آشنایی با موضوع

فلزات سنگین (به انگلیسی: Heavy metals) به فلزها یا شبه‌فلزهای دارای اثرات زیست محیطی اشاره دارد. خاستگاه این واژه، از خطرناکی و آسیب‌زایی فلزهای سنگین در محیط زیست برآمده است و منظور از آن بیشتر سرب، جیوه و کادمیوم بوده است (به دلیل چگالی بیشتر آن‌ها نسبت به آهن)؛ با این‌حال، امروزه همه فلزها و شبه‌فلزهای آسیب‌رسان و سمی (فارغ از مقدار چگالی)نظیر آرسنیک را در بر می‌گیرد. فلزات سنگین، عناصری با وزن اتمی 63 تا 200 و وزن مخصوص بیشتر از 4 هستند. برخی از فلزات سنگین به مقدار کم مورد نیاز ارگانیسمهای زنده هستند؛ هر چند افزایش بیش از حد همین فلزات سنگین ضروری میتواند برای ارگانیسمها مضرباشد. فلزات سنگین غیر ضروری شامل آرسنیک، آنتیمون، کادمیم، کرم جیوه، و سرب است که این فلزات در رابطه با آلودگی خاک و آبهای سطحی بسیار مهم هستند و مورد توجه قرارمیگیرند. فلزات سنگین بدلیل غیر قابل تجزیه بودن و اثرات فیزیولوژیکی آنها بر موجود زنده درغلظتهای کم، حائز اهمیت شناخته شده اند. در جدول تناوبی به آن تعداد از عناصر که وزن اتمی بالایی داشته و در درجه حرارت اتاق خاصیت فلزی دارند فلز سنگین اطلاق میشود. از آنجایی که تعاریف مختلفی برای این عناصر شده و در این طبقه عناصر مختلفی قرار داده شده اند باید تنها از اصطلاح فلزات و یا شبه فلزات استفاده نمود. بر اساس این تعاریف فلزات مس تا بیسموت در جدول تناوبی که دانستیته بیشتر از4 دارند به عنوان فلزات سنگین تعریف شده اند. در جدول تناوبی به فلزات گروه3 تا 16در تناوب 4 و 5 به بعد فلزات سنگین میگویند. بسیاری از این عناصر نه تنها برای حیات بیولوژیکی ضروری نیستند بلکه بسیار هم خاصیت سمی دارند. ارگانیسمهای زنده به مقادیر بسیار کمی از فلزات سنگین برای ادامه رشد و بقاء نیار دارند که به اصطلاح به آنها Trace Elements میگویند مثل آهن، کبالات، مس، منیزیم، مولیبدن وانادیم، استرنیم و روی و اگر از آن حداقل مورد نیاز و ضروری افزایش یابند باعث اخلال در رشد میگردند. معیارهای مورد استفاده جهت تعریف فلزات سنگین عبارتند از چگالی، وزن اتمی، عدد اتمی و جایگاه عنصر در جدول تناوبی. در حال حاضر هیچ معیاری که مورد پذیرش عموم باشد جهت تعریف فلزات سنگین وجود ندارد. در میان آلاینده های شیمیایی، فلزات سنگین به لحاظ تاثیرهای اکولوژیکی، بیولوژیکی و بهداشتی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. آلودگی خاک خطرات روزافزونی برای سلامتی انسانها ومحیط زیست دارد. عناصرسنگین از جمله مهمترین آلاینده های محیط زیست به شمار می آیندکه در چند دهه اخیربه شدت موردتوجه قرارگرفته اند. تجمع عناصر در خاک بویژه در زمینهای کشاورزی,امری تدریجی بوده وغلظت عناصرسنگین میتواند به سطحی برسد که امنیت غذایی بشر راتهدید نماید. سالانه هزاران تن از این عناصرکه ناشی ازفعالیت های شهری,صنعتی وکشاورزی است,وارد خاک میشود. مطالعه محققان مختلف در داخل کشورنشان میدهد تشدید فعالیت های صنعتی کشور از یک سو وعدم رعایت مسائل واستانداردهای زیست محیطی از طرف بعضی از صاحبان صنایع ازسوی دسیگر موجبات آلودگی محیط زیست بعضی از مناطق کشور رافراهم ساخته است. آلودگی خاک به فلزات سنگین اتفاق نادری نیست. آلودگی فلزات سنگین در بیشتراز 56 درصد سایتهای با سرمایه گذاری بالا در ایالت متحده ودر شالیزارهای برنج تایوان وژاپن یافت شده اند. به علاوه سمیت فلزات سنگین مسئول بیش از 100 مرگ درژاپن در چنددهه اخیر بوده اند. آلودگی اکوسیستم¬های مختلف به فلزات ‌سنگین یکی از مهم‌ترین مسایل محیط‌‏زیست است که زندگی گیاهان، جانواران و مخصوصاً انسان را تهدید می‌کند. امروزه در دنیا جهت اصلاح محیط‌های آلوده به فلزات ‌سنگین از روش های زیستی استفاده می کنند در حالی که هنوز در کشور ایران روش‌های شیمیایی و فیزیکی بکار گرفته می‏شود. روش‌های اصلاح فیزیکی و شیمیایی محیط‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، تنوع‌زیستی و کیفیت محیط را از بین می‏برند و این روش‌ها عمدتاً پرهزینه، وقت‏گیر، مسبب آلودگی محیط‏زیست، نیاز به امکانات و تجهیزات گران، نیازمند متخصص جهت سنجش و. . . هستند. از این رو، طی سال‌های اخیر پژوهشگران درصدد طراحی و توسعه‌ی روش‌های زیستی برآمدند که بتوانند محیط‌های آلوده به فلزات سنگین را با دقت بیش¬تر، کم هزینه‏تر، سازگارتر با محیط و با حداقل امکانات پاک¬سازی، تعدیل و پایش نمایند.
در این صفحه تعداد 6554 مقاله تخصصی درباره فلزات سنگین که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
متأسفانه هیچ مقاله ای در این موضوع وجود ندارد