دانلود مقالات ISI درباره علیت + ترجمه فارسی

علیت (به انگلیسی Causality) رابطهٔ بین یک رویداد (علت) و رویدادی دوم (اثر یا معلول) است که در آن، رویداد دوم نتیجهٔ رویداد نخست است. این تعریف ساده از علیت برای فهم و استفاده روزمره به نظرکافی است اما تحلیل فلسفی از علیت تا حدی پیچیده است. در فلسفه غربی این بحث بطور واضح ریشه در نوشته های ارسطو دارد با وجود این هنوز در نوشته های فلسفی معاصر مشاهده می شود. علیت رابطه ایست که بین دو پدیده وجود دارد. هنگامی که پدیده ای موجب می شود که پدیده دیگری بوجود آید گوییم بین این دو پدیده رابطه ی علت - معلولی وجود دارد. رابطه علت معلولی به ما کمک می کند بتوانیم پیش بینی کنیم که بر اساس موقعیت و شرایط کنونی چه اتفاقی رخ خواهد داد. بطور دقیق تر این رابطه امکان میدهد که با بوجود آمدن پدیده نخست ( علت) با قاطعیت بگوییم که پدیده دوم (معلول) نیز رخ خواهد داد. بعنوان مثال: آتش علت بوجود آمدن حرارت است وخورشید علت بوجود آمدن حرارت است و نیزخورشید علت آفتاب سوختگی است در مثال های فوق سه رابطه علت-معلولی مشاهده میشود. محور همه تلاشهاى علمى را کشف روابط علّى و معلولى بین پدیده ها تشکیل مى دهد و اصل علّیت بعنوان یک اصل کلّى و عام، مورد استناد همه علومى است که در باره احکام موضوعات حقیقى، بحث مى کنند. و از سوى دیگر، کلّیت و قطعیّت هر قانون علمى، مرهون قوانین عقلى و فلسفىِ علّیت است و بدون آنها نمى توان هیچ قانون کلّى و قطعى را در هیچ علمى به اثبات رسانید. و این یکى از مهمترین نیازهاى علوم به فلسفه مى باشد. بعضى از کسانى که منکر اصالت عقل و احکام عقلىِ مستقلّ از تجربه هستند و یا اساساً براى مسائل فلسفى و متافیزیکى، ارزش علمى و یقینى، قائل نیستند تلاش مى کنند که اعتبار اصل علّیت را از راه تجربه، ثابت نمایند. امّا چنانکه بارها اشاره شده اینگونه تلاشها بیهوده و نازا است زیرا از سویى اثبات وجود حقیقى براى اشیاء عینى و خارج از نفس، مرهون اصل علّیت است و بدون آن، راهى براى اثبات حقایق عینى، باقى نمى ماند و همیشه جاى این شبهه وجود خواهد داشت که از کجا فراسوى ادراکات و صور ذهنى، حقایقى وجود داشته باشد تا مورد تجربه قرار گیرد؟ و از سوى دیگر اثبات مطابقت ادراکات با اشیاء خارجى (بعد از پذیرفتن آنها) نیازمند به قوانین فرعى علّیت است و مادامى که این قوانین به ثبوت نرسیده باشد جاى این شبهه باقى است که از کجا ادراکات وپدیده هاى ذهنى ما مطابق با اشیاى خارجى باشند تا بتوان از راه آنها حقایق خارجى را شناخت؟ و سرانجام با شک در قوانین علّیت نمى توان کلیت و قطعیت نتایج تجربه را اثبات کرد و اثبات قوانین علّیت از راه تجربه، مستلزم دور است یعنى کلیت نتایج تجربه، متوقف بر قوانین علّیت است و فرض این است که مى خواهیم آن قوانین را از راه تعمیم نتایج تجربه و کلّیت آنها ثابت کنیم.