رادیوتراپی (به انگلیسی: radiotherapy) یکی از مهمترین شاخههای فیزیک پزشکی است. رادیوتراپی به درمان بیماری با استفاده از پرتوهای نافذ مانند پرتوهای ایکس و آلفا و بتا و گاما که یا از دستگاه تابیده میشوند یا از داروهای حاوی مواد نشاندار شده ساطع میشوند گویند.
رادیوتراپی استفاده از پرتوهای یونساز برای از بین بردن یا کوچک کردن بافتهای سرطانی است. در این روش در اثر آسیب DNA، سلولهای ناحیه درمان )بافت هدف) تخریب و ادامه رشد و تقسیم غیر ممکن میشود. اگرچه پرتو علاوه بر سلولهای سرطانی به سلولهای سالم نیز آسیب میرساند ولی اکثر سلولهای سالم بهبودی خود را دوباره بدست میآورند. هدف از پرتو درمانی از بین بردن حداکثر سلولهای سرطانی با حداقل آسیب به بافتهای سالم است.
کاربرد اصلی رادیوتراپی در معالجه یا تقلیل امراض سرطانی میباشد.
دیگر کاربردهای رادیوتراپی: از بین بردن سلولهای سرطانی و ضایعات ارگانهای مختلف، بازتوانی و بهبود اعضای بدن بیمار (همچون کبد کلیه پروستات)، پیشگیری گسترش ضایعات اعضا و کاهش علائم بیماری (همانند درد)
بعبارت دیگر رادیوترابی درمان بافتهای سرطانی یا درمان تومورهای خوشخیم با پرتوافکنی. این شیوه بین مردم با عنوانهای پرتودرمانی یا درمان با اشعهی ایکس معروف است. پرتوهای مورد استفاده در رادیوتراپی با هدف از بین بردن یا متوقف کردن رشد سلولهای سرطانی به کار میرود. پرتودرمانی به صورت مستمر در درمان سرطان کاربرد داشته است. 60 تا 80 درصد بیماران بعد از تشخیص بیماری نیاز به حداقل یک جلسه (دوز) پرتودرمانی دارند.
دستگاههای درمانی مورد استفاده دررادیوتراپی:
رپیدارک (Rapidarc)
رپیدارک دستگاه بسیار پیشرفتهی پرتوافکنی است که مدت زمان رادیوتراپی بیماران را کاهش میدهد. در این روش درمان در یک جلسه پرتو درمانی که معمولا بین 15 تا 30 دقیقه است به دو دقیقه می رسد.
تریلوژی (Trilogy)
تریلوژی نوعی دستگاه شتابدهندهی خطی است که در درمان با پرتو به کار میرود. این دستگاه ویژگیهای چند دستگاه دیگر را یکجا در خود جمع کرده و این عاملی است که متخصصان را قادر میسازد تا در کوتاه ترین زمان ممکن و با بهترین عملکرد کار درمان را انجام دهند. و بدین ترتیب بیماران دقیقترین روش درمانی را در کوتاهترین زمان ممکن دریافت میکنند.
براکیتراپی (Brachytherapy نزدیکدرمانی)
براکیتراپی روشی پزشکی است به منظور افزایش کنترل در محل درگیربیماری که از طریق افزایش دوز پرتو بر روی تومور در قبل و بعد از پرتودرمانی انجام میشود. با این حال به منظور درمان بیمارانی که در موقعیت مناسب درمان قرار دارند از این روش میتوان استفاده کرد. در این روش منبع تابش رادیواکتیو روی تومور و بافتهای هدف با روشهای خاص هدف گیری می شود و محدودیتهایی در مورد دوز منبع تابش اعمال میشود.
این روش درمانی در مواردی به کار میرود که احتمال از بین بردن کامل بیماری وجود ندارد. هدف از این پرتودرمانی از بین بردن درد یا کاهش درد به منظور بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بیماریهای پیچیده و حاد است. به عنوان مثال دردهای استخوانی با استفاده از پرتودرمانی کاهش مییابند. در خونریزیهای ایجاد شده بر اثر تومور، کنترل خونریزی با پرتوافکنی ممکن است. مقدار دوز استفاده شده در این نوع پرتودرمانی در مقایسه با دوز استفاده شده از پرتوافکنی که به منظور درمان به کار میرود، کمتر است و در مقایسه مدت زمان درمان نیز کوتاهتر میشود.
در این صفحه تعداد 9305 مقاله تخصصی درباره رادیوتراپی که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.
Keywords: رادیوتراپی; Head and neck cancer; Radiotherapy; IMRT; Dysphagia; Aspiration; Late radiation-associated dysphagia; Structures; Quality of life; Toxicity; Organ at risk;