دانلود مقالات ISI درباره ظرفیت تبادل کاتیونی + ترجمه فارسی

ظرفیت تبادل کاتیونی Cation-exchange capacity به اختصار CEC از مهم‌ترین ویژگی‌های شیمیایی خاک است که کیفیت خاک‌ها را از جنبه‌های مختلف تحت تأثیر قرار می‌دهد. ظرفیت تبادل کاتیونی عبارت است از حداکثر مقدار کاتیونی که وزن معینی از خاک، قادر است جذب سطحی یا نگهداری نماید. این ظرفیت را بر حسب سانتی مول بار بر یک کیلو گرم خاک خشک نشان می دهند. ظرفیت تبادل کاتیونی یکی از ویژگی های شیمیایی خاک است و در جذب و رهاسنجی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه و برآورد پتانسیل خطر فلزات سنگین و برخی آلاینده های آلی کاتیونی نقش موثری دارد. همچنین CEC اغلب یکی از مهمترین خصوصیات خاک است که در پایگاه داده ها مورد نیاز است و به عنوان ورودی در مدل های خاک و زیست محیطی مورد استفاده قرار می گیرد. این ویژگی شاخص خوبی برای تعیین کیفیت و بهره وری خاک بوده و مقدار آن بسته به میزان مواد آلی، مقدار و نوع رس و شرایط خاک متغیر است. رسها و مواد آلی خاک به علت دارا بودن سطح ویژه زیاد و باردار بودن نقش مهمی در ظرفیت تبادل کاتیونی دارند و با افزایش مقدار رس و مواد آلی خاک مقدار ظرفیت تبادل کاتیونی آن افزایش می یابد. به طور کلی می توان گفت که هر قدر خاکی از کلوئیدهای معدنی و آلی غنی باشد، این ظرفیت در آن بیشتر است و هر چه خاک در معرض شستشوی کمتری قرار داشته و نیز PH آن خنثی یا به طرف قلیایی میل کند، مقدار S به ظرفیت مزبور نزدیک است، به طوری که در خاک های آهکی (اشباع از کلسیم) و خاک های قلیایی (اشباع از سدیم)، S تقریباً معادل T می باشد. در تعیین مقدار کاتیون قابل تبادل موجود در یک خاک (S)، از خاصیت جانشینی یونها استفاده می شود، بدین ترتیب که کلیه کاتیونهای جذب شده در وزن معینی از خاک را با جانشین کردن کاتیونی دیگر مانند+ NH4 استخراج می نماید ( معمولاً برای این کار از محلول استات آمونیوم استفاده می شود). معمولا روش های اندازه گیری این پارامتر نسبتاً پر زحمت، پر هزینه و البته بسیار وقت گیر می باشند. به همین دلیل تاکنون بسیاری از پژوهشگران تحقیقات خود بر را روش های غیرمستقیم برآورد ظرفیت تبادل کاتیونی با استفاده از ویژگی های زودیافت خاک متمرکز نموده اند.