معرفی مراحل دستگاه تصفیه آب خانگی
در دنیای مدرن امروز، آب پاک و سالم یکی از مهم‌ترین نیازهای بشری است. با وجود اینکه آب لوله‌کشی شهری تا حد زیادی تصفیه می‌شود، ولی همچنان ممکن است حاوی آلاینده‌ها، املاح مضر و میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا باشد که به طور مستقیم به سلامت انسان‌ها آسیب می‌زنند. بنابراین، استفاده از دستگاه‌های تصفیه آب خانگی به عنوان یک راهکار مؤثر برای برخورداری از آبی پاک و سالم مطرح شده است. این دستگاه‌ها با به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته و انواع فیلترها، تضمینی برای دستیابی به آبی خالص و عاری از هرگونه آلودگی هستند.
این مقاله با هدف معرفی مراحل و انواع فیلتر مورد استفاده در دستگاه‌های تصفیه آب خانگی و نحوه عملکرد آنها تدوین شده است. در بخش‌های بعدی، به تفصیل به بررسی و مقایسه تکنولوژی‌های مختلف استفاده شده در این فیلترها، از جمله فیلترهای مکانیکی، کربن فعال، اسمز معکوس (RO)، فیلترهای UV و فیلترهای زیستی خواهیم پرداخت. از آنجایی که هر فیلتری ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارد، این مقاله به شما کمک می‌کند تا با شناخت کامل نسبت به انتخاب بهترین گزینه برای تأمین آب سالم خانگی اقدام نمایید.
هدف از نگارش این مقاله، ارائه دانش جامع و کاربردی به خوانندگان، مصرف‌کنندگان و تمامی کسانی است که به دنبال راهکارهای علمی و عملی برای ارتقای کیفیت آب آشامیدنی خود هستند. افزایش آگاهی عمومی در این زمینه، نه تنها به بهبود سلامت فردی و خانوادگی کمک می‌کند بلکه گامی مؤثر در راستای پیشبرد اهداف توسعه پایدار در حوزه سلامت و محیط زیست است. پس با ما همراه باشید تا در یک نگاه جامع، به شناخت درست و دقیقی از این تکنولوژی‌ها و انتخاب درست‌ترین گزینه برای شرایط خاص خود دست یابید.
انواع دستگاه تصفیه آب خانگی
شما می‌خواهید اطلاعاتی در مورد انواع دستگاه‌های تصفیه آب خانگی بدانید. این دستگاه‌ها بر اساس فناوری‌های مختلفی برای تصفیه آب طراحی و ساخته شده‌اند. در اینجا به توضیح چهار نوع از پرکاربردترین دستگاه‌های تصفیه آب یعنی اسمز معکوس (RO)، اولترافیلتراسیون (UF)، قلیایی (Alkaline) و فرابنفش (UV) می‌پردازیم:
1. دستگاه‌های تصفیه آب اسمز معکوس (RO)
دستگاه‌های تصفیه آب اسمز معکوس از یک فرایند فیلتراسیون بهره می‌برند که در آن آب از یک غشاء نیمه‌تراوا از طریق فشار عبور داده می‌شود. این فرایند قادر است نمک‌ها، مواد معدنی، باکتری‌ها و سایر آلاینده‌ها را از آب حذف کند. دستگاه‌های اسمز معکوس توانایی تولید آب با خلوص بسیار بالایی دارند، اما مصرف انرژی و آب آنها نسبت به سایر روش‌ها بیشتر است.
2. دستگاه‌های تصفیه آب اولترافیلتراسیون (UF)
فناوری اولترافیلتراسیون با استفاده از غشاهای فیلتر که قابلیت حذف باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر ذرات معلق در آب را دارند، کار می‌کند. این فیلترها دارای منافذ بسیار ریزی هستند که تنها اجازه عبور مولکول‌های آب را می‌دهند. دستگاه‌های UF نیاز به مصرف انرژی کمتری دارند و نیازی به استفاده از مواد شیمیایی ندارند اما ممکن است در حذف برخی نمک‌ها و مواد معدنی موثر نباشند.
3. دستگاه‌های تصفیه آب قلیایی (Alkaline)
این دستگاه‌ها با افزایش pH آب و تبدیل آن به آب قلیایی کار می‌کنند. افزایش pH می‌تواند تأثیرات مثبتی بر سلامتی داشته باشد. دستگاه‌های قلیایی گاهی اوقات شامل فیلترهایی برای حذف آلودگی‌های معمول از آب نیز می‌شوند و همچنین می‌توانند مواد معدنی مفیدی مانند کلسیم و منیزیم به آب اضافه کنند.
