دل درد از جمله مواردی است که معمولاً هر فردی حداقل یک بار در زندگی آن را تجربه کرده است. از طرفی، اغلب افراد به دنبال راهکارهایی برای درمان دل درد در خانه هستند تا حداقل برای مدتی این مشکل را تسکین دهند. به نظر شما چه راهکارهای خانگی برای درمان دل درد وجود دارد؟ آیا دمنوش‌ها و یا مواد غذایی خاصی در تسکین و درمان خانگی دل درد موثر هستند؟ آیا رژیم غذایی خاصی برای درمان دل درد وجود دارد؟ و آیا دل درد انواع خاصی دارد؟ جالب است بدانید که دل درد می‌تواند دلایل و انواع مختلفی داشته باشد؛ از قبیل: درد قاعدگی، مشکلات کبدی، سنگ صفرا، سندرم روده تحریک‌پذیر، غذاهای آلرژی‌زا، عدم تحمل لاکتوز و بسیاری از موارد دیگر. اما، شایع‌ترین علل دل درد، ناشی از معده درد است که ما در این مقاله به بررسی روش‌های درمان خانگی آن می‌پردازیم.

نشانه‌های شایع مشکلات گوارشی و سوء هاضمه

برخی افراد ممکن است گهگاه پس از خوردن یا نوشیدن بعضی مواد غذایی دچار ناراحتی معده و یا سوء هاضمه شوند که معمولاً به صورت گرفتگی یا درد مبهم در ناحیه‌ شکم نمایان می‌شود. این عارضه، معمولاً جای نگرانی ندارد و در صورتی که درد کوتاه مدت و غیرجدی باشد، ‌ با استفاده از درمان خانگی دل درد می‌توان علائم را به نحوی تسکین‌ داد. اما، چه درمان‌های خانگی برای درمان دل درد وجود دارد؟ قبل از پاسخ به این سوال، بهتر است با علائم و نشانه‌های شایع مشکلات دستگاه گوارش و سوء هاضمه آشنا شویم. شایع‌ترین علائم ناشی از مشکلات گوارشی شامل: خونریزی، نفخ، اسهال، سوزش سردل، تهوع و استفراغ، درد در ناحیه شکم، مشکلات بلع و افزایش یا کاهش وزن است. این علائم می‌تواند در برخی از افراد تنها با یک نشانه مشاهده شود و در برخی دیگر یک یا چندین مورد از این علائم با هم مشاهده شود.

روش‌های درمان دل درد در خانه

دل درد، از جمله ناراحتی‌های شایعی است که در بین عموم مردم رواج دارد و برای رفع این مشکل، انتخاب روش‌های درمانی ساده و طبیعی، همیشه مورد توجه بوده است. چندین روش محبوب برای درمان خانگی دل درد وجود دارد. برخی از این روش‌های درمانی، ممکن است در بهبودِ ناراحتی‌های دیگر از جمله سندرم روده تحریک‌پذیر، دل دردهای اضطرابی و دل دردهای ناشی از بیماری‌های ویروسی مفید باشند. در ادامه، به معرفی این روش‌های درمانی در منزل می‌پردازیم؛ اما لازم است به این نکته اشاره شود که در صورت مشاهده‌ دل دردهای مزمن، باید به پزشک مراجعه گردد تا پیگیری‌ها و آزمایش‌های لازم انجام شود. راهکارهایی که در ادامه به آن پرداخته می‌شود تنها جهت رفع دل دردهایی است که به صورت گهگاه رخ می‌دهند و جدی نیستند.

