Sex hormone patterns in women with multiple sclerosis as related to disease activity — a pilot study

Background and purposeThe influence of sex hormones on immune system activity in multiple sclerosis (MS) has been suggested by clinical evidence. The aim of the study was to analyse the pattern of sex hormones in MS women and to correlate the hormone pattern abnormalities to the disease course as well as to the magnetic resonance imaging (MRI) results.Material and methodsWe studied the serum level of the progesterone, β-oestradiol and prolactin in 46 women with clinical definite MS aged from 19 to 65; mean disease duration was 11.80 ± 9.86 years. The evaluation of the intensity of hormonal changes was done using a scoring system (0–3). On the brain MRI, the presence of brain atrophy, of hypothalamic demyelination as well as demyelination intensity (or degree) were analysed. The evaluation of the degree of demyelination and brain atrophy was done using a scoring system (0–4).ResultsThe main hormonal abnormalities consisted of decreased progesterone level, increased oestradiol level or both. The sex hormone pattern was abnormal in 56% of patients. Hypothalamic lesions were found on MRI in 53% of cases. The abnormal hormonal pattern correlated with intensity of MR changes (p < 0.05, Fisher's exact test), but neither with presence of hypothalamic changes nor with disease parameters (Expanded Disability Status Scale, relapse rate, disease duration).ConclusionsIt is important to check the hormonal pattern in MS women because according to our results it may be related to the disease activity and probably affects the type of therapeutic intervention. This pilot study will be extended in a larger population.

StreszczenieWstęp i cel pracyDane z piśmiennictwa sugerują częste występowanie zaburzeń hormonalnych u kobiet chorych na stwardnienie rozsiane (SR). Celem pracy była analiza profilu hormonalnego w zakresie hormonów płciowych u kobiet z SR w powiązaniu z przebiegiem klinicznym i obrazem rezonansu magnetycznego (RM) mózgowia.Materiał i metodyBadano stężenie progesteronu, β-estradiolu i prolaktyny w surowicy u 46 pacjentek z klinicznie pewnym SR, w wieku od 19 lat do 65 lat, o średnim czasie trwania choroby 11,80 ± 9,86 roku, niestosujących żadnej terapii hormonalnej. Stopień zmian w profilu hormonalnym oceniano półilościowo wg przyjętego arbitralnie przez autorów systemu punktacji (0—3).W analizie RM brano pod uwagę obecność ognisk demielinizacji w obrębie struktur podwzgórza, nasilenie demielinizacji w obrębie mózgowia oraz współistnienie zaniku mózgu. Stopień zmian w RM oceniano także półilościowo wg przyjętego arbitralnie przez autorów systemu punktacji (0—4).WynikiNieprawidłowe stężenia hormonów stwierdzono u 26 pacjentek (56%). Nieprawidłowości polegały na zmniejszonym stężeniu progesteronu, zwiększonym stężeniu 17-β-estradiolu bądź na łącznym występowaniu obu tych zaburzeń. W badaniu RM w 53% przypadków stwierdzono obecność zmian demielinizacyjno-zapalnych w obrębie podwzgórza. Stopień zaburzeń hormonalnych oceniany półilościowo korelował ze stopniem zmian w RM mózgowia (p < 0,05; test dokładny Fishera), nie był natomiast związany z obecnością zmian w obrębie podwzgórza czy parametrami klinicznymi (punktacja w Expanded Disability Status Scale, częstość rzutów, czas trwania choroby).WnioskiStan hormonalny kobiet chorych na SR powinien być brany pod uwagę w analizie klinicznej choroby i przy decyzjach terapeutycznych, gdyż wydaje się mieć związek z aktywnością SR. Badania te, w celu potwierdzenia uzyskanych wyników, należy kontynuować na szerszym materiale.