آشنایی با موضوع
سایش ابزار(به انگلیسی: Tool wear) در سیستم های تولید صنعتی از جمله مهمترین مسائل درزمینه اقتصادی عملیات ماشین کاری کاهش سایش ابزار است ماهیت پدیده سایش به علت تاثیر عوامل فراوان برروی ابزار تراشکاری ازجمله دما شرایط نفوذ شرایط ماشینکاری سرعت برشی سرعت پیشروی و باردهی و همچنین استفاده نکردن از مواد خنک کننده که همه این عوامل منجر به پدیده سایش می گردد عدم بررسی دقیق سایش ابزار سالانه هزینه های زیادی را به صاحبان صنایع به عنوان ضرروزیان تحمیل می کند این ضرروزیان ها باعث اجبار به ساخت مجدد قطعات دراثر به هم ریختن تلرانسهای ساخت قطعه ناشی از پدیده سایش ابزار میگردد و همچنین مبالغ زیادی جهت تعویض یا تیز کردن مجدد ابزار میگردد همچنین کیفیت سطح پایانی قطعه کار بیان کننده عمر ابزار و یا معیوب بودن ابزار می باشد
بدلیل ماهیت سایش، روش جامعی برای سنجش مقاومت به سایش مواد باشنده نیست. ASTM استانداردی بر مبنای مقدار حجم کاستهشده از ماده را برای مقاومسنجی ماده به سایش پیشتهاد دادهاست. در نظرگرفتن حجم کاستهشده بجای جرم، معیار دقیقتریست بویژه هنگامیکه مقایسه مقاومت به سایش چند ماده با چگالیهای متفاوت مد نظر باشد. بعنوان مثال، کاهش 14 گرمی نمونهای از جنس کاربید تنگستن+کبالت (با چگالی 14000 kg/m³) در مقایسه با کاهش وزن 7/2 گرمی نمونه هم اندازه دیگری از آلومینیوم (با چگالی 2700 kg/m³) مقاومت به سایش یکسانی (1 cm³) را نتیجه خواهد داد.
سایش همانند خزش و خستگی از فرایندهاییست که باعث تخریب و ناکارآمدی ماده پس از مدت زمانی است. اما تفاوت سایش درینست که ماده دیگر قابل استفاده دوباره نیست و ازینرو هزینههای مرتبط با سایش در صنعت بالاست.
رابطه آرچاد بصورت کلاسیک برای پیشبینی زمان سایش بکار میرود.
بطور کلی میتوان سه مرحله برای سایش در نظر داشت:
• مرحله نخست که سرعت سایش بالاست.
• مرحله دوم که در آن سایش با سرعتی ثابت ادامه دارد. بیشتر عمر کاری ماده در این مرحله است.
• مرحله سوم که در آن در اثر سایش زیاد نمونه در مرحلههای پیشین، مقاومت ماده کم شده سایش به آسانی و سرعت بالا ماده را نابود میسازد.
افزایش دما و سرعت کرنش و سرعت تماسهای مکانیکی مرحله دوم را کوتا تر کرده و تمایل ماده به ادغام مرحلههای نخست و سوم را میافزاید.
انواع سایش و مکانیزم های آن
1-سایش خراشان
در این سایش خراش روی سطح ایجاد می شود و هنگامی اتفاق می افتد که یک سطح سخت و زبر در برابر یک سطح نرم تر حرکت لغزشی داشته باشد و درآن فرورفتگی و شیار ایجاد نماید ودر نمونه نرم کاهش وزن داریم. این سایش دو نوع است
الف– دوجسمی (تعریف بالا)
ب – سه جسمی: هنگامی که به عنوان مثال یک ذره ساینده در فصل مشترک دو سطح در حال لغزش قرار گیرد و از هر دو سطح ذراتی را جدا سازد
2-سایش چسبان
سطوح قطعات که توسط فرآیندهای مختلف تولید می شوند کاملا صاف نبوده بنابر این درگیری قطعات با یکدیگر در نقاط خاصی صورت می گیرد که تنش های زیادی در آن قسمت ها ایجاد می کند که موجب تغییر شکل پلاستیکی و ایجاد اتصالات موضعی می شود این سایش موقعی رخ می دهد که لغزش موضعی بین دو سطح درگیر موجب گسیختگی اتصال و نهایتا انتقال ماده از یک سطح به سطح دیگر شود
گسیختگی اتصالات در فصل مشترک و یا در حالت حاد تر در عمقی از محل اتصال به طور مداوم صورت می گیرد
نکته: اگر گسیختگی در سطح تماس اولیه باشد استحکام برشی محل اتصال کمنر از استحکام هر دو ماده درگیر می باشد
چنانچه گسیختگی در لایه زیرین صورت گیرد استحکام برشی محل اتصال بیشتر است و در این حالت انتقال ماده از یک سطح به سطح دیگر وجود دارد
هرچه گسیختگی در لایه زیرین صورت گیرد استحکام برشی محل اتصال بیشتر است و در این حالت انتقال ماده از یک سطح به سطح دیگر وجود دارد که در حالت دوم به سایش چسبان می رسیم.
3- سایش ورقه ای
در این سایش سطح ماده به صورت لایه لایه در نظر گرفته می شود که در فرآیند سایش به صورت پوسته پوسته جدا خواهد شد
4-سایش نوسانی
هنگامی اتفاق می افتد که دو سطح در حال تماس تحت بارهای اعمالی، حرکت نوسانی با دامنه کم داشته باشند و لغزش بواسطه تنش های ارتعاشی یا سیکلی ایجاد گردد ( دامنه نوسان بین 2 الی 20 میکرون می باشد)
5-سایش تریبوشیمی
این سایش از شاخص های دو سطح در تماس با یکدیگر می باشد که با محیط مجاور خود واکنش انجام می دهد فرآیند سایش با تشکیل لایه های محصول واکنش و جداسازی مداوم لایه های واکنش در سطح تماس ادامه می یابد معمولا این لایه ها می توانند اکسیدی باشند
6- سایش خستگی سطحی
این سایش را می توان با تشکیل ترک و جدا شدن ماده از سطح به علت اعمال نیروهای متناوب تکراری ایجاد کرد.
در این صفحه تعداد 601 مقاله تخصصی درباره سایش ابزار که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.