جت لگ یا پرواززدگی چیست و روش کنترل آن چیست؟
جت لگ یا پرواززدگی، یک مشکل موقت خواب است که می‌تواند هرکسی را درگیر کند. وقتی با سرعت زیاد مثل پرواز با هواپیما منطقه زمانی خود را تغییر می‌دهید، برای مثال وقتی به مقصدی می‌روید که 10 ساعت با مبداتان فاصله دارد، ممکن است دچار جت لگ شوید. در این مطلب کوتاه قصد داریم علت جت لگ یا پرواززدگی و روش‌های درمان آن را بررسی کنیم.
جت لگ چیست؟
بدن شما یک ساعت درونی دارد که به آن ریتم شبانه روزی می‌گویند. این ریتم به بدن سیگنال می‌دهد که چه زمانی بیدار بماند و چه زمانی بخوابد. جت لگ یا پرواز زدگی زمانی به وجود می‌آید که ریتم شبانه روزی بدن تغییر کند. بی خوابی یا سایر علائم پرواززدگی وقتی رخ می‌دهد که افراد یک مسافت طولانی را در زمانی کوتاه طی کنند. وقتی با هواپیما در بیش از دو منطقه زمانی سفر کنید، ساعت داخلی یا ریتم شبانه‌روزی بدن شما به زمان نیاز دارد تا با چرخه‌های خواب و بیداری جدید در مقصد سازگار شود.
دلیل جت لگ چیست؟
جت لگ به این دلیل رخ می‌دهد که ساعت داخلی بدن شما با منطقه زمانی اصلی همگام شده است و هنوز با منطقه زمانی جایی که شما سفر کرده‌اید سازگار نیست. هرچه از مناطق زمانی بیشتری عبور کنید (اختلاف ساعت مبدا و مقصد بیشتر باشد) احتمال اینکه جت لگ را تجربه کنید بیشتر می‌شود. جت لگ می‌تواند باعث خستگی در طول روز، احساس ناخوشایند، مشکل در هوشیاری و مشکلات معده شود. اگرچه علائم پرواززدگی موقتی هستند، اما می‌توانند به حالت فیزیکی و روحی شما در تعطیلات یا در طول یک سفر کاری تأثیر بگذارند. البته شما می‌توانید اقداماتی را برای جلوگیری یا کاهش اثرات جت لگ انجام دهید که در ادامه این مطلب به آن‌ها می‌پردازیم.
علائم پرواززدگی
علائم جت لگ برای هرکسی می‌تواند متفاوت باشد. شما ممکن است فقط یک علامت را در جت لگ تجربه کنید یا ممکن است علائم زیادی داشته باشید. علائم جت لگ ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اختلال در خواب مانند ناتوانی در به خواب رفتن یا زود بیدار شدن
- احساس خستگی و خواب آلودگی در طول روز
- عدم توانایی در تمرکز یا عملکرد در سطح معمول خود
- مشکلات معده
- تغییرات خلق و خوی
دقت داشته باشید که علائم پرواززدگی هر چه دورتر سفر کنید، بیشتر می‌شوند.
جت لگ چه مقدار زمان طول می‌کشد؟
علائم جت لگ معمولاً ظرف یک یا دو روز پس از سفر در حداقل دو منطقه زمانی رخ می‌دهد. هر چه دورتر سفر کنید، علائم پرواززدگی احتمالا بدتر می‌شوند یا بیشتر طول می‌کشند. این امر به ویژه اگر به سمت شرق پرواز کنید صادق است. پرواززدگی معمولا برای هر منطقه زمانی که از آن عبور می‌کنید حدود یک روز طول می‌کشد.اگرچه جت لگ موقتی است. اما اگر مدام در حال سفر هستید و جت لگ را تجربه می‌کنید، بد نیست برای مشکلات اختلال در خواب و خواب آلودگی به یک متخصص مراجعه کنید.
چه عواملی خطر جت لگ را افزایش می‌دهد؟
عواملی که احتمال تجربه جت لگ را افزایش می‌دهند عبارتند از:
- هرچه تعداد مناطق زمانی که به آن سفر می‌کنید بیشتر باشد، احتمال اینکه پرواززدگی داشته باشید بیشتر است.
- در پرواز به سمت شرق شما زمان را از دست می‌دهید، در حالی‌که در پرواز به سمت غرب زمان به دست می‌آورید. به همین دلیل احتمال جت لگ در پرواز به سمت شرق بیشتر از پرواز به سمت غرب است.
- مسافرت‌های مداوم احتمال پرواززدگی را بیشتر می‌کند. خلبانان، مهمانداران و مسافران تجاری به احتمال زیاد بیشتر دچار جت لگ می‌شوند.
- افراد مسن ممکن است به زمان بیشتری برای بهبود جت لگ نیاز داشته باشند.
روش‌های درمان پرواززدگی
این چند مرحله ممکن است به جلوگیری از جت لگ یا کاهش اثرات آن کمک کند:
- اگر یک جلسه مهم یا رویداد دیگری دارید که باید در بهترین حالت خودتان باشید، سعی کنید چند روز زودتر در محل حاضر شوید تا به بدن خود فرصتی برای سازگاری بدهید.
