قبل از اینکه بدانیم درمان قارچ ناخن پا چیست ابتدا به تعریف قارچ ناخن می‌پردازیم؛ قارچ ناخن یک بیماری شایع است که به صورت یک لکه سفید یا زرد در زیر نوک ناخن پا شروع می‌شود. با عمیق شدن عفونت قارچی، قارچ ناخن ممکن است باعث تغییر رنگ ناخن، ضخیم شدن و خرد شدن لبه آن شود. این موضوع می‌تواند چندین ناخن را تحت تأثیر قرار دهد. اگر وضعیت شما خفیف است و شما را آزار نمی‌دهد، ممکن است نیازی به درمان نباشد. اگر قارچ ناخن شما دردناک است و باعث ضخیم شدن ناخنها شده است، اقداماتی مانند مراقبت از ناخن و استفاده از داروها ممکن است کمک کند. اما حتی اگر درمان موفقیت‌آمیز باشد، قارچ ناخن اغلب برمی‌گردد.
عفونت قارچی ناخن توسط ارگانیسم‌های مختلف قارچی (قارچ‌ها) ایجاد می‌شوند. شایع‌ترین علت آن نوعی قارچ به نام درماتوفیت است. مخمر و کپک نیز می‌توانند باعث عفونت ناخن شوند. عفونت قارچی ناخن می‌تواند در افراد در هر سنی ایجاد شود، اما بیشتر در بزرگسالان مسن دیده می‌شود. با افزایش سن، ناخن می‌تواند شکننده و خشک شود. ترک‌های حاصل در ناخنها باعث می‌شود قارچ‌ها بیشتر شوند. عوامل دیگر - از جمله کاهش گردش خون در پا و ضعف سیستم ایمنی بدن - نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد. عفونت قارچی ناخن پا می‌تواند از قارچ پا شروع شود و از ناخنی به ناخن دیگر گسترش یابد؛ اما انتقال عفونت از شخصی به شخص دیگر، غیرمعمول است.
چه عواملی خطر ابتلا به قارچ ناخن را افزایش دهند؟
عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به قارچ ناخن را افزایش دهند عبارتند از:
- بالا بودن سن و کاهش جریان خون
- سال‌ها قرار گرفتن در معرض قارچ‌ها
- تعریق شدید
- داشتن سابقه قارچ پا، پیاده‌روی با پای برهنه در مناطق مرطوب مانند استخرهای شنا، سالن‌های بدنسازی و اتاق‌های دوش
- داشتن آسیب جزئی پوست یا و ناخن، یا بیماری پوستی مانند پسوریازیس
- داشتن دیابت
- مشکلات گردش خون یا سیستم ایمنی ضعیف.
قارچ ناخن پا عفونتی است که از طریق ترک ناخن یا بریدگی‌های پوست ایجاد می‌شود. این موضوع می‌تواند باعث تغییر رنگ ناخن پا یا ضخیم شدن آن شود. از آنجا که انگشتان پا اغلب گرم و مرطوب هستند، قارچ در آنجا به خوبی رشد میکند. انواع مختلف قارچ‌ها و گاهی اوقات مخمر روی قسمت‌های مختلف ناخن تأثیر می‌گذارد. در صورت عدم درمان، عفونت می‌تواند به سایر ناخن‌های پا، پوست یا حتی ناخن‌های دست شما گسترش یابد.
ناخن‌های آلوده معمولاً ضخیم‌تر از حد نرمال هستند و می‌توانند تاب خورده و یا به طرز عجیبی شکل بگیرند. آن‌ها می‌توانند به راحتی بشکنند. ناخن‌های دارای قارچ ممکن است زرد به نظر برسند. گاهی اوقات یک نقطه سفید روی ناخن ظاهر می‌شود و سپس بزرگ‌تر می‌شود. هنگامی که قارچ در زیر ناخن شما جمع می‌شود، می‌تواند ناخن را از بسترش شل و حتی جدا کند. قارچ همچنین می‌تواند به پوست اطراف ناخن شما گسترش یابد.
مردان بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند. هرچه سن شما بالاتر باشد، شانس شما نیز برای ابتلا بیشتر است. ورزشکاران، افرادی که دیابت یا سیستم ایمنی ضعیف دارند، سیگار می‌کشند یا اعضای خانواده آن‌ها به این بیماری مبتلا هستند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. اگر زمان زیادی را در آب بگذرانید یا به ناخن پا آسیب برسانید، احتمال ابتلا به قارچ ناخن پا افزایش می‌یابد.
