واقعاً دعوا و قهر نمک زندگی است؟! بررسی باورهای رایج در اختلافات

باورهای رایج درباره دعوا در روابط

• دعوا نشانه‌ای از اهمیت دادن است: برخی افراد معتقدند اگر کسی با شما دعوا می‌کند، به این معناست که برایش اهمیت دارید و به رابطه اهمیت می‌دهد. در حالی که ابراز ناراحتی و تلاش برای حل مشکل می‌تواند نشانه‌ای از اهمیت دادن باشد، دعوا کردن به شیوه‌ای مخرب و همراه با توهین و تحقیر، نه تنها نشانه‌ای از اهمیت نیست بلکه به رابطه آسیب می‌زند.
• دعوا باعث تخلیه هیجانی می‌شود: این باور وجود دارد که دعوا کردن راهی برای بیرون ریختن خشم و ناراحتی است و به فرد احساس سبکی می‌دهد. اگرچه ابراز احساسات مهم است، اما دعوا اغلب منجر به تشدید احساسات منفی، ایجاد رنجش و آسیب به طرف مقابل می‌شود. راه‌های سالم‌تری برای مدیریت و ابراز هیجانات وجود دارد.
• دعوا باعث شناخت بهتر طرف مقابل می‌شود: برخی تصور می‌کنند که در جریان دعوا، چهره واقعی افراد نمایان می‌شود و می‌توان شناخت بهتری از آن‌ها پیدا کرد. در حالی که واکنش افراد در شرایط استرس‌زا می‌تواند اطلاعاتی را آشکار کند، دعواهای مکرر و شدید معمولاً تصویری تحریف‌شده و منفی از طرف مقابل ارائه می‌دهند و مانع از شناخت واقعی و همدلانه می‌شوند.

پیامدهای منفی دعواهای مخرب

• کاهش صمیمیت و اعتماد: دعواهای مکرر و حل‌نشده به مرور زمان باعث کاهش صمیمیت عاطفی و از بین رفتن اعتماد بین افراد می‌شود. احساس ناامنی و ترس از درگیری، مانع از به اشتراک گذاشتن احساسات و افکار واقعی می‌گردد.
• افزایش استرس و تنش: قرار گرفتن مداوم در معرض دعوا و درگیری، سطح استرس و اضطراب را در افراد افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به مشکلات جسمی و روانی شود.
• آسیب به سلامت روان: دعواهای شدید و طولانی مدت می‌توانند زمینه‌ساز افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات روانی در افراد درگیر شوند.
• تاثیر منفی بر کودکان: در خانواده‌ها، دعواهای والدین تاثیرات مخربی بر سلامت روان و رفتار کودکان دارد و می‌تواند منجر به مشکلات عاطفی، رفتاری و تحصیلی در آن‌ها شود.
• احتمال جدایی و فروپاشی روابط: در نهایت، دعواهای حل‌نشده و مخرب می‌توانند منجر به جدایی و پایان یافتن روابط عاطفی و خانوادگی شوند.

بررسی باورهای رایج درباره قهر کردن

• قهر فرصتی برای آرام شدن است: گاهی افراد تصور می‌کنند که قهر کردن به آن‌ها و طرف مقابل فرصت می‌دهد تا آرام شوند و با ذهنی بازتر به مشکل فکر کنند. در حالی که وقفه برای کاهش هیجانات می‌تواند مفید باشد، قهر کردن طولانی مدت و بدون تعیین زمان مشخص برای گفتگو، معمولاً منجر به سوءتفاهم، افزایش دلخوری و دوری عاطفی می‌شود.
• قهر راهی برای تنبیه طرف مقابل است: برخی افراد از قهر به عنوان ابزاری برای نشان دادن نارضایتی و وادار کردن طرف مقابل به پذیرش خواسته‌هایشان استفاده می‌کنند. این نوع قهر کردن نه تنها مشکل را حل نمی‌کند بلکه باعث ایجاد حس انتقام و نارضایتی در طرف مقابل می‌شود.
• قهر نشانه‌ای از عمق ناراحتی است: در برخی موارد، قهر کردن به عنوان نشانه‌ای از شدت ناراحتی و درماندگی فرد تلقی می‌شود. اگرچه ممکن است فرد واقعاً احساس ناراحتی زیادی داشته باشد، اما قهر کردن به جای ابراز کلامی احساسات، معمولاً منجر به درک نشدن و افزایش فاصله می‌شود.

پیامدهای منفی قهر کردن

• عدم حل مسئله: قهر کردن به طور مستقیم هیچ مشکلی را حل نمی‌کند و صرفاً گفتگو و یافتن راه حل را به تعویق می‌اندازد.
• ایجاد سوءتفاهم: سکوت و عدم ارتباط در زمان قهر می‌تواند منجر به برداشت‌های اشتباه و سوءتفاهم بین طرفین شود و شکاف عاطفی را عمیق‌تر کند.
• افزایش دلخوری و رنجش: قهر کردن طولانی مدت باعث انباشته شدن احساسات منفی مانند خشم، ناراحتی و رنجش در هر دو طرف می‌شود.
• کاهش همدلی و درک متقابل: وقتی افراد با یکدیگر صحبت نمی‌کنند، فرصتی برای درک دیدگاه‌ها و احساسات یکدیگر را از دست می‌دهند و همدلی کاهش می‌یابد.
• ایجاد الگوهای ارتباطی ناسالم: استفاده مکرر از قهر به عنوان روش حل اختلاف، می‌تواند به یک الگوی ارتباطی ناسالم در رابطه تبدیل شود و حل مشکلات در آینده را دشوارتر کند.

جایگزین‌های سالم برای دعوا و قهر

• ارتباط موثر و محترمانه: تلاش برای بیان واضح و صادقانه احساسات و نیازها، گوش دادن فعال به صحبت‌های طرف مقابل و احترام گذاشتن به دیدگاه‌های او، کلید حل اختلافات به شیوه‌ای سازنده است.
• حل مسئله مشترک: به جای تمرکز بر سرزنش و مقصر دانستن یکدیگر، تلاش کنید به عنوان یک تیم به دنبال راه حل‌های مشترک برای مشکلات بگردید.
• مدیریت هیجانات: یادگیری تکنیک‌های مدیریت خشم و استرس، مانند تنفس عمیق، ترک موقت موقعیت و صحبت کردن با فرد مورد اعتماد، می‌تواند از بروز دعواهای مخرب جلوگیری کند.
• تعیین مرزهای سالم: تعیین مرزهای مشخص در رابطه و احترام گذاشتن به آن‌ها، از بروز بسیاری از اختلافات پیشگیری می‌کند.
• درخواست کمک حرفه‌ای: در صورتی که حل اختلافات به تنهایی دشوار است، مراجعه به مشاور یا زوج‌درمانگر می‌تواند راهکارهای موثری برای بهبود ارتباط و حل مشکلات ارائه دهد.

نتیجه‌گیری

در نهایت، باید گفت که اگرچه اختلاف نظر و بحث‌های سازنده می‌توانند به رشد و پویایی روابط کمک کنند، اما دعواهای مخرب و قهر کردن نه تنها "نمک زندگی" نیستند بلکه می‌توانند به سلامت و پایداری روابط آسیب جدی وارد کنند. ایجاد یک فضای ارتباطی باز، صادقانه و محترمانه، و یادگیری مهارت‌های حل مسئله، بهترین راه برای مواجهه با اختلافات و تقویت روابط است. به یاد داشته باشیم که هدف از ارتباط، درک کردن و رسیدن به تفاهم است، نه برنده شدن در یک بحث یا تنبیه طرف مقابل از طریق سکوت.