Rekreacyjne używanie leków dostępnych w odręcznej sprzedaży: odurzanie i doping mózgu

Recreational substance use is becoming more common, especially among young people. Some anti-inflammatory or antitussive drugs exert potent psychoactive effects when they are used in large doses. Easily available over-the-counter (OTC) drugs may cause a range of effects including hallucinations or euphoria.Dextromethorphan (DXM) is particularly often used. At doses of 1.5–7.5 mg/kg body mass it induces stimulation, mood improvement, motor impairment, and used at doses higher than 7.5 mg/kg b.m., it exerts dissociative effects. Adverse reactions are especially clear when DXM was taken with alcohol or substances affecting metabolic activity of cytochrome P450 CYP2D6. Among DXM users, some cases of psychological dependence and withdrawal symptoms were observed. Long-term use of DXM may be associated with cognitive function deterioration.The abuse of Tantum Rosa (a popular gynecological anti-inflammatory drug containing benzydamine) was described mainly in Brazil, Poland and Romania. It causes hallucinations (mainly visual) and “flashbacks” (short-term hallucinations despite not being under the influence of the psychedelic compound).Pseudoephedrine, an amphetamine-like stimulant, produces mood improvement or even euphoria, hallucinations and psychosis. However, the real health threat is associated with the use of substances produced from pseudoephedrine: ephedrone and methamphetamine.

StreszczenieCoraz częstszym zjawiskiem, szczególnie wśród młodzieży, jest „rekreacyjne” zażywanie leków. Dotyczy to m.in. przyjmowania substancji działających przeciwzapalnie lub przeciwkaszlowo, które w dużych dawkach wykazują działanie psychoaktywne. Łatwo dostępne leki w odręcznej sprzedaży mogą skutkować występowaniem całej gamy objawów, w tym omamów lub euforii.Szczególnie często zażywanym lekiem jest dekstrometorfan (DXM). W dawkach 1,5–7,5 mg/kg m.c. powoduje pobudzenie, poprawę nastroju, zaburzenia motoryczne, a w dawkach >7,5 mg/kg m.c. wykazuje działanie dysocjacyjne. Działania niepożądane są szczególnie wyraźne, gdy przyjmowany jest z alkoholem lub substancjami wpływającymi na aktywność metaboliczną izoenzymu CYP2D6 cytochromu P450. U osób stosujących DXM obserwowano przypadki uzależnienia psychicznego i występowania objawów abstynencyjnych. Długotrwałe zażywanie DXM może pogarszać funkcje kognitywne.Z kolei nadużywanie Tantum Rosa – popularnego w ginekologii preparatu benzydaminy o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i miejscowo znieczulającym – jest opisywane głównie w Brazylii, Polsce i Rumunii. Lek ten wywołuje omamy, najczęściej wzrokowe oraz występowanie tzw. flashbacks (krótkotrwałych halucynacji pojawiających się mimo niepozostawania pod wpływem substancji psychoaktywnych).Pseudoefedryna, należąca do grupy amfetaminopodobnych stymulantów, powoduje poprawę nastroju, a nawet euforię, omamy i psychozy. Zagrożenie stanowią pozyskiwane z niej substancje o silniejszym działaniu psychoaktywnym: efedron i metamfetamina.