4. دستگاه‌های تصفیه آب فرابنفش (UV)
فناوری فرابنفش برای از بین بردن باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر میکروارگانیسم‌های مضر بدون استفاده از مواد شیمیایی استفاده می‌کند. این دستگاه‌ها شامل یک لامپ UV است که آب وقتی از کنار آن عبور می‌کند، توسط اشعه UV تصفیه می‌شود. این روش توانایی تغییر مواد شیمیایی محلول در آب را ندارد، بنابراین اغلب به عنوان بخشی از سیستم تصفیه کامل‌تر به کار گرفته می‌شود.
هر یک از این فناوری‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارد و انتخاب مناسب‌ترین دستگاه تصفیه آب بستگی به نیازهای خاص و کیفیت آب ورودی به منزل دارد. به طور کل بهبود طعم و کیفیت آب و حذف آلاینده های آب شهری از فواید خرید دستگاه تصفیه آب خانگی بشمار می آید.
انواع فیلترهای دستگاه تصفیه آب
در این جا می خواهیم مراحل و فیلتر ها ی دستگاه 6 مرحله ای تصفیه آب اسمز معکوس را شرح دهیم که بهترین روش برای از بین بردن سختی آب و املاح آن می باشد.
فیلتر مرحله ی اول پروپیلن
این فیلتر در قدم اول تصفیه آب وظیفه ی از بین بردن رسوبات را دارد. محفظه یا هوزینگ این فیلتر به صورت شفاف است که در ابتدا سفید رنگ می باشد اما با مرور زمان به رنگ قهوه ای در می آید. عدم تعویض به موقع فیلتر پروپیلن موجب رسوب گرفتگی شلنگ های آب، تجمع رسوبات در داخل کتری و ورود این رسوبات به فیلتر ممبران و مخزن و در نهایت باعث صدمه به کل دستگاه تصفیه می شود. هم چنین به دلیل این که فیلتر کارایی خود را از دست می دهد و نمی تواند رسوبات را از بین ببرد این مواد وارد بدن ما می شوند و بیماری هایی مثل سنگ کلیه را به وجود خواهند آورد. طول عمر مفید این فیلتر بستگی به میزان رسوبات داخل آب دارد.
فیلتر مرحله ی دوم کربن اکتیو یا گرانول
مواد تشکیل دهنده ی این فیلتر از پوست نارگیل است که به حذف کلر و مواد شیمیایی آب می پردازد. این فیلتر مزه ی آب را شیرین می کند و بوی بد آن را نیز از بین می برد. کلر یکی از مواد خطرناک آب شهری است که باید از آن حذف شود چرا که برای بدن بیماری های زیادی را ایجاد می کند. فیلتر کربن اکتیو هم چنین رنگ آب را شفاف می کند. تعوض به موقع این فیلتر باعث می شود تا فیلتر ممبران دستگاه صدمه ای نبیند.
فیلتر مرحله ی سوم کربن بلاک
این فیلتر شباهت زیادی به فیلتر کربن اکتیو دارد و مکل آن است. فیلتر کربن بلاک باقی مانده ی مواد شیمیایی آب که ابعاد ریز تری دارند را از بین می برد و در واقع کار پیش تصفیه ی آب را تمام می کند. فیلتر های مراحل 1 تا 3 دستگاه که پیش تصفیه نامیده می شوند باید به طور همزمان تعویض شوند.
فیلتر مرحله ی چهارم ممبران
اصلی ترین مرحله ی دستگاه تصفیه آب از نوع اسمز معکوس، مرحله ی چهارم یعنی ممبران می باشد. این فیلتر توسط فشار زیاد آب که از طیق پمپ ایجاد می شود، تمام املاح و ذرات آلوده ی آب تا قطر 0001/0 میکرون را حذف می کند و باعث می شود که سختی آب تا حد بسیار زیادی کاهش بیاید. عمر مفید فیلتر ممبران بستگی به جنس آب و سختی آن دارد. در هنگام تعویض آن از دستگاهی به نام TDS برای سنجش سختی آب استفاده می کنند و می فهمند که آیا زمان تعویض آن رسیده است یا خیر. در واقع هر زمان که طعم آب ورودی دستگاه با آب خروجی از آن یکی باشد تعویض این فیلتر رسیده است. البته عوض کردن به موقع فیلتر ها ی پیش تصفیه در عمر مفید ممبران تاثیر گذار است.
فیلتر مرحله ی پنجم کربن خطی
پس از آن که آب از فیلتر ممبران عبور می کند وارد مخزن دستگاه می شود. به دلیل راکد ماندن آب در مخزن ممکن است کمی بو و مزه ی بد بگیرد. فیلر کربن خطی در مرحله ی پنجم کار نهایی تصفیه را انجام می دهد و بو و مزه ی بد آب را از بین می برد تا آبی کاملا زلال و خالص وارد فیلتر بعد شود.