نوشیدن آب کافی در طول روز

بدن ما برای هضم و جذب موثرِ مواد مغذی از غذاها و نوشیدنی‌های مختلف، به ماده‌ حیاتی آب نیاز دارد. کمبود آب موجب هضم دشوارتر غذا و اثربخشی کمتر آن می‌شود؛ در نتیجه، احتمال ناراحتی معده افزایش می‌یابد. علاوه بر این، نوشیدن آب ممکن است به کاهش سوزش سر دل کمک کند. میزان موردنیاز روزانه‌ آب در مردان و زنان، 6 تا 8 فنجان آب در روز است که حدود 20 درصد از این مقدار، از غذا و بقیه از نوشیدنی‌ها تامین می‌شود. یکی از راهکارهای درمان دل درد در خانه، به ویژه در افرادی که مبتلا به مشکلات گوارشی هستند، مصرف مایعات و به اصطلاح هیدراته ماندن است. استفراغ و اسهال می‌تواند به سرعت منجر به کم آبی بدن شود، بنابراین افرادی که این علائم را دارند، باید به نوشیدن آب ادامه دهند.

گذاشتن کمپرس گرم بر روی شکم

یکی از راهکارهای ساده برای درمان دل درد در خانه این است که از کمپرس گرم بر روی ناحیه‌ای از شکم که درد در آن احساس می‌شود، استفاده گردد. برای این کار، بهتر است فرد دراز بکشد و به مدت 15 دقیقه، پَد کمپرس گرم را روی شکم و در ناحیه‌ درد قرار دهد. گرمای حاصل از کمپرس گرم، موجب شُل شدن ماهیچه‌های بیرونی معده و حرکات بهتر دستگاه گوارش خواهد شد؛ در نتیجه، دل درد تسکین می‌یابد. نکته‌ مهم این است که گرمای حاصل از پد کمپرس نباید آنقدر بالا باشد که موجب آسیب و سوختگی پوست شود.

حرکات ملایم و کششی یوگا

یکی دیگر از راهکارها برای درمان دل درد در خانه، انجام حرکات ورزشی یوگا است. این حرکات، در کاهش درد ناشی از گاز و یا نفخ معده بسیار موثر است. بسیاری از حرکات یوگا در هضم بهتر غذا و کسب آرامش موثر هستند و موجب عملکرد بهتر عصب واگ در بدن می‌شوند. نقش این عصب، تنظیم تمام عملکردهای اصلی بدن از قبیل فرایند هضم است. انجام حرکات آرام‌بخش یوگا و تکنیک‌های تنفسی، علاوه بر بهبود عملکرد عصب واگ، به دلیل فشرده شدن کولون، در افزایش هضم مواد غذایی و بهبود عملکرد دستگاه گوارش نیز موثر هستند. توصیه می‌شود جهت انجام صحیح تمرینات یوگا و اثربخشی بهتر، این حرکات، زیر نظر کارشناسان ورزشی مربوطه انجام شود.

رژیم‌ BRAT

یکی از سوالات شایعی که افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی از جمله اسهال و استفراغ با آن مواجه هستند، این است که بایدها و نبایدهای رژیم غذایی در این بیماری چیست؟ معمولاً برای درمان خانگی دل درد، در افرادی که دچار مشکلات گوارشی از جمله اسهال و استفراغ شده‌اند، رژیم غذایی BRAT توصیه می‌شود. BRAT، مخفف موز (Banana) ، برنج (Rice) ، سس سیب (Apple) و نان تست (Bread) است. این مواد غذایی، به دلیل عدم تحریک معده، گلو و یا روده، می‌توانند مسکن خوبی برای بافت‌هایی باشند که به دلیل اسیدهای موجود در استفراغ تحریک شده‌اند. همچنین، مصرف رژیم BRAT موجب کاهش تعداد دفع مدفوع و در نتیجه کاهش اسهال خواهد شد. از طرف دیگر، مصرف این نوع رژیم، به دلیل دارار بودن مواد مغذی مانند پتاسیم و منیزیم، جایگزین مناسبی برای بازیابی مواد از دست رفته بر اثر اسهال و استفراغ است.

