صبحونه فردا: نان فطیر شیره انگور؛ طعم اصیل و نوستالژیک خانگی
آیا تا به حال بوی نان تازه پخته شده در خانه، خاطرات مادربزرگ و طعمهای اصیل را برای شما زنده کرده است؟ فطیر شیره انگور یکی از همین نانهای سنتی و مقوی ایرانی است که ریشه در سفرههای گرم و سادهی گذشته دارد. برخلاف فطیرهای امروزی (مانند نمونههای شناختهشده اراک و آشتیان که اغلب شیرینتر یا با بافت متفاوتی عرضه میشوند)، این دستور پخت به شیوهای اصیل و با همان طعم نوستالژیک که مادران و مادربزرگها میپختند، تهیه میشود. با دنبال کردن این راهنمای گام به گام، شما هم میتوانید به راحتی این نان خوشبافت و خوشمزه را در آشپزخانه خود بپزید و طعم دوران قدیم را به خانه بیاورید.
مواد لازم: راز یک نان سنتی موفق
استفاده از مواد اولیه مرغوب و باکیفیت، به ویژه شیره انگور طبیعی، تضمینکننده عطر و طعم اصیل این فطیر است.
| مواد لازم | مقدار |
| آرد قنادی (سفید) | ۴۰۰ گرم |
| خمیر مایه فوری | ۸ گرم |
| نمک | ۴ گرم |
| شیر ولرم | ۲۲۰ گرم |
| شیره انگور مرغوب | ۸۰ گرم |
| کره نرم شده در دمای محیط | ۴۰ گرم |
| مواد لازم برای رومال | |
| زرده تخم مرغ | ۱ عدد |
| شیر | ۲ قاشق غذاخوری |
| زعفران دم کرده غلیظ | کمی |
مراحل آمادهسازی خمیر: از مخلوط تا ور آمدن
خمیر نانهای سنتی نیاز به صبر و دقت دارد تا به خوبی ور بیاید و بافت نهایی نان را نرم و پوک کند.
-
مرحله اول: ترکیب مواد پایه
-
آرد، خمیر مایه فوری و نمک را در یک ظرف بزرگ با هم مخلوط کنید.
-
شیر ولرم را به همراه شیره انگور (که در دستور سنتی به جای شکر به کار میرود) به مواد خشک اضافه کنید.
-
با دست شروع به جمع کردن خمیر کنید تا یکدست شود.
-
-
مرحله دوم: افزودن کره و ورز دادن
-
کره نرم شده در دمای محیط را کم کم به خمیر اضافه کنید و ورز دهید تا کاملاً به خورد خمیر برود.
-
به اندازهای ورز دهید که خمیر جمع شود و سطحی نسبتاً صاف پیدا کند. (ورز دادن بیش از حد در این نوع نان لازم نیست).
-
-
مرحله سوم: استراحت اولیه (ور آمدن)
-
خمیر را در یک ظرف که از قبل کمی چرب شده قرار دهید.
-
روی ظرف را با یک دستمال تمیز یا سلفون بپوشانید.
-
خمیر را به مدت ۱.۵ ساعت در یک مکان گرم استراحت دهید تا حجم آن دو برابر شود.
-
نکته کلیدی: اگر به جای شیر از آب استفاده کنید، نان شما مقوی بودن و طعم غنی شیر را نخواهد داشت. بهتر است برای حفظ طعم اصیل از شیر استفاده کنید.
شکلدهی و آمادهسازی نانها برای پخت
بعد از ور آمدن خمیر، آمادهسازی برای پخت مرحلهای است که به نانهای شما شکل نهایی میدهد.
-
گرفتن پف و چانهگیری
-
پف خمیر ور آمده را به آرامی با ورز دادن مختصر بگیرید.
-
خمیر را به چانههای مساوی تقریباً ۹۰ گرمی تقسیم کنید.
-
روی چانهها را مجدداً بپوشانید و ۱۰ دقیقه دیگر استراحت دهید.
-
-
باز کردن و شیار زدن
-
چونهها را روی سطح کار با وردنه (ترجیحاً وردنه شیاردار برای طرح سنتی) باز کنید تا به ضخامت دلخواه برسند.
-
اگر وردنه شیاردار در دسترس نبود، بعد از باز کردن خمیر با وردنه معمولی، با پشت چنگال شیارهایی روی سطح فطیرها ایجاد کنید.
-
با چنگال روی سطح فطیرها سوراخهایی بزنید تا پف نکنند.
-
-
رومال و تزئین
-
فطیرهای آماده شده را در سینی فر (با ورق نسوز یا کاغذ روغنی) بچینید.
-
رومال آماده شده را با برس روی سطح نانها بمالید. (زرده تخم مرغ + ۲ قاشق شیر + کمی زعفران دم کرده).
-
روی نانها کنجد بپاشید.
-
دستور پخت: دمای فر و نکات طلایی نرم ماندن
-
گرم کردن فر: فر را از ۱۵ دقیقه قبل روی دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد گرم کنید.
-
زمان پخت: سینی نان را به مدت ۱۵ الی ۲۵ دقیقه در فر قرار دهید.
-
کنترل پخت: پخت نان را چک کنید؛ همین که زیر نان طلایی و روی آن رنگ گرفت، پخته است.
-
هشدار: نان نباید زیاد در فر بماند؛ این کار باعث سفت شدن بافت آن میشود.
-
-
طلایی کردن نهایی: در دقایق پایانی، کمی گریل فر را روشن کنید تا روی فطیرها طلایی و خوشرنگ شوند.
روش نگهداری برای حفظ لطافت نان
برای اینکه نانهای سنتی شما بافت نرم و تازه خود را حفظ کنند، این نکات را پس از پخت رعایت کنید:
-
نرم نگه داشتن: بلافاصله بعد از خارج کردن فطیرها از فر، آنها را با یک پارچه تمیز بپوشانید. این کار رطوبت نان را حفظ میکند و از خشک شدن سطح آن جلوگیری میکند.
-
نگهداری در بلندمدت: فطیرهای کاملاً خنک شده را در ظرف دربدار و در دمای محیط نگهداری کنید.
-
نگهداری در فریزر: اگر مقدار زیادی نان پختهاید، میتوانید بعد از بستهبندی مناسب، آنها را در فریزر نگهداری کنید و نیم ساعت قبل از مصرف از فریزر خارج کنید تا دوباره نرم و قابل استفاده شوند.