Radiation-induced tumours of meninges. Report on eight cases and review of the literature

Background and purposeDespite their rarity, post-radiation meningeal tumours seem to be a growing problem due to the increasing application of radiation therapy. The aim of the study was to ascertain the specific features of these tumours.Material and methodsAmong 433 intracranial meningeal tumours treated from 2000 to 2008, eight cases (2%) have been presumed to be associated with high-dose therapeutic radiation for previous neoplasm of the head (7) or neck (1). On average, tumours were diagnosed 24 years after irradiation. All patients had a solitary meningeal tumour, but two of them also developed other neoplasms in the irradiated area.ResultsAll tumours were microsurgically removed. The postoperative course was uncomplicated in two cases only. In the remaining 6 (75%), complications included liquorrhoea (2), brain oedema (1), venous thrombosis (1), bleeding into the tumour bed (1) and focal deficit due to manipulation (3). Most tumours (5) were WHO grade I meningiomas. These benign meningiomas exhibited some peculiar histological features, including focal increase of cellularity, focal enhancement of proliferation index, pleomorphism of nuclei, occasional mitotic figures and, in one case, evidence of brain invasion. One meningioma was assigned to WHO grade II, one to WHO grade III and one appeared to be meningeal fibrosarcoma. The event-free survival and overall survival rate at 4.4 years of follow-up were 63% and 75%, respectively.ConclusionsRadiation-induced tumours of the meninges show certain characteristic histopathological features, which may promote invasiveness of the tumour and higher risk of malignancy.

StreszczenieWstęp i cel pracyPopromienne guzy opon mózgowo-rdzeniowych – mimo że stwierdzane rzadko – wydają się narastającym problemem ze względu na szerokie zastosowanie radioterapii. Celem pracy jest charakterystyka kliniczna i histopatologiczna tych guzów.Materiał i metodySpośród 433 śródczaszkowych guzów oponowych operowanych w latach 2000–2008, w 8 przypadkach (2%) stwierdzono związek pomiędzy powstaniem guza a przebytą radioterapią z powodu nowotworów głowy (7) i szyi (1). Guzy popromienne były rozpoznawane średnio po 24 latach od napromieniania. U wszystkich pacjentów wystąpiły pojedyncze guzy opon, ale u 2 dodatkowo pojawiły się inne nowotwory w obszarze napromienianym.WynikiWszystkie guzy były leczone mikrochirurgicznie. Przebieg pooperacyjny bez powikłań obserwowano tylko u 2 pacjentów. U pozostałych 6 (75%) komplikacje pooperacyjne obejmowały: płynotok (2), obrzęk mózgu (1), zakrzepicę żylną mózgu (1), krwawienie do loży pooperacyjnej (1) oraz ogniskowe deficyty neurologiczne wskutek manipulacji (3). W większości przypadków (5) stwierdzono oponiaki o niskim stopniu złośliwości histologicznej (I stopień wg WHO), które jednak wykazywały szczególne cechy histopatologiczne: ogniskowy wzrost zagęszczenia komórkowego i podwyższony indeks proliferacyjny, pleomorfizm jąder komórkowych, pojedyncze figury podziałów mitotycznych oraz, w jednym przypadku, cechy naciekania mózgu. W jednym przypadku rozpoznano oponiaka II stopnia wg WHO, w jednym III stopnia wg WHO i w jednym włókniakomięsaka opon. Przeżycie wolne od zdarzeń i przeżycie całkowite w okresie obserwacji trwającym 4,4 roku wyniosły odpowiednio 63% i 75%.WnioskiPopromienne guzy opon mózgowo-rdzeniowych wykazują znamienne cechy histopatologiczne, które mogą sprzyjać większej inwazyjności i złośliwości tych guzów.