از آنجا که قارچ ناخن پا می‌تواند مانند سایر موارد مانند پسوریازیس به نظر برسد، اگر شما می‌خواهید ناخن پا توسط پزشک معاینه شود ممکن است لازم باشد به یک متخصص غدد یا یک متخصص پوست مراجعه کنید. آن‌ها برخی از قسمت‌های آسیب دیده را تراشیده و به آزمایشگاه می‌فرستند تا بفهمند چه چیزی باعث بروز این مشکل شده است.
درمان خانگی قارچ ناخن پا
شاید برای شما سوال باشد که درمان قارچ ناخن پا چیست؟ شیوه زندگی و درمان‌های خانگی؛ می‌توانید از یک عفونت قارچی ناخن در خانه مراقبت کنید: ناخن‌های خود را در آب خیس کنید، خشک کنید و کرم یا لوسیون دارویی استفاده نمایید. ناخنها را کوتاه و نازک کنید. این کار با کاهش فشار بر ناخن به کاهش درد کمک میکند. همچنین، اگر این کار را قبل از استفاده از داروی ضد قارچ ناخن پا انجام دهید، دارو می‌تواند به لایه‌های عمیق ناخن برسد. قبل از اصلاح ناخن برای لاغر شدن ناخن‌های ضخیم، آن‌ها را با کرم‌های حاوی اوره نرم کنید. اگر مشکلی دارید که باعث جریان خون ناچیز در پاهای شما می‌شود و نمی‌توانید ناخن‌های خود را اصلاح کنید، مرتباً به یک ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی مراجعه کنید تا ناخن‌های شما کوتاه شود.
راهکارهایی برای درمان قارچ ناخن پا
در اینجا به چند راهکار برای درمان قارچ ناخن پا می‌پردازیم:
- برای شستن پاها از آب و صابون استفاده کنید و به خوبی بین انگشتان پا را خشک نمایید. ناخن‌های پا را کوتاه کنید. از تمیز بودن ابزارهایی که استفاده می‌کنید نیز اطمینان حاصل نمایید. ناخنها و لابلای انگشتان پا را با آب و صابون بشویید، سپس با الکل مالش دهید. ممکن است وسوسه شوید که ناخن‌های تغییر رنگ داده را با لاک بپوشانید، اما این کار را نکنید زیرا ناخن شما نمی‌تواند «نفس بکشد» که باعث می‌شود قارچ از بین نرود.
- در مورد کفش‌های خود هوشمند باشید. جوراب‌هایی را انتخاب کنید که رطوبت را از بین ببرند. مرتباً آن‌ها را تغییر دهید. اطمینان حاصل کنید که کفش‌های شما مناسب باشد. کفش‌ها باید از چیزی ساخته شوند که اجازه می‌دهد هوا از طریق آن‌ها حرکت کند. از کفش مخصوص دوش در مکان‌های عمومی مرطوب مانند رختکن و استخر استفاده کنید.
- به طور منظم، حداقل یک بار در ماه، به ناخنها و پوست اطراف ناخن‌های پا نگاهی بیندازید. (در صورتی که دیدن انگشتان پا دشوار است ممکن است لازم باشد از آینه استفاده کنید.) مراقب تغییرات رنگ و بافت و همچنین بریدگی یا آسیب دیدن آن‌ها باشید.
درمان عفونت قارچی ناخن پا می‌تواند دشوار باشد. اگر راهکارهای مراقبت از خود و اگر داروی ضد قارچ ناخن پا به شما کمک نکرده، با پزشک خود صحبت کنید. درمان، به وضعیت شما و نوع قارچ بستگی دارد. نتیجه گرفتن از درمان ممکن است ماه‌ها طول بکشد و حتی اگر شرایط ناخن شما بهبود یابد، احتمال برگشت عفونت همچنان باقی است.
روش‌های درمان قارچ ناخن پا
روش درمان قارچ ناخن پا به این بستگی دارد که کدام قارچ باعث بیماری شده و این عفونت در چه حدی است. پزشک شما ممکن است یک درمان یا ترکیبی از درمان‌های مختلف را امتحان کند؛ کرم موضعی که مستقیماً روی ناخن می‌رود یا یک لاک موضعی ناخن و یا یک قرص ضد قارچ، در نهایت لیزر درمانی که ناحیه آسیب دیده ناخن یا پوست را از بین می‌برد. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد ناخن را با جراحی به صورت کامل بردارید.
