensyfikacji leczenia przeciwcukrzycowego. Jest czułym wskaźnikiem wczesnych zmian miażdżycowych, a większą wartość kliniczną mają pomiary przeprowadzane w obszarze bifurkacji i tętnicy szyjnej wewnętrznej po stronie prawej.