عفونتهای ویروسی و باکتریایی از مهم‌ترین عامل‌های بیماری‌زا در انسان محسوب میشوند که در صورت عدم درمان می‌توانند آسیب‌های جدی به بدن وارد کنند. در این راستا داروهای آنتی بیوتیک متنوعی برای