میتوکندریا(به انگلیسی: Mitochondria) نوعی DNA است که در میتوکندری سلولهای یوکاریوتی یافت میشود. کار میتوکندری تبدیل انرژی شیمیایی غذا به آدنوزین تری فسفات یعنی صورتی از انرژی است که برای سلول قابل استفاده باشد.
در اغلب پر سلولیها میتوکندریا از مادر به ارث میرسد. مکانیزمهای این توارث عبارتست از یک رقیق سازی ساده (یک سلول تخم شامل ۱۰۰هزار تا یک میلیون مولکول میتوکندریا است در صورتی که یک اسپرم تنها شامل ۱۰۰ تا هزار عدد از انهاست)، کاهش میتوکندریا اسپرمی در یک تخم بارور شده و حداقل در تعداد کمی از ارگانیسمها ناکامی میتوکندریا های اسپرمی در ورود به تخم. فارغ از اینکه چه مکانیسمی مؤثر واقع شود این الگوی تک والدی بودن میتوکندریا در اکثر جانوران، گیاهان و قارچها دیده شدهاست.
در انسانها و احتمالاً به طور کلی در همه پرسلولیها در هر سلول بین ۱۰۰ تا ۱۰۰۰۰ کپی متفاوت از میتوکندریا موجود است (سلول تخم و اسپرم استثنا هستند). در پستانداران هر مولکول میتوکندریا حلقوی ۲رشتهای شامل ۱۵۰۰۰–۱۷۰۰۰ جفت باز میباشد. ۲رشته میتوکندریا بر اساس محتوی هسته ایشان با هم متفاوت میشوند به طوریکه رشته با گوانین بیشتر رشته سنگین تر و رشته با سیتوزین بیشتر با عنوان رشته سبک یاد میشوند. در یک مجموع ۳۷ ژنی، رشته سنگین ۲۸ ژن و رشته سبک ۹ ژن را کد میکند. در این ۳۷ ژن ۱۳ تا برای پروتئینها (پلی پپتیدها)، ۲۲تا برای tRNAها و دو تا برای زیربخشهای کوچک و بزرگ rRNAها هستند. این الگو همچنین در میان اکثر پرسلولیها مشاهده شدهاست. با این وجود در برخی از موارد یکی یا چند مورد از ۳۷ ژن غایب اند و محدوده اندازه میتوکندریا ها بزرگتر است. حتی در میان گیاهان و قارچها تغییرات بزرگتری در محتوای ژنتیکی و اندازه میتوکندریا ها مشاهده شدهاست. همچنین به نظر میرسد یک زیرمجموعه از ژنها وجود دارد که در همه سلولهای یوکاریوتی حضور دارد (به استثنای بعضی موارد که بطور کلی میتوکندری ندارند). برخی گونههای گیاهی مقادیر بسیار زیادی میتوکندریا دارند ۲۵۰۰۰۰۰ جفت باز در مولکول میتوکندریا با این وجود به طرز غیرمنتظرهای حتی این میتوکندریا های بزرگ تعداد و انواع برابری ژن در مقایسه با گیاهان با میتوکندریا کوچکتر دارند.
شکل میتوکندریها متغیر اما اغلب رشتهای یا دانهای میباشند. میتوکندریها در برخی مراحل عمل خود میتوانند به شکلهای دیگری درآیند. مثلاً، یک میتوکندری طویل ممکن است در یک انتهای خود متورم شده و به صورتی شبیه گرز درآید. (مثلاً در سلولهای کبدی چند ساعت بعد ورود غذا) یا ممکن است میان تهی شده و شکلی شبیه راکت تنیس به خود بگیرد. گاهی میتوکندریها حفره مانند شده و دارای بخش مرکزی روشنی میشود. اما بعد از مدتی، تمام این تغییرات به حالت اول برمیگردد.
اندازه میتوکندریها نیز متغیر است و در بیشتر سلولها ضخامت آنها ۵۰µm و طول تا ۷µm میرسد. اما متناسب با شرایط محیطی و نیز مرحله عمل سلول، فرق خواهد کرد. سلولهایی که هم نوع هستند یا دارای عمل مشترک میباشند دارای اندازه ثابت میباشند.
علائم این بیماریهای متنوع منحصر به هر گونه هستند. مثلا علائم بیماری MELAS کوتاهی قد، حمله ناگهانی بیماری، اپی زودهای ضربه مانند، سردردهای عود کننده، آسیبهای شناختی، فیبرهای عضلانی خشن و قرمز، ناشنوایی و دیابت است.
به دلیل گوناگونی علائم این بیماریها، تشخیص آن پیچیده، هزینه بر و وقت گیر است و پس از ارزیابیهای کامل، باز هم تشخیص داده شده، قطعی نیست برای نزدیک شدن به تشخیص این بیماریها اقداماتی صورت میگیرد نظیر ارزیابی سابقهی فامیلی بیماری، انجام آزمایشات کامل جسمی، نورولوژیک و متابولیک و بسته به حالات بیمار انجام EKG , MRI تست شنوایی و آزمایش خون ممکن است انجام پذیرد.
درمانی برای این بیماریها وجود ندارد و درمانهای عرضه شده صرفاً برای کاهش علائم و به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری است. در درمان، تجویز دارو در اولویت است همچنین و یتامین وکوآنزیم درمانی به همراه کارد درمانیهای حرفهای ممکن است سودمند باشد.
در این صفحه تعداد 8850 مقاله تخصصی درباره میتوکندریا که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.