The fluctuating asymmetry of mediaeval and modern human skulls

The analysis of fluctuating asymmetry (FA) allows for estimating the influence of stress factors on human development and allows to evaluate resistance to stress. FA is often used as a marker of prenatal stress.The aim of this work is to estimate the symmetry of skulls from selected historic human populations and to analyse changes in their morphology which have taken place over centuries.The studied material consisted of two skull samples – a modern sample containing 82 skulls and a mediaeval sample of 77 skulls from Gródek on the Bug River. Radiographs were taken in postero-anterior (P-A) and base projections. Images were scanned and calibrated by means of MicroStation 95 Academic Edition software. Measurements of the skull images were used to estimate FA. All data were analysed statistically.The skulls in both samples showed asymmetry. The levels of FA varied in different skull regions. A high level of FA in the calvaria and a low asymmetry for the facial part of skull is characteristic of modern skulls. In mediaeval skulls these relations are inverted. The higher value of FA in modern skulls is an evidence of a higher level of developmental stress in the modern population as well as of its lesser abilities to resist stress.

StreszczenieAnaliza asymetrii fluktuacyjnej pozwala oszacować wpływ czynników stresogennych na rozwój człowieka i możliwość buforowania ich przez organizm. Często używana jest jako wskaźnik stresu prenatalnego. Celem pracy była ocena symetrii czaszek wybranych populacji dziejowych i analiza zmian zachodzących w ich budowie na przestrzeni wieków.Materiał badawczy stanowiły dwie próby czaszek , współczesna złożona z 82 czaszek i średniowieczna z 77 czaszek z Gródka nad Bugiem. Wykonano zdjęcia radiologiczne w rzucie P-A i na podstawę. Zdjęcia zostały zeskanowane, a następnie poddane procesowi kalibracji w oprogramowaniu MicroStation 95 Academic Edition. Dane zostały poddane analizie statystycznej.Na podstawie zdjętych pomiarów oszacowano asymetrię fluktuacyjną. Stwierdzono występowanie asymetrii w obu badanych próbach. Wartość asymetrii fluktuacyjnej w różnych okolicach czaszki nie jest jednakowa. Czaszki współczesne cechują wysokie wartości asymetrii fluktuacyjnej w obrębie sklepienia czaszki i niskie w obrębię twarzoczaszki. W czaszkach średniowiecznych panują stosunki odwrotne. Wyższy poziom wartości wskaźników asymetrii fluktuacyjnej w czaszkach współczesnych świadczy o większym nasileniu działania stresu rozwojowego w tej populacji i o jej słabszych możliwościach kompensacyjnych.