آشنایی با موضوع
زیست سازگاری(Biocompatibility) سازگاری فراورده با شرایط زیستی و نداشتن اثر سمی و آسیب زا [علوم دارویی] سازگاری فراوردۀ دارویی با شرایط زیستی و نداشتن اثر سمی و آسیب زا
سازگاری زیستی به رفتار زیست مادهها در محیطهای مختلف تحت شرایط فیزیکی و شیمیایی مختلف مربوط است. این جمله ممکن است به خواص ویژهٔ یک ماده اشاره کند. بدون مشخص کردن مکان یا طریقهٔ مورد استفاده قرار گرفتن آن ماده. برای مثال یک ماده ممکن است تحت شرایط متفاوت روی یک موجود زنده پاسخهای متفاوتی بدهد مثلاً واکنش ایمنی را برانگیخته کند یا نه
یا ممکن است با تیپ خاصی از سلول یا بافت ادغام بشود یا نشود.
نقطهٔ ابهام این جمله پیشرفتهای مداوم نگرشی در چگونگی اثر متقابل زیست مادهها با بدن انسان رو منعکس میکند و در نهایت اینکه این تقابلها چگونه موفقیت بالینی تجهیزات پزشکی را معلوم میکنند مثل دستگاه تنظیم کنندهٔ ضربان قلب و دستگاه جایگزینی مفصل ران.
پروتزها و دستگاههای جدید گاهی وقتها از بیش از یک ماده تشکیل شدند، پس ممکن است همیشه برای صحبت راجع به سازگاری زیستی مواد خاص کافی نباشند.
زیستسازگاری وسایل (یا مواد سازنده آن) باید توسط سازنده تعیین شده و توسط سازمانهای مرتبط (نظیر سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) یا اداره استاندارد) تأیید گردد و سپس برای عرضه و کاربرد بالینی ارائه شود. در اغلب کشورها قوانین مشابهی در مورد کاربرد وسایل پزشکی وضع شده است.
بررسی زیستسازگاری عموماً در آزمایشگاه و یا مراکز صنعتی و تحقیقاتی بر اساس استاندارد و دستورالعمل مشخصی انجام میشود که نیازمند امکانات مناسب، منابع کافی، متخصصان مجرب، بودجه مکفی و دستورالعمل مشخص است. این موارد گاهی خارج از توانایی شرکتها و گروههای تحقیقاتی کوچک یا متوسط است. لازم به ذکر است که تمامی آزمایشها باید به دقت براساس دستورالعمل و شاهد مناسب صورت پذیرد. بدون در نظر گرفتن شاهد، هیچ نتیجهای حاصل نمیشود و جز صرف هزینه و وقت نتیجه دیگری نخواهد داشت.
تعیین خصوصیات مواد و کارایی عملکرد وسیله در شرایط برونتن قبل از ارزیابی زیستسازگاری آنها باید با موفقیت انجام شود. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی سطح و توده مواد اولیه نظیر خواص مکانیکی، الکتریکی، زیست تخریبپذیری و. . . باید تعیین گردند. سپس این اطلاعات با نتایج حاصل از فرآیندهای آتی روی مواد نظیر ساخت، سترون کردن، بستهبندی، نگهداری و موارد تأثیرگذار بر پایداری وسیله مقایسه شده تا ایمنی و اثر بخشی وسیله پس از کاشت در معرض مخاطره نباشد. مواد و وسایلی که این آزمایشها را سپری نکردهاند نباید برای ارزیابی زیستسازگاری آزمایش شوند.
ارزیابی زیستسازگاری مواد و وسایل بصورت آزمایشهای پشت سرهم به ترتیب در شرایط برونتن (استفاده از سلول و بافت)، ex vivo (درصورت نیاز)، مدلهای حیوانی و بالینی خواهد بود. روشها و دستورالعملهای متعددی در این مورد وجود دارد و اطلاعات مربوطه را میتوان در منابع علمی و تجاری یا مؤسسات استاندارد ملی و بینالمللی مثل انجمن آزمون و مواد آمریکا (ASTM)، انجمن بینالمللی استاندارد (ISO)، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، و مؤسسه ملی سلامت (NIH) یافت نمود. به عنوان مثال در ISO 10993 مجموعهای از استانداردها برای ارزیابی مقدماتی وسایل کاشتنی ارائه شده است. ارزیابی هر وسیله تابع مدت زمان کاربرد، نوع بافت و شرایط فیزیکی و شیمیایی آن وسیله است. آزمایشهای اولیه تعریف شده شامل ارزیابی سمیت سلولی، حساسیتزایی، تحریکزایی، سمیت مزمن، سمیت حاد، سمیت ژنی، سرطانزایی، عملکرد (کاشت)، سمیت سیستمی و خونسازگاری است.
آزمایشهای برونتن برای بررسی زیستسازگاری مواد و وسایل روش موفقیتآمیزی است. مزایای اصلی این روش، هزینه متعادل تجهیزات و امکانات مورد نیاز آزمایشگاهی و سرعت بالای پاسخگویی برای آزمایش تعداد زیادی نمونه یا وسیله است. مدلهای حیوانی برای بررسی سازگاری مواد و وسایل با شرایط درونتن استفاده میشوند. نتایج منفی این آزمایش غیر قابل قبول بودن ماده را ثابت میکند. اما متأسفانه نتایج مثبت بطور یقین نمیتواند سازگاری با بدن انسان را تأیید کند. به جهت اختلاف در ساختار بدن موجودات زنده در استفاده از نتایج پاسخهای حیوانی در پیشبینی پاسخهای انسانی باید با احتیاط عمل کرد. مناسبترین نمونههای حیوانی، پستانداران اولیه هستند که شباهت زیادی به انسان دارند. اما مواردی مثل انقراض نسل حیوان، قیمت خرید و نگهداری آنها باید در نظر گرفته شود. هر قدر که آزمایشهای برونتن و حیوانی موفق باشند، باز هم نمیتوان به طور یقین کارایی و موفقیت کاشتنی را بدون آزمایش بالینی پیشبینی کرد. در واقع آزمایشهای موفق بالینی قبل از عمومیشدن وسیله باید انجام گیرد و تأیید شود.
در این صفحه تعداد 2868 مقاله تخصصی درباره زیست سازگاری که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.