آشنایی با موضوع
مقطعنگاری رایانهای یا برشنگاری رایانهای یا توموگرافی رایانهای (به انگلیسی: Computed Tomography) یا به اصطلاح سیتی اِسکَن، روشی نوین است که در علوم تشخیصی در فیزیک پزشکی کاربرد تحقیقاتی و درمانی فراوانی دارد.
در این روش، کالبد انسان یا دیگر جانوران به صورت لایهبهلایه برانداز (اسکن) میشود و بدین ترتیب بخشهای درونی بدن نیز برای پزشکان قابل رؤیت میگردد.
امروزه فناوری سیتیاسکن در بیمارستانها و مراکز پژوهشی در سرتاسر دنیا (از جمله در ایران) کاربرد وسیع دارند
(توموگرافی کامپیوتری)
scan، نوعی عکسبرداری با اشعه X است. در این روش، اشعه X در مقاطع مختلف، شبیه برش، به عضو مورد نظر تابیده میشود و توسط پردازش کامپیوتری، تصویری از مقاطع آن عضو بدست میآید که در حالت عادی، با عکس ساده رادیوگرافی ممکن نیست. بدلیل توانایی CT scan در تمایز بافتهای مختلف نظیر ریه، استخوان و عروق خونی، این روش در بررسی و تشخیص تومورها، بیماریهای قلبی عروقی، جراحات و بیماریهای عضلانی – اسکلتی مفید میباشد. همچنین با کمک تزریق ماده حاجب به داخل عروق، میتوان تصاویر دقیقی از ساختمان عروقی عضو مورد نظر تهیه کرد.
مزایا و معایب CT scan
مزایا:
- برخلاف تصویربرداری عادی با اشعه X، تصویربرداری با روش CT، جزئیات دقیقی از مشخصات بافتهای مختلف را در اختیار قرار میدهد.
- CT scan، بدون درد، غیرتهاجمی، مطمئن و ارزان است.
- تصویر CT، به سرعت و آسان آماده میشود. بعنوان مثال، در تصادفات، که سرعت عمل در نجات جان بیمار بسیار مؤثر است، میتوان به سرعت از CT scan استفاده نمود.
- با کمک CT scan، نیاز به اقدامات تهاجمیتر جهت تشخیص بیماریها (نظیر نیاز به جراحی یا نمونهبرداری) کاهش یافته است.
معایب:
- میزان اشعه X دریافت شده در این روش (m Sv 10)، بیشتر از عکسبرداری عادی با اشعه X است.
- خانمها در صورتی که احتمال بارداری میدهند، حتماً باید پزشک خود را مطلع سازند تا در صورت ضرورت انجام CT scan، این عمل با رعایت نکات ایمنی و استفاده از پوششهای محافظ انجام گیرد.
- احتمال وجود حساسیت به ماده حاجب، نادر است ولی وجود دارد. همچنین، مادران شیرده، تا ۲۴ ساعت پس از تزریق ماده حاجب، باید از شیردهی خودداری کنند.
پیشینه
پایههای ریاضی مقطعنگاری کامپیوتری به اوایل قرن بیستم باز میگردد. کاربرد عملی این روش در دهه ۶۰ میلادی بنیان گذارده شد. در سال ۱۹۶۳، آلن کرماک از دانشگاه تافتز از افرادی بود که نخستین بار نظریه یک سیستم سی تی اسکن را مطرح کرد. اما عملاً اولین اسکنر تجارتی در سال ۱۹۷۲ توسط گودفری هاونسفیلد از آزمایشگاه EMI در انگلستان انجام گردید.
یکای هاونسفیلد به افتخار هاونسفیلد نامگذاری گردید و در نهایت جایزه نوبل پزشکی سال ۱۹۷۹ به کرماک و هاونسفیلد جهت ابداع این سیستم اعطا گردید.
سالها بعد، سیستمهای سی تی از نوع پیچشی (یا مارپیچی)، توسط افرادی چون ویلی کالندار (willi kalendar) ابداع گردیدند
در این صفحه تعداد 444 مقاله تخصصی درباره توموگرافی رایانهای با اشعه ایکس که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.