Padaczka oporna na leczenie – epidemiologia i aktualny stan badań

StreszczenieW ostatnich latach zainteresowania epileptologią zogniskowały się na wyjaśnianiu przyczyny i patomechanizmu oporności na leczenie w padaczce. Oporność na leczenie dotyczy ok. 30% chorych na padaczkę, przeważnie płata skroniowego ze stwardnieniem hipokampa, często rozwija się na tle organicznego uszkodzenia mózgu – statycznego lub dynamicznego. Powoduje morfologiczne zmiany tkanki nerwowej oraz następstwa kliniczno-psychologiczne prowadzące do postępującej dysfunkcji intelektualnej i społecznej oraz wzrostu wskaźnika śmiertelności.Oporność na leczenie dotyczy wielu leków przeciwdrgawkowych o różnym mechanizmie działania i różnych chorych z tą samą postacią padaczki, dlatego podjęto badania nad uwarunkowaniami genetycznymi. Dotychczas przeprowadzono różnokierunkowe badania, w których oceniano znaczenie polimorfizmu genu interleukiny IL-1β, prodynorfiny, receptora GABA, allela APOE∑4. W wielu badaniach oceniano polimorfizm genów dla białek transportujących (ABCB1, RLIP76/RALBP1), genetycznie modyfikowanych zmian receptorów w układzie aktywującym lub hamującym (SCN1A – kanały sodowe, KV7 – kanały potasowe) i polimorfizm genów dla enzymów metabolizujących leki (UG T1 A1*28).

In the last years interest in epileptology has focused on determining the cause and pathomechanism of farmacoresistance in epilepsy. According to epidemiology, the problem of pharmacoresistance concerns about 30% of patients suffering from epilepsy, mainly temporal epilepsy coexisting with hippocampal sclerosis. Drug-resistant epilepsy is frequently based on static or dynamic organic brain damage. Furthermore, those morphological changes and related clinical/psychological dysfunctions lead to intellectual and social consequences as well as to an increase of the mortality rate.Pharmacoresistant epilepsy afflicts various patients with the same form of epilepsy and concerns many antiepileptic drugs with different mechanisms of action. Thus, the genetic conditioning of this state was considered. So far, the multidirectional investigations have proved the importance of interleukin IL-1β gene polymorphism, prodynorphin, GABA receptors and the APOE∑4 allele in pharmaco-resistant epilepsy. Moreover, further factors such as transport protein gene polymorphism (ABCB1, RLIP76/RALBP1), genetically modifying receptor changes within the activating/inhibiting system (SCN1A – sodium channels, KV7 – potassium channels) and drug metabolizing enzyme gene polymorphism (UG T1 A1*28) are also considered important.