چشم و همچشمی و تجملگرایی؛ یک عادت ساده یا یک مشکل بزرگِ روانی؟!
شاید در نگاه اول، افرادی که غرق در زندگی تجملی و رقابتهای مصرفی هستند، افرادی با اعتمادبهنفس بالا و رضایت از زندگی به نظر برسند. اما تحقیقات روانشناختی نشان میدهد که در پس این ظاهر پر زرقوبرق، اغلب احساس ناامنی، عزتنفس پایین و کمبودهای درونی پنهان شده است. در واقع، تجملگرایی و نمایش داراییهای مادی، تلاشی برای پوشاندن این ضعفها و جلب توجه و تأیید دیگران است.

ریشههای روانشناختی تجملگرایی؛ چرا به دنبال تجملات میرویم؟
-
خودشیفتگی و نیاز به تأیید:
- افراد خودشیفته، بیش از سایرین، به تجملگرایی و نمایش داراییهای خود تمایل دارند.
- آنها از این طریق، سعی میکنند کمبودهای درونی خود را با ظاهری پر زرقوبرق جبران کنند و احساس ارزشمندی کنند.
- نیاز به تایید شدن از طرف دیگران در این افراد بسیار قوی است.
-
اضطراب اجتماعی و احساس دیده نشدن:
- افرادی که اضطراب اجتماعی دارند، ممکن است برای جلب توجه و احساس دیده شدن، به رقابتهای مصرفی روی آورند.
- آنها احساس میکنند که سادگی، آنها را از نظر دیگران پنهان میکند و باعث میشود مورد بیتوجهی قرار بگیرند.
- این افراد فکر میکنند باید حتما دارای ظاهری خاص و متمایز باشند تا مورد توجه و تایید قرار بگیرند.
پیامدهای منفی تجملگرایی؛ چه هزینهای برای این رفتار میپردازیم؟
-
افزایش اضطراب و افسردگی:
- تحقیقات گسترده (بر اساس ۲۵۹ مطالعه) نشان میدهد که تمرکز بیش از حد بر مادیات و چشموهمچشمی، با افزایش سطح اضطراب و افسردگی مرتبط است.
- در واقع، هرچه بیشتر به دنبال تجملات باشیم، احساس خوشبختی و رضایت از زندگی کاهش مییابد.
- این احساس به این دلیل است که افراد همواره به دنبال به دست آوردن چیزهای بیشتر هستند و هیچگاه احساس سیری نمیکنند.
-
دوری از خوشبختی واقعی:
- خوشبختی واقعی، یک احساس درونی است و با ارزشهای غیرمادی مانند روابط سالم، معنویت، و احساس هدفمندی مرتبط است.
- تجملگرایی و رقابتهای مصرفی، ما را از تمرکز بر این ارزشهای واقعی دور میکند و باعث میشود احساس پوچی و نارضایتی کنیم.
راهکارهای مقابله با تجملگرایی؛ چگونه از این چرخه معیوب خارج شویم؟
-
تقویت عزتنفس:
- به جای تمرکز بر جلب توجه دیگران با مادیات، بر تقویت عزتنفس خود تمرکز کنید.
- درک کنید که ارزش شما به داراییهای مادی شما بستگی ندارد، بلکه به شخصیت، ارزشها، و تواناییهای شما بستگی دارد.
- خودتان را همانگونه که هستید بپذیرید.
-
شناسایی ارزشهای واقعی:
- ارزشهای واقعی خود را شناسایی کنید و به دنبال چیزهایی باشید که واقعاً شما را خوشحال میکند.
- به جای تمرکز بر ظاهر، به دنبال معنا و هدف در زندگی باشید.
- به جای خریدن چیزهای مادی به دنبال تجربه های جدید و به یاد ماندنی باشید.
-
تمرین قدردانی:
- به داشتههای خود توجه کنید و بابت آنها قدردان باشید.
- این کار باعث میشود احساس رضایت بیشتری از زندگی داشته باشید و کمتر به دنبال تجملات باشید.
-
مقایسه نکردن خود با دیگران:
- از مقایسه خود با دیگران در شبکههای اجتماعی و زندگی واقعی خودداری کنید.
- به یاد داشته باشید که هر فردی مسیر زندگی منحصر به فرد خود را دارد.
به یاد داشته باشیم که خوشبختی واقعی درونی است و با ارزشهای غیرمادی مرتبط است. تجملگرایی و رقابتهای مصرفی، ما را از تمرکز بر ارزشهای واقعی دور میکند و در نهایت، به احساس نارضایتی و ناخوشایندی منجر میشود.