قرص پرازوسین برای چیست؟ نحوه مصرف و عوارض داروی پرازوسین
فشار خون بالا، بیماری رایجی است که در صورت عدم درمان، میتواند باعث آسیب به مغز، قلب، رگهای خونی، کلیهها و سایر قسمتهای بدن شود. در کنار تغییر شیوه زندگی، مصرف برخی داروها از جمله قرص پرازوسین (Prazosin) میتواند به کنترل فشار خون کمک کند. به نظر شما از دیگر مزایای درمانی این دارو چیست؟ مکانیسم عمل آن چگونه است و جزو کدام مشتقات دارویی محسوب میشود؟ اگر در جستجوی اطلاعات بیشتر در مورد این دارو از جمله موارد درمانی، نحوه مکانیسم آن و هشدارها و اختلالات این دارو با سایر داروها هستید، در ادامه همین مطلب همراه ما باشید.
قرص پرازوسین چیست؟
قرص پرازوسین، جزو دستهای از داروها به نام آلفا-بلوکرها است. این دارو، مشتق کینازولین است که به عنوان مهارکننده گیرنده آلفا-1 به صورت رقابتی عمل میکند و با شُل کردن رگهای خونی، به گردش بهتر جریان خون کمک میکند. معمولاً پزشکان این دارو را با دوز کم تجویز میکنند و به تدریج دوز را افزایش میدهند. برای درمان فشار خون بالا، دوز معمول در بزرگسالان با 0.5 میلیگرم و دو بار در روز شروع میشود و دوز نگهدارنده آن 3 میلیگرم روزانه در دو یا سه دوز منقسم و حداکثر تا 20 میلیگرم است. نیمه عمر این دارو، تقریباً 2.5 ساعت است؛ با این حال، در بیمارانی که مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی و نارسایی احتقانی قلب هستند، این دارو به مدت طولانیتری در بدن باقی میماند.
موارد مصرف قرص پرازوسین
قرص پرازوسین (Prazosin) علاوه بر مدیریت و درمان فشار خون، در هیپرپلازی خوشخیم پروستات، نارسایی احتقانی قلب، تومور غده فوق کلیوی، مشکلات خواب مرتبط با استرس، اختلال اضطرابی و در بیماران رینود بسیار موثر است. همچنین، به عنوان داروی موثر در آقایانی محسوب میشود که هم مبتلا به بزرگی خوشخیم پروستات و هم مبتلا به بیماری فشار خون، هستند؛ چون باعث کوچک شدنِ بزرگیِ خوشخیمِ پروستات در آنها میشود.
موارد منع مصرف قرص پرازوسین
در صورت وجود آنافیلاکسی (حساسیت دارویی) قبلی با قرص پرازوسین، مصرف این دارو ممنوعیت دارد. در غیر این صورت، هیچ منع مصرف مطلقی برای این دارو گزارش نشده است و مانند تمام داروها، در صورت وجود حساسیت زیاد یا عوارض جانبی قبلی با سایر داروهای این دسته (از جمله ترازوسین، تامسولوسین، دوکسازوسین) ، باید از مصرف آن خودداری شود.
در بیماران مبتلا به افت فشار خون، به دلیل اثرات نامطلوب بالقوه، به ویژه در صورت مصرف اولین دوز این دارو، باید با احتیاط لازم مصرف شود. همچنین، در صورتی که فرد مبتلا به آب مروارید باشد، به دلیل وجود گیرندههای آلفا-1 در عضله گشادکننده عنبیه که با مهار آن گیرندهها میتواند به سندرم فلاپی عنبیه منجر شود، باید زیر نظر پزشک تجویز گردد. در دوران بارداری این دارو تجویز نمیشود و بهتر است از سایر داروهای ضد فشار خون که ایمنی بهتری دارند، استفاده شود.
مکانیسم اثر قرص پرازوسین
همانطور که گفته شد، قرص پرازوسین (Prazosin) ، مهارکننده گیرنده آلفا-1 است. گیرندههای آلفا-1 روی عضلات صاف مانند دیواره رگهای خونی، پروستات، مجاری ادراری، عضله گشادکننده عنبیه و مغز وجود دارند و باعث شُل شدن عضلات صاف میشوند که به نوبه خود میتوانند با کاهش مقاومت عروقی سیستمیک باعث کاهش فشار خون شوند.
عوارض جانبی قرص پرازوسین
قرص پرازوسین به دلیل کاهش فشار خون، ممکن است باعث سرگیجه یا غش در افرادی شود که برای اولین بار آن را مصرف میکنند یا دوز داروی آنها توسط پزشک تغییر داده میشود. حتی ممکن است زمانی که فرد صبح از خواب بیدار میشود، احساس سرگیجه شدید داشته باشد. در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک از قبیل: کهیر، مشکلات تنفسی، تورم صورت، لبها، زبان یا گلو باید بلافاصله با پزشک مشورت شود. همچنین، عوارض جانبی جدی و رایج مصرف این دارو عبارت است از: احساس سبکی یا بیهوشی، ضربان قلب بالا، درد قفسه سینه، کاهش اشتها، ادرار تیره، خوابآلودگی، سردرد، احساس ضعف یا خستگی؛ زردی چشم و پوست و یا حالت تهوع.
