آشنایی با موضوع
زلزله لرزش ناگهانی پوسته جامد زمین است که هر از چند گاهی در نواحی که بر روی بند زلزله خیز قرار دارند رخ میدهد. این پدیده طبیعی دارای خصوصیات و ویژگیهای منحصر به فردی است، که آگاهی از پدیدههای همراه زلزله، شناخت گسلها و انواع آن در تعیین الگوی لرزه زمین ساخت و رژیم لرزه خیزی مناطق مختلف دارای اهمیت است.
لرزش ناگهانی پوستههای جامد زمین، زلزله یا زمین لرزه نامیده میشود. دلیل اصلی وقوع زلزله را میتوان افزایش فشار بیش از حد داخل سنگها و طبقات درونی زمین بیان نمود. این فشار به حدی است که در سنگ گسستگی بوجود میآید و دو قطعه سنگ در امتداد سطح شکستگی نسبت به یکدیگر حرکت میکنند. به سطح شکستگی که توأم با جابجایی است، گسل گفته میشود. وقتی که سنگ شکسته میشود، مقدار انرژی که در زمان طولانی در برابر شکستگی حالتهای مختلفی را برای آزادسازی انرژی نهفته شده بوجود میآورد.
بطوری که در ابتدا فشار و نیروهای درونی ممکن است باعث ایجاد یکسری لرزههای خفیف و کوچک در سنگها شود که پیش لرزه نامیده میشود. بعد از اینکه فشار درونی بر مقاومت سنگها غلبه کرد انرژی نهفته آزاد میگردد و زمین لرزه اصلی رخ میدهد، البته نباید از اثر لرزشهای کوچکی که بعد از زمین لرزه اصلی نیز اتفاق میافتد و به نام پس لرزه معروف هستند، چشم پوشی کرد. لرزه، پیش لرزه، لرزه اصلی و پس لرزه مجموعا یک زمین لرزه را نشان میدهند.
علت زمینلرزه: کرهی زمین چهار لایهی اصلی دارد؛ هستهی داخلی، هستهی بیرونی، گوشته و پوسته. پوسته و لایهی بالایی گوشته یک تکه نیستند و مانند پازل از بخشهای متعددی تشکیل شدهاند. اما این تکههای پازل مانند، ثابت نیستند و روی یکدیگر میلغزند و در برخی مواقع با یکدیگر برخورد میکنند. این تکهها که به صفحههای تکتونیک معروف هستند، در لبههای خود ایجاد گسل میکنند و زلزله حول همین مناطق رخ میدهد. عموما صفحهها بهآرامی حرکت میکنند؛ درحالیکه لبههای آنها به یکدیگر قفل میشوند و جابهجا نمیشوند. زمانی که این صفحهها به اندازهی کافی حرکت کنند، ناگهان لبهها نیز با سرعت بیشتر جابهجا میشوند که این موضوع منجر به ایجاد زلزله در اطراف گسلها میشود. حرکت صفحهها نسبت به یکدیگر در سه جهت مختلف رخ میدهد؛ از یکدیگر دور میشوند که در این حالت مواد بخش گوشتهی زمین به سطح زمین فوران میکند. به یکدیگر نزدیک میشوند که لایهها روی هم قرار میگیرند و حرکت میکنند. در نهایت، لایهها در کنار یکدیگر میلغزند.
پیشلرزه و پسلرزه: پیشلرزه و پسلرزهها نمونههای ضعیفتر زلزلهی اصلی هستند که قبل و بعد از آن رخ میدهند. البته تا زمانی که لرزشهای زمین به پایان نرسیده باشد، نمیتوان با اطمینان پیش و پسلرزهها را مشخص کرد. این امکان وجود دارد که زلزلههای بهوقوعپیوسته همگی پیشلرزه باشند و نمونهی اصلی هنوز رخ نداده است.
پیشلرزه و پسلرزه در منطقهی مشابه با زلزلهی اصلی رخ میدهند. با این حال حد زمانی مشخصی برای پسلرزهها وجود ندارد و ممکن است روزها یا حتی در برخی مواقع ماهها پس از زمینلرزهی اصلی رخ دهند.
امکان تعیین قطعی نوع زلزلهی رخداده توسط دانشمندان، وجود ندارد. این موضوع بدین معنی است که پس از لرزش زمین، باید همواره آمادهی وقوع مجدد زمینلرزه باشیم. در صورت گذشتن چندین روز از وقوع آخرین زمینلرزه، میتوان با اطمینان بالا از اتمام لرزشها و نوع هر یک صحبت کرد.
در این صفحه تعداد 1351 مقاله تخصصی درباره زلزله، زمین لرزه که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.