پاییز و افسردگی؛ علت افسردگی پاییزی چیست؟
با کوتاه شدن روزها و سرد شدن هوا، بسیاری از ما احساس افسردگی و کسالت می‌کنیم. اما آیا این احساسات صرفاً ناشی از تغییر فصل است یا نشانه‌ای از یک اختلال روانی؟ دکتر جمال شمس، متخصص روانپزشکی، در گفتگو با ما به بررسی این موضوع پرداخته است.
افسردگی فصلی چیست؟
افسردگی فصلی نوعی اختلال خلقی است که معمولاً در فصل پاییز و زمستان رخ می‌دهد و با کاهش نور خورشید ارتباط مستقیم دارد. این اختلال می‌تواند در افراد مختلف علائم متفاوتی ایجاد کند، اما به طور کلی شامل احساس غمگینی، خستگی، کاهش انرژی، تغییرات اشتها و خواب و مشکلات تمرکز می‌شود.
چرا پاییز ما را افسرده می‌کند؟
- کاهش نور خورشید: نور خورشید نقش مهمی در تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن و ترشح هورمون سروتونین دارد که به عنوان هورمون شادی شناخته می‌شود. کاهش نور در پاییز می‌تواند منجر به کاهش سطح سروتونین و در نتیجه احساس افسردگی شود.
- تغییرات فصلی: تغییرات فصلی می‌توانند بر خلق و خو و رفتار ما تأثیر بگذارند. سرد شدن هوا، کوتاه شدن روزها و کاهش فعالیت‌های اجتماعی از جمله عواملی هستند که می‌توانند به احساس افسردگی دامن بزنند.
چه کسانی در معرض خطر هستند؟
هر کسی ممکن است به افسردگی فصلی مبتلا شود، اما برخی افراد بیشتر در معرض خطر هستند، از جمله:
- افرادی که در مناطق با نور خورشید کمتر زندگی می‌کنند.
- افرادی که سابقه خانوادگی افسردگی دارند.
- افرادی که به اختلالات خلقی دیگر مانند اختلال دوقطبی مبتلا هستند.
علائم افسردگی فصلی
- احساس غمگینی و افسردگی
- کاهش علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت‌بخش بودند
- تغییرات وزن (افزایش یا کاهش)
- اختلالات خواب (بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی بیش از حد)
- خستگی و کاهش انرژی
- احساس بی‌ارزشی یا گناه
- مشکلات تمرکز
- تحریک‌پذیری یا اضطراب
- افکار خودکشی
درمان افسردگی فصلی
خوشبختانه افسردگی فصلی قابل درمان است. برخی از روش‌های درمانی موثر عبارتند از:
- نور درمانی: قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی با طیف مشابه نور خورشید می‌تواند به تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن و بهبود خلق و خو کمک کند.
- دارو درمانی: در برخی موارد، پزشک ممکن برای درمان افسردگی فصلی داروهای ضدافسردگی تجویز کند.
- روان‌درمانی: روان‌درمانی می‌تواند به افراد کمک کند تا با افکار و احساسات منفی خود مقابله کرده و مهارت‌های مقابله‌ای سالم را بیاموزند.
- تغییرات سبک زندگی: فعالیت بدنی منظم، تغذیه سالم، خواب کافی و گذراندن وقت در طبیعت نیز می‌تواند به بهبود علائم افسردگی فصلی کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر احساس می‌کنید که علائم افسردگی فصلی بر زندگی روزمره شما تأثیر منفی گذاشته است، حتما به پزشک یا روان‌شناس مراجعه کنید. تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند از شدت علائم و عوارض جانبی جلوگیری کند.
منبع: سلامت نیوز