خوردن یک فنجان سرکه سیب

درد معده، به دلیل افزایش اسید معده رخ می‌دهد، لذا برای درمان از آنتی‌اسیدها استفاده می‌شود. مصرف سرکه سیب در افرادی که مبتلا به ناراحتی معده هستند، مناسب نیست. چون ممکن است موجب تحریک بیشتر معده گردد. اما، برخی شواهد مبنی بر درمان خانگی دل درد با مصرف سرکه سیب وجود دارد! برای این کار، 2-1 قاشق غذاخوری سرکه سیب ارگانیک در یک فنجان آب مخلوط و مصرف می‌شود. این راهکار ممکن است در برخی از افراد که دچار درد موقتی معده یا زخم معده شده‌اند، تسکین‌دهنده باشد. به هر حال به نظر می‌رسد علی‌رغم خصلت اسیدی سرکه سیب، این ماده‌ غذایی طبیعی می‌تواند در برخی از افراد نقش موثری در درمان دل درد داشته باشد.

چای و دمنوش‌های گیاهی

برخلاف قهوه، چای و دمنوش‌های گیاهی، به دلیل اینکه فاقد کافئین و تانن هستند، در درمان ناراحتی معده موثر عمل می‌کنند. برای درمان دل درد در خانه، دانستن این موضوع که کدام دمنوش‌ها برای تسکین درد معده مفید هستند، بسیار کمک‌کننده است. از این‌رو، چای و دمنوش‌های گیاهی، درمان خانگی آسان و کاملاً طبیعی برای آرام کردن معده محسوب می‌شوند. لازم به ذکر است که بر طبق ذائقه، شیوه‌های مختلفی برای تهیه‌ دمنوش‌ها در منزل وجود دارد و حتی برخی از آن‌ها به صورت بسته‌بندی‌های تجاری در دسترس هستند. در ادامه‌ این مطلب، به معرفی و تهیه‌ چند نمونه از دمنوش‌ که در درمان دل درد در خانه موثر هستند، ‌ می‌پردازیم.

نوشیدن دمنوش ریشه شیرین بیان

محصولاتی که حاوی ریشه شیرین بیان هستند، می‌توانند به تسکین علائم گوارشی کمک کنند. افراد مبتلا به ناراحتی معده، می‌توانند برای تسکین علائم درد معده، چندین بار در روز چای ریشه شیرین بیان بنوشند. برای درمان خانگی دل درد با چای ریشه شیرین بیان، کافی است 1 یا 2 قاشق چای‌خوری پودر ریشه شیرین بیان با آب جوش مخلوط شود. مطالعه‌ای که در سال 2013 انجام شد، نشان داد که مصرف مکمل‌های شیرین بیان می‌تواند در مبارزه با عفونت هلیکوباکتر پیلوری‌ (باکتری موجود در معده) و جلوگیری از رشد باکتری‌ها مفید باشد. با این حال، مصرف این دمنوش، به دلیل کاهش میزان پتاسیم بدن، در افراد مبتلا به فشار خون بالا یا بیماران کلیوی و قلبی توصیه نمی‌شود.

نوشیدن چای نعنا

قرن‌هاست که از نعنا به ویژه به صورت روغن نعنا در درمان بیماری‌های گوارشی استفاده می‌شود. روغن نعنا دارای فعالیت‌های ضد میکروبی، ضد التهابی، آنتی‌اکسیدانی و تعدیل‌کننده‌ سیستم ایمنی است که همگی این موارد می‌تواند در درمان اختلالات روده یاری‌کننده باشد. برای درمان دل درد خانگی با نعنا کافی است مخلوطی از چای سبز را با عصاره، روغن و یا برگ‌های نعنا دم کرده و آن را میل نمائید. مخلوط چای نعنا با عسل، زنجبیل و... می‌تواند علاوه بر تسکین و درمان دل درد، طعم متفاوتی را به این نوشیدنی ببخشد.

نوشیدن دمنوش زنجبیل

بسیاری از مردم فکر می‌کنند که زنجبیل دارای اثرات محافظتی مثبتی بر روی معده است؛ برخی دیگر از آن برای درمان مشکلات معده و گوارشی مانند یبوست، نفخ و ورم معده استفاده می‌کنند. بررسی‌های علمی معتبر نشان می‌دهد که زنجبیل می‌تواند در بهبود زخم معده که ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری است، موثر عمل کند. افراد مبتلا به ناراحتی معده، برای درمان خانگی دل درد، می‌توانند زنجبیل را به غذای خود اضافه کنند یا آن را به عنوان چای و دمنوش مصرف نمایند. برای این کار کافی است یک قاشق چای‌خوری از پودر زنجبیل و یا تکه‌های آن، با چای سیاه یا سبز، مخلوط و دَم شود. مخلوط دمنوش زنجبیل با عسل و یا دارچین، از دیگر نوشیدنی‌هایی است که طرفداران خاص خود را در درمان خانگی دل درد دارد.

