Karanie z mocy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z perspektywy wybranych teorii kary

Increasing amount of legislation is being passed to regulate economic and social relations. It seems that in certain areas, its implementation can be logically justified. However, in the case of increasing criminalisation of drug-related activities that occurred during the Transformation of 1989, this leads to excessive paternalism and raises problems of interpretation. The object of this study will be drug prohibition designed to protect public health. This institution restricts freedom, especially personal liberty in the sense of personal rights and of the right to dispose of economic assets. Consumption of these substances generates negative externalities, whose formation is an argument in favour of state intervention. The aims of this article are to answer whether prohibition as a method of regulating the drug market, adopted in the 90's, seems to be effective and socially desirable from the point of view of utilitarian, retributive and abolitionist theories of punishment.

StreszczenieUchwalanych jest coraz więcej aktów prawnych regulujących stosunki gospodarcze i społeczne. W pewnych obszarach ich wprowadzanie może być logicznie uzasadnione, lecz w przypadku rosnącej kryminalizacji działań związanych z narkotykami prowadzi to do nadmiernego paternalizmu i rodzi problemy interpretacyjne prawa. Przedmiotem niniejszej analizy będzie prohibicja narkotykowa, której celem jest ochrona zdrowia publicznego. Zakaz ten ogranicza jednak wolność, tj. wolność osobistą w sensie praw osobistych oraz gospodarczą w sensie prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Mimo to konsumpcja narkotyków generuje negatywne efekty zewnętrzne, których powstawanie jest argumentem na rzecz ingerencji państwa. Oddziaływanie to może być prowadzone w wielu formach i następuje także poprzez interwencję prawno-karną. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy działalność prawno-karna na rynku narkotyków jest uzasadniona z punktu widzenia utylitarnej, retrybutywnej i abolicjonistycznej teorii kary.