آشنایی با موضوع
بنزن (به انگلیسی: Benzene) مایعی است بیرنگ، خوشبو و فرار که با شعله زرد رنگ همراه با دوده میسوزد و در تولید صنعتی گروهی از مواد مانند پلیاستایرن، لاستیک مصنوعی و نایلون استفاده میشود. این مایع در تهیهٔ شویندهها و رنگها نیز به کار میرود.
بنزن از معروفترین و شاید جالبترین هیدروکربنها است که در ساختمان آن، شش اتم کربن و شش اتم هیدروژن بصورت حلقهای کنار هم قرار گرفتهاند و پیوندهای غیر مستقر л در داخل این حلقه بصورت دایرهای نشان داده میشوند. بنزن جزو ترکیبات آروماتیک میباشد. آروماتیکها، دسته وسیعی از ترکیبات را تشکیل میدهند که شامل بنزن و ترکیباتی میباشند که از نظر رفتار شیمیایی مشابه بنزن میباشند (برخی از این مواد، حتی بظاهر شباهتی به بنزن ندارند).
با بررسیهای اولیه و اندازه گیری وزن مولکولی معلوم شده است که بنزن از شش اتم کربن و شش اتم هیدروژن تشکیل شده است و به فرمول میباشد. ولی سالیان سال، طول کشید تا آرایش واقعی اتمها و ساختمان بنزن معلوم گردد.
ساختمان بنزن توسط دانشمند آلمانی، ککوله (Kekule) در عالم رویا کشف شد. مولکولهای زیادی با فرمول موجود میباشند، اما خصوصیات آنها با همدیگر متفاوت میباشد و بیشتر از همه، بنزن متفاوت میباشد.
بنزن سه نوع مشتق دو استخلافی ایجاد میکند، یعنی سه نوع مشتق دو استخلافی اورتو، متا، و پارا ایجاد مینماید. اما اگر پیوندهای л ساختمان بنزن، مستقر در نظر گرفته شوند، مشتق 1 و 2 بنزن، بایستی بهصورت دو فرم باشد، ولی بیشتر از یک فرمول نیست.
ککوله برای اینکه یکی بودن این دو ایزومر را توجیه نماید، مولکول بنزن را دینامیک در نظر گرفت و پیشنهاد کرد که دو حالت در تعادل متحرکند. در واقع برای اولین بار، ککوله ایده الکترونهای غیر مستقر را مطرح نمود که بعدها به "پدیده توتومتری" موسوم گردید. همچنین بررسیهای دقیق نشان داده است که طول پیوندهای کربن _ کربن در بنزن با هم برابر است و برابر 1. 39 آنگستروم میباشد که چیزی بین پیوند ساده و پیوند دوگانه کربن _ کربن میباشد که خود تاییدی بر غیر مستقر بودن پیوندهای л (پی) در حلقه بنزن میباشد.
تمام مشتقات بنزن را میتوان در شمار مواد آلی آروماتیک دانست.
برابر با استاندارد ۲۲۸ EN و ۱۳۱۹ ASTM D حداکثر میزان مجاز بنزن در بنزین ۱ درصد حجمی است. برای سال ۲۰۱۱ میلادی ایالات متحده میزان مجاز بنزن در بنزین را به ۰/۶۲ درصد کاهش دادهاست. در ایران هرچند با استفاده از بنزین یورو ۴ میزان بنزن در بنزین کاهش یافتهاست، اما در خصوص رعایت حد استاندارد بین سازمانهای مسئول اختلاف وجود دارد.
بنزن به عنوان ترکیبی سرطانزا شناخته شدهاست. تمام روش کارهای شامل بنزن را باید در زیر هود انجام داد و از دستکشهای آزمایشگاهی استفاده کرد.
از بنزن در گذشته به عنوان یک حلال متداول در آزمایشگاهها استفاده میشدهاست ولی بعد از اینکه دانشمندان پی به هویت سرطانزای آن بردند، استفاده از آن به عنوان یک حلال بسیار محدود شد و سعی شد از حلالهای مشابه مانند استون و… استفاده شود.
تماس طولانی مدت با بنزن، تأثیرات مخربی را بر روی بافتهای سازنده سلولهای خون خصوصاً سلولهای مغز استخوان میگذارد. عوارض تماس مزمن با بنزن، کاهش خون سازی بدن، ناتوانی در سیستم ایمنی بدن و همچنین سرطان خون، لوسمی، اختلال در سیستم تنفسی، تأخیر در استخوان بندی جنین انسان، صدمه به سیستم تولید مثل انسان، ناباروری، تولید تومورهای غدد لنفاوی و صدمه به کبد است. چندین مؤسسه از جمله انجمن تحقیقات سرطان دنیا، انجمن حفاظت محیط زیست آمریکا، اداره خدمات بهداشت آمریکا، بنزن را عامل سرطان خون (لوسمی) و دارای درجه سرطان زایی یک معرفی کردهاند. دوره پنهانی سرطان خون بهطور معمول ۵ تا ۱۵ سال بعد از اولین تماس روی میدهد.
در این صفحه تعداد 1742 مقاله تخصصی درباره بنزن که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.