نوشیدن چای میخک

نوشیدن چای میخک، علاوه بر طعمِ خوش، در تسکین علائم مرتبط با درد و گاز معده، موثر است. میخک در طب سنتی چینی به عنوان روش درمان خانگی دل درد، در بیماری‌های معده مانند التهاب و اسهال استفاده می‌شود. یک فنجان دمنوش میخک به ویژه در زمان صبح‌، برای تسکین علائم درد شکم و ناراحتی معده موثر است. برای تهیه‌ این دمنوش، می‌توان یک قاشق چای‌خوری میخک خشک را با چای سبز یا سیاه مخلوط کرد و به آن آبجوش اضافه نمود تا به مدت چند دقیقه دم بکشد. طعم و عطر خوب میخک به گونه‌ای است که می‌توان آن را به تنهایی و یا همراه عسل با آب جوش تهیه و میل نمود.

نوشیدن چای دارچین

از دیگر راهکارهای درمان خانگی دل درد، نوشیدن چای دارچین است. مصرف این نوشیدنی به کاهش ناراحتی معده کمک می‌کند. در دارچین ماده‌ای به نام کاتچین وجود دارد که می‌تواند به تسکین ناراحتی‌های معده مانند اسهال، گرفتگی معده، سوء هاضمه و... کمک کند. نوشیدن چای دارچین با عسل به دلیل طبع گرمی که دارد، در تسکین سریع درد معده بسیار موثر است. برای این کار، می‌توان چوب دارچین را با چای سبز یا سیاه دم کرد و در صورت نیاز به آن عسل اضافه نمود. همچنین، نوشیدن چای دارچین با گلاب، در بهبود و تسکین علائم دل درد و آرامش اعصاب بسیار مفید است.

نوشیدن دمنوش بابونه

در مطالعه‌ای که توسط محققان انجام شد، مشخص گردید که عصاره بابونه می‌تواند خواص ضد زخم داشته باشد و در بهبود زخم معده و بهبودی آن موثر عمل کند. ‌مصرف گُل و یا چای بابونه، نه تنها در درمان دل درد خانگی، بلکه در مواردی که درد شکم به علت اضطراب ناشی از آن، اسپاسم و التهاب روده رخ می‌دهد، نیز می‌تواند موثر عمل کند. خواص دمنوش بابونه در بهبود و درمان دل درد خانگی در طب سنتی نیز اشاره شده است. برای تهیه‌ این دمنوش، می‌توانید یک قاشق چای‌خوری از بابونه خشک را در فنجانی ریخته و روی آن آب جوش بریزید و به مدت چند دقیقه آن را دَم کنید. بر طبق ذائقه، می‌‌توان عسل، دارچین، گلاب و یا مواد دیگر را به عنوان طعم‌دهنده به آن افزود.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در این مقاله، به علائم و نشانه‌های شایع مشکلات گوارشی و راهکارهای درمان خانگی دل درد پرداخته شد. از جمله مواردی که می‌تواند در تسکین دل درد موثر عمل کند، شامل: نوشیدن مایعات کافی در طول روز، کمپرس گرم در محل درد، انجام حرکات ملایم کششی و یوگا، رژیم غذایی BRAT و مصرف انواع چای و دمنوش‌های گیاهی از جمله دمنوش ریشه شیرین بیان، نعنا، زنجبیل، میخک، دارچین و بابونه است. این دمنوش‌ها را می‌توان هم در منزل و هم به صورت بسته‌بندی از بازار تهیه نمود. لازم به ذکر است که راهکارهای خانگی درمان دل درد، تنها جهت بهبود و تسکین موقتی درد موثر است و در صورت بروز دل دردهای مزمن، بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه شود.