Frequency and clinical characteristics of chronic daily headache in an outpatient clinic setting

Background and purposeChronic daily headache (CDH) is not a diagnosis but a category that includes many disorders representing primary and secondary headaches. According to the International Classification of Headache Disorders, 2nd edition (ICHD-II), CDH is defined as headache which occurs more often than 15 days per month for at least 3 months.Material and methodsWe assessed 1154 headache sufferers diagnosed in our headache outpatient clinic. Clinical history, physical and neurological examination, and laboratory tests were performed to make a diagnosis.ResultsCDH was diagnosed according to ICHD-II in 185 (16%) patients; their mean age was 41 ± 17 years (80% were women). Chronic migraine was a cause of CDH in 49% (91/185) of patients, chronic tension-type headache in 18% (33/185), secondary headache in 25% (46/185) and unclassified pain in 8%. Medication overuse headache occurred in 15%. The most effective therapy in our patients was treatment with tricyclic antidepressants and selective serotonin reuptake inhibitors.ConclusionsThe most frequent cause of CDH in our cohort was chronic migraine. Women suffered more frequently than men. Antidepressants were the most effective preventive medications for all types of CDH, which may suggest that serotoninergic mechanisms can be an important factor in the pathophysiology of chronic pain syndromes.

StreszczenieWstęp i cel pracyCodzienny przewlekły ból głowy (chronic daily headache – CDH) nie jest jednostką chorobową, ale niejednorodną grupą bólów różnego pochodzenia, której wspólny mianownik stanowi codzienne występowanie bólu głowy. Zgodnie z kryteriami Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy Międzynarodowego Towarzystwa Bólu Głowy (wyd. II) codzienny przewlekły ból głowy definiuje się jako ból występujący 15 dni w miesiącu lub częściej przez co najmniej 3 miesiące.Materiał i metodyBadaniem objęto grupę 1154 pacjentów diagnozowanych i leczonych w poradni bólu głowy. W celu postawienia właściwej diagnozy przeprowadzono badanie podmiotowe, ogólne i neurologiczne pacjentów, testy laboratoryjne oraz badania neuroobrazowe.WynikiCodzienny przewlekły ból głowy rozpoznano u 185 pacjentów (16%) (średnia wieku: 41 ± 17 lat), głównie kobiet (80%). Migrena przewlekła była podłożem CDH u 49% (91/185) chorych, ból głowy typu napięciowego występował u 18% (33/185), bóle wtórne u 25% (46/185), a ból głowy trudny do sklasyfikowania u 8% pacjentów. Polekowy ból głowy stwierdzono u 15% badanych. Najbardziej skutecznym leczeniem okazało się stosowanie trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych oraz selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny.WnioskiNajczęstszą przyczyną przewlekłego bólu głowy jest migrena przewlekła. Wśród pacjentów z CDH przeważają kobiety. Najskuteczniejszą metodą terapii jest leczenie trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi oraz selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny, co może wskazywać na istotną rolę ośrodkowego przekaźnictwa serotoninergicznego w patofizjologii bólu przewlekłego.