Wzmocnienie bariery skórnej środkami zmiękczającymi od urodzenia skutecznie zapobiega atopowemu zapaleniu skóry

StreszczenieWprowadzenieAtopowe zapalenie skóry (wyprysk atopowy) jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, która na całym świecie przybiera rozmiar epidemii wśród dzieci, z ciągle zwiększającą się zachorowalnością. Z uwagi na istotny wpływ atopowego zapalenia skóry społeczno-ekonomiczny i na jakość życia chorych dzieci oraz ich rodzin, przez całe dekady prowadzono badania kliniczne skoncentrowane na zapobieganiu chorobie, z ograniczonym skutkiem. Ostatnie postępy wiedzy na temat biologii skóry sugerują, że zaburzenia bariery skórnej mogą być kluczowymi czynnikami inicjującymi atopowe zapalenie skóry i być może uczulenie na alergeny.CelCelem badania było sprawdzenie, czy wsparcie bariery skórnej od urodzenia jest skuteczną strategią zmniejszenia częstości występowania atopowego zapalenia skóry u noworodków z wysokim ryzykiem.MetodyPrzeprowadzono w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii kontrolowane badanie kliniczne z randomizacją u 124 noworodków z wysokim ryzykiem atopowego zapalenia skóry. Rodziców dzieci w ramieniu eksperymentalnym poinstruowano o stosowaniu na całe ciało środka zmiękczającego co najmniej raz dziennie, rozpoczynając w ciągu 3 tygodni od urodzenia. Rodzice w ramieniu kontrolnym byli proszeni o niestosowanie środków zmiękczających. Głównym miernikiem wykonalności badania był odsetek rodzin wyrażających zgodę na randomizację. Pierwszorzędowym wynikiem klinicznym była skumulowana częstość atopowego zapalenia skóry po 6 miesiącach, oceniana przez wyszkolonego badacza.WynikiOgółem 42% kwalifikujących się rodzin wyraziło zgodę na randomizację do badania. Wszystkie rodziny uczestniczące w ramieniu eksperymentalnym uznały badaną interwencję za akceptowalną. Wykazano statystycznie istotny efekt zapobiegawczy po codziennym stosowaniu środka zmiękczającego w zakresie skumulowanej częstości występowania atopowego zapalenia skóry, ze zmniejszeniem ryzyka względnego o 50% (ryzyko względne 0,50; 95% CI, 0,28–0,9; p = 0,017). Nie odnotowano żadnych działań niepożądanych związanych ze stosowaniem środka zmiękczającego, a także żadnych różnic dotyczących działań niepożądanych pomiędzy grupami badanymi.WnioskiWyniki badania wykazują, że stosowanie środka zmiękczającego od urodzenia stanowi wykonalną, bezpieczną i skuteczną strategię zapobiegania atopowemu zapaleniu skóry. Jeśli zostanie to potwierdzone w większych badaniach, stosowanie środków zmiękczających od urodzenia stałoby się prostą i niską kosztowo interwencją, pozwalającą na zmniejszenie globalnego rozprzestrzenienia chorób alergicznych.