فیلتر مرحله ی ششم مینرال یا مواد معدنی
این فیلتر معمولا پوسته ای زرد رنگ دارد که املاح مفید مثل کلسیم و پتاسیم و منیزیم و سدیم را که قبلا توسط ممبران دسگاه از بین رفته بود را دوباره به آب برگرداند. وجود این فیلتر در دستگاه بسیار مهم است چرا که بدون آن آب هیچ خاصیت مفیدی نخواهد داشت.
در دستگاه های اسمز معکوس با مراحل 7 الی 8 نیز سه فیلتر دیگر بنا ب خواست مصرف کننده قرار می گیرند. فیلتر قلیایی در مرحله ی هفتم تصفیه وظیفه ی تنظیم سختی آب را دارد و آن را سرشار از آنتی اکسیدان می کند. فیلتر فرابنفش در مرحله ی هشتم دستگاه های فرابنفش باعث گند زدایی و ضدعفونی کردن آب می شود و در نهایت در دستگاه های اکسیژن ساز یک فیلتر مادون قرمز برای افزایش سطح اکسیژن آب قرار می گیرد.
راهنمای خرید فیلترهای تصفیه آب خانگی
هنگام بررسی و خرید فیلترهای تصفیه آب خانگی، موارد متعددی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. به منظور کسب بهترین نتیجه و اطمینان از کیفیت آب آشامیدنی، در زیر چک‌لیستی برای راهنمایی شما ارائه شده است:
۱. نوع دستگاه تصفیه آب
ابتدا، باید نوع دستگاه تصفیه آب خود را بشناسید. آیا از تکنولوژی اسمز معکوس (RO)، فیلتراسیون اولترافیلتراسیون (UF)، فیلتر کربن فعال یا تکنولوژی دیگری استفاده می‌کند؟ نوع فیلتر مورد نیاز شما بستگی به تکنولوژی مورد استفاده دارد.
۲. کیفیت آب ورودی
کیفیت آب منبع تأثیر زیادی بر نوع فیلتر مورد نیاز دارد. بعضی از فیلترها برای حذف کلر و مواد شیمیایی بهتر عمل می‌کنند، در حالی که دیگران برای حذف نیترات، سختی آب یا میکروب‌ها طراحی شده‌اند.
۳. مرحله فیلتراسیون
فیلترها در مراحل مختلفی قرار دارند که هر کدام وظیفه خاصی دارند. به عنوان مثال، فیلترهای پیش‌تصفیه برای حذف ذرات درشت، فیلترهای کربنی برای حذف کلر و فیلترهای RO برای حذف ناخالصی‌های میکروسکوپی استفاده می‌شوند. باید مطمئن شوید که فیلتر مورد نظر مناسب مرحله مورد نیاز دستگاه شماست.
۴. طول عمر و دوام
هر فیلتر طول عمر خاصی دارد که پس از آن باید تعویض گردد. فیلترهای با کیفیت و معتبر معمولا عمر بیشتری دارند، اما هزینه بیشتری هم دارند. توجه به توصیه‌های تولیدکننده برای زمان تعویض فیلتر اهمیت دارد.
۵. استانداردها و تاییدیه‌ها
بررسی اطمینان از اینکه فیلترها دارای استانداردهای معتبر و تاییدیه‌های بین‌المللی هستند می‌تواند برای تضمین کیفیت و ایمنی آب آشامیدنی حائز اهمیت باشد.
۶. برند و قابلیت اطمینان
خرید فیلتر از یک برند شناخته شده و معتبر می‌تواند تضمین‌کننده کیفیت و قابلیت اطمینان باشد. بررسی نظرات و تجارب کاربران دیگر می‌تواند بینش مفیدی در این زمینه فراهم کند.
۷. قیمت
هزینه‌ها به منظور اطمینان از انتخابی مقرون‌به‌صرفه مورد بررسی قرار گیرد. با این حال، توجه داشته باشید که صرفه‌جویی در هزینه نباید به قیمت کاهش کیفیت آب تمام شود.
نتیجه‌گیری
انتخاب فیلتر مناسب برای دستگاه تصفیه آب خانگی با توجه به کیفیت آب، نوع دستگاه، مراحل فیلتراسیون، برند فیلتر و همچنین بودجه و نیازهای خاص شما اهمیت دارد. انجام تحقیقات کافی و مشاوره با متخصصان می‌تواند به شما در انتخاب درست یاری رساند.