عوارض مصرف بیش از اندازه (اوردوز) قرص پرازوسین
به هیچ عنوان قرص پرازوسین (Prazosin) را به صورت خودسرانه، کم و یا زیاد نکنید. در صورتی که به اشتباه بیشتر از حد مجاز این دارو مصرف شود ممکن است علائمی از جمله خوابآلودگی شدید یا کُندی واکنش بدن به محرکها در فرد ایجاد شود. بهتر است در صورت مصرف بیش از حد و اوردوز، سریعاً با اورژانس تماس گرفته شود و یا به نزدیکترین مرکز پزشکی مراجعه گردد.
هشدارها درباره قرص پرازوسین
جهت مصرف قرص پرازوسین بهتر است به دستورالعملهای روی برچسب دارو و نسخه پزشک توجه شود و موارد زیر به عنوان علائم هشدار رعایت گردد:
- این دارو باید شبها و قبل از خواب مصرف شود.
- در صورت حساسیت به پرازوسین باید از مصرف آن اجتناب گردد.
- در صورتی که فردی پرازوسین مصرف میکند و قصد انجام جراحی آب مروارید دارد، باید پزشک جراح را مطلع سازد.
- زنان باردار یا افرادی که قصد بارداری دارند، باید در خصوص مصرف این دارو با پزشک مشورت کنند.
- مصرف پرازوسین برای افراد زیر 18 سال توصیه نمیشود.
- از خُرد کردن، جویدن و یا شکستن دارو باید خودداری شود.
- دارو را در دمای اتاق، به دور از گرما و رطوبت، نگهداری نمایید.
تداخلات دارویی قرص پرازوسین
از جمله محصولاتی که میتوانند با قرص پرازوسین (Prazosin) تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای فشار خون از قبیل پروپرانولول؛ داروهای دیورتیک؛ داروهای مسدودکننده آلفا (از جمله: ترازوسین و دوکسازوسین) ؛ مسدودکنندههای بتا (مانند آتنولول، متوپرولول، پروپرانولول) ؛ داروهایی که برای درمان اختلال نعوظ یا فشار خون ریوی مصرف میشوند (مانند سیلدنافیل، تادالافیل) . همچنین، مصرف برخی ویتامینها و محصولات گیاهی میتواند منجر به تداخلات دارویی با این دارو شوند.
مطالعه بیشتر درباره قرص پرازوسین
مطالعات نشان داده است با توجه به اینکه قرص پرازوسین جزو داروهای مسدودکننده آلفا است و به گشاد شدن و شُل شدن رگهای خونی، جهت جریان یافتن بهتر خون در رگها، کمک میکند؛ بهتر است در صورت فراموش کردن مصرف یک دوز دارو، در اسرع وقت مصرف شود؛ اما اگر زمان نوبت مصرف دوز بعدی فرا رسیده است، باید از مصرف آن اجتناب کرد و هرگز دو دوز در یک زمان مصرف نشود. از طرف دیگر، در صورت مصرف این دارو، باید از انجام فعالیتهایی مثل رانندگی خودداری گردد و جهت اجتناب از سرگیجه، بهتر است از بلند شدن و یا نشستن سریع خودداری شود. همچنین، مطالعات علمی نشان داده است که مصرف الکل همراه با این دارو میتواند منجر به بروز عوارض جانبی در فرد شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به وبسایتهای معتبر ازجمله drugs.com و medlineplus.gov مراجعه بفرمایید.
نظرات مصرف کنندگان درباره این دارو
با توجه به اینکه مصرف داروهای شیمیایی در افراد مختلف میتواند اثرات متفاوتی داشته باشد، قرص پرازوسین (Prazosin) نیز از این قاعده مستثنی نیست. از جمله مواردی که برخی از مصرفکنندگان این دارو از آن شاکی هستند، شامل: خوابآلودگی، افت فشار، تپش قلب، سرگیجه، ضعف و بیحالی است. در مقابل، بسیاری از مصرفکنندگان، نظرات مثبتی در خصوص مصرف این دارو به ویژه در کاهش فشار خون، رفع تکرر ادرار و کوچک شدن پروستات در آقایان عنوان کردهاند.
جمع بندی و نتیجه گیری
در این مطلب، به معرفی قرص پرازوسین پرداخته شد. این دارو در درمان فشار خون بالا که اغلب بدون علامت است، کاربرد دارد. از دیگر موارد مصرف درمانی این دارو، در هیپرپلازی خوش خیم پروستات، نارسایی احتقانی قلب، تومور غده فوق کلیوی و.. است. همچنین، به مکانیسم عمل، عوارض جانبی، منع مصرف، هشدارها و تداخلات دارویی آن اشاره شد. تجویز این دارو و میزان دوز مصرفی آن، با تشخیص پزشک انجام میشود؛ لذا میبایست از مصرف خودسرانه، قطع ناگهانی و یا هرگونه تغییر در دوز مصرفی، اجتناب گردد.