Ultrasound-based markers of carotid atherosclerosis correlate well with the number of classical atherosclerotic risk factors

Background and purposeUltrasound-based indicators such as mean or maximal carotid intima-media thickness (CIMT) and cross-sectional plaque area (C-SPA) have been shown to be measurable indices of atherosclerosis. We investigated whether those indicators correlated with the number of atherosclerotic risk factors assessed in routine clinical practice.Materials and methodsThe study involved a group of 150 patients (median age, 65 years). High-resolution ultrasound was used to assess CIMT and C-SPA of their common and internal carotid arteries. The number of risk factors derived from clinical examination (e.g., hypertension, diabetes, smoking), haematological test, acute phase proteins, serum lipoproteins, homocysteine, and body mass index was assessed.ResultsPlaques occurred in 85 patients (57% of participants). The median plaque area was 21 mm2 (10.7–46.5 mm2), and the mean CIMT was 0.88 mm (standard deviation, 0.28 mm). The study found significant associations among most of the single as well as the total number of risk factors and mean and maximal CIMT and C-SPA. The differences among the groups of patients with different numbers of risk factors were more evident in terms of the maximal and mean CIMT than in the case of C-SPA. Assessment of C-SPA could be statistically underpowered because only 57% of the investigated subjects had plaques in their carotid arteries.ConclusionsWe found a significant correlation between the total number of atherosclerosis risk factors and carotid atherosclerosis as measured by ultrasonography. Along with an increase of the number of risk factors, a gradual increase of CIMT and C-SPA was observed.

StreszczenieWstęp i cel pracyUltrasonograficzne parametry morfologiczne tętnic szyjnych, takie jak średnia i maksymalna grubość błony środkowej i wewnętrznej ściany naczyniowej (grubość kompleksu inuma–media, GKIM) oraz powierzchnia przekroju poprzecznego (PP) blaszek miażdżycowych, są uznanymi wykładnikami miażdżycy. Celem pracy było zbadanie, czy istnieje zależność pomiędzy liczbą czynników ryzyka rozwoju miażdżycy ocenianych w rutynowej praktyce klinicznej a zmianami GKIM oraz występowaniem i wielkością powierzchni PP blaszek miażdżycowych w zewnątrzczaszkowych odcinkach tętnic szyjnych.Materiał i metodyW badaniu wzięło udział 150 pacjentów (mediana wieku: 65 lat). Powierzchnię PP blaszek miażdżycowych oraz GKIM w zewnątrzczaszkowym odcinku tętnic szyjnych wspólnych i wewnętrznych oceniono przy użyciu ultrasonografii wysokiej rozdzielczości. Liczbę czynników ryzyka miażdżycy określano na podstawie badania klinicznego (nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, palenie tytoniu) oraz laboratoryjnych oznaczeń hematologicznych, badania białek ostrej fazy, lipoprotein, homocysteiny i wskaźnika masy ciała.WynikiBlaszki miażdżycowe występowały u 85 pacjentów (57%). Mediana powierzchni PP blaszki wynosiła 21 mm2 (10,7–46,5 mm2), a średnia GKIM 0,88 mm (odchylenie standardowe: 0,28 mm). Stwierdzono zależność pomiędzy występowaniem większości pojedynczych czynników ryzyka oraz ich całkowitą liczbą a średnią i maksymalną GKIM oraz powierzchnią PP blaszek. Najsilniejsze korelacje zaobserwowano dla średniej i maksymalnej GKIM, a następnie dla powierzchni PP blaszek miażdżycowych. Korelacja pomiędzy powierzchnią PP blaszek a liczbą czynników ryzyka mogła być niedoszacowana, ponieważ tylko u 57% badanych osób stwierdzono blaszki miażdżycowe.WnioskiStwierdzono istotną zależność pomiędzy liczbą czynników ryzyka a wykładnikami miażdżycy tętnic szyjnych ocenionych metodą ultrasonografii. Wraz ze zwiększaniem się liczby czynników ryzyka miażdżycy obserwowano stopniowy wzrost zarówno GKIM, jak i powierzchni PP blaszek miażdżycowych.