- قبل از سفر استراحت کافی داشته باشید. خواب آلودگی باعث بدتر شدن جت لگ می‌شود.
- قبل از رفتن به تدریج برنامه خواب خود را تنظیم کنید. اگر به شرق سفر می‌کنید، سعی کنید چند روز قبل از سفر هر شب یک ساعت زودتر بخوابید. اگر به سمت غرب پرواز می‌کنید، قبل از پرواز، به مدت چندین شب چند ساعت دیرتر به رختخواب بروید.
- در صورت امکان، وعده‌های غذایی را با زمان مقصد هماهنگ کنید.
- زمان مناسب قرار گرفتن در معرض نور تاثیر مستقیمی‌بر ریتم شبانه روزی بدن شما می‌گذارد. بعد از سفر به غرب، عصرها خود را در معرض نور قرار دهید. پس از سفر به شرق، خود را در معرض نور صبحگاهی قرار دهید تا با منطقه زمانی سازگار شوید.
- این موضوع زیاد رایج نیست، اما ممکن است که به بیشتر از هشت منطقه زمانی سفر کرده باشید. بدن شما ممکن است نور صبح زود را با نور غروب اشتباه بگیرد. بنابراین اگر بیش از هشت منطقه زمانی و به سمت شرق سفر کرده اید، از عینک آفتابی استفاده کنید و از قرار گرفتن در معرض نور شدید صبح خودداری کنید. اگر به بیش از هشت منطقه زمانی و به سمت غرب سفر کرده‌اید، در چند روز اول از نور خورشید بعد از ظهر اجتناب کنید تا با زمان محلی سازگار شوید.
- قبل از حرکت ساعت یا تلفن خود را روی زمان جدید تنظیم کنید. پس از رسیدن به مقصد، هر چقدر هم که خسته هستید، سعی کنید تا شب نخوابید. سعی کنید وعده‌های غذایی خود را با وعده‌های غذایی محلی تنظیم کنید.
- هیدراته بمانید. برای مقابله با اثرات هوای خشک کابین، قبل، حین و بعد از پرواز آب زیادی بنوشید. کم آبی می‌تواند علائم جت لگ را بدتر کند. از مصرف الکل و کافئین پرهیز کنید، این مواد آب بدن شما را کم کرده و باعث اختلال در خواب شوند.
- اگر زمانی که سوار هواپیما می‌شوید، در مقصد شما شب است سعی کنید در هواپیما بخوابید. گوش‌گیر، هدفون و ماسک چشم می‌تواند به جلوگیری از نویز و نور کمک کند. اگر جایی که می‌روید روز است، سعی کنید در مقابل میل به خواب مقاومت کنید.
چند تکنیک برای خرید ارزانترین پرواز‌های خارجی در فلای تودی
سایت فلای تودی مرجع ارزانترین قیمت بلیط هواپیما است. این سایت ویژگی‌هایی دارد که به شما کمک می‌کند ارزانترین سفر هوایی ممکن را تجربه کنید. به دنبال بلیط برای ساعت خاصی هستید؟ برایتان مهم است در زمان خاصی به مقصد برسید؟ می‌توانید ساعت بلند شدن یا فرود هواپیما را فیلتر کنید. اما آیا به جز زمان قیمت هم برایتان مهم است؟ می‌توانید قیمت مورد نظرتان را هم در سایت مشخص کنید! نوع بلیط (چارتر یا سیستمی) ، تعداد توقف‌ها و حتی ایرلاین! شما می‌توانید همه چیز را فیلتر کنید و همان بلیطی را پیدا کنید که می‌خواهید. با مشخص کردن گزینه‌های موردنظرتان، فقط بلیطی که با شرایط شما مطابقت داشته باشد برایتان نمایش داده می‌شود.
البته اگر خیلی سخت نمی‌گیرید و زمان منعطفی برای سفر کردن دارید، بهترین کار بررسی تقویم قیمتی فلای تودی است. این تقویم ارزانترین قیمت بلیط را در حوالی تاریخ انتخابی شما نشان می‌دهد. اما گاهی ممکن است قیمت بلیط‌ها تغییر کند و پایین‌تر بیاید، در چنین حالتی نیازی نیست هر لحظه سایت را برای پیدا کردن ارزانترین قیمت ممکن یا تغییر قیمت بلیط‌ها بالا و پایین کنید. کافی است پس از ثبت نام در سایت، گزینه اطلاع از آخرین قیمت بلیط را در فلای تودی فعال کنید. حالا آخرین تغییرات قیمت بلیط هواپیما مد نظر شما بدون آن که به سایت سر بزنید برایتان ایمیل و پیامک می‌شود. این گزینه راه خوبی برای خرید بلیط لحظه آخری ارزان قیمت است. از سمتی اگر قیمت بلیط مدنظرتان ناگهان افزایش پیدا کند، شما در لحظه متوجه می‌شوید. مهم نیست چه زمانی از شبانه‌روز باشد یا اینکه در کجای جهان باشید، شما در هر ساعتی می‌توانید از پشتیبانی فلای تودی کمک بگیرید.