- داروهای ضد قارچ ناخن پا
داروهایی که پزشک تجویز میکند ممکن است داروی ضد قارچ ناخن پا باشد که به صورت خوراکی مصرف کنید یا موضعی باشد و روی ناخن استفاده کنید. در برخی شرایط، ترکیبی است از داروی ضد قارچ ناخن پا خوراکی و موضعی.
- داروی ضد قارچ ناخن پا خوراکی
این داروها اغلب اولین انتخاب هستند زیرا با سرعت بیشتری نسبت به داروهای موضعی، عفونت را پاک می‌کنند و شامل تربینافین (Lamisil) و ایتراکونازول (Sporanox) هستند. این داروها به رشد ناخن جدید عاری از عفونت کمک می‌کنند و به آرامی قسمت آلوده را جایگزین می‌کنند. شما به طور معمول این نوع دارو را به مدت شش تا 12 هفته مصرف می‌کنید. اما تا زمان رشد کامل ناخن، نتیجه نهایی درمان را مشاهده نخواهید کرد. از بین بردن عفونت ممکن است چهار ماه یا بیشتر طول بکشد. به نظر می‌رسد میزان موفقیت درمان با این داروها در بزرگسالان بالای 65 سال کمتر است. داروهای ضد قارچ خوراکی ممکن است عوارض جانبی از بثورات پوستی تا آسیب کبدی ایجاد کنند. برای بررسی نحوه کار با این نوع داروها ممکن است نیاز به آزمایش خون داشته باشید. پزشکان ممکن است این موارد را برای افراد مبتلا به بیماری کبد یا نارسایی احتقانی قلب یا افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند، توصیه نکنند.
- لاک ناخن دارویی
پزشک شما ممکن است یک لاک ناخن ضد قارچ به نام سیکلوپیروکس (پنلاک) تجویز کند. شما آن را روزی یک بار روی ناخن‌های آلوده و پوست اطراف خود می‌کشید. بعد از هفت روز، لایه‌های انباشته شده را با الکل تمیز کرده و دوباره این کار را تکرار می‌کنید. شاید لازم باشد تقریباً به مدت یک سال روزانه از این نوع لاک ناخن استفاده کنید.
- کرم ناخن دارویی
پزشک شما ممکن است برای درمان قارچ ناخن پا، یک کرم ضد قارچ برای شما تجویز کند که پس از خیساندن، آن را به ناخن‌های آلوده خود بمالید. اگر ابتدا ناخنها را لاغر کنید ممکن است این کرم‌ها بهتر عمل کنند. این کمک میکند تا دارو از طریق سطح ناخن سخت به قارچ زیرین برسد. برای لاغر کردن ناخنها، لازم است از یک لوسیون بدون نسخه حاوی اوره استفاده کنید. یا ممکن است پزشک شما سطح ناخن (دبرید) را با استفاده از یک فایل یا ابزار دیگر نازک کند.
- لیزر درمانی
در لیزر درمانی، از لیزر برای از بین بردن قارچ و درمان قارچ ناخن پا استفاده می‌شود.
- عمل جراحی
پزشک شما ممکن است برداشتن ناخن را به طور موقت پیشنهاد کند تا بتواند داروی ضد قارچ ناخن پا را مستقیماً روی عفونت زیر ناخن قرار دهد. برخی از عفونت‌های قارچی ناخن پا به داروها پاسخ نمی‌دهند. اگر عفونت شدید یا بسیار دردناک باشد، ممکن است پزشک شما حذف دائمی ناخن را پیشنهاد کند.
عوارض قارچ ناخن پا
حال که می‌دانیم درمان قارچ ناخن پا چیست بهتر است بدانیم عوارض قارچ ناخن می‌تواند دردناک باشد و باعث آسیب دائمی به ناخن‌های شما شود. اگر سیستم ایمنی ضعیف به‌خاطر مصرف دارو، دیابت یا سایر بیماری‌ها داشته باشید، ممکن است منجر به عفونت‌های جدی دیگری شود که به بیش از پاهای شما گسترش می‌یابد. اگر به دیابت مبتلا هستید، ممکن است گردش خون و تأمین اعصاب پای شما کاهش یابد. همچنین بیشتر در معرض خطر عفونت باکتریایی پوست (سلولیت) هستید. بنابراین هرگونه آسیب نسبتاً جزئی به پاهای شما (از جمله عفونت قارچی ناخن پا) می‌تواند منجر به عارضه جدی‌تری شود. اگر مبتلا به دیابت هستید و فکر می‌کنید قارچ ناخن دارید، برای درمان قارچ ناخن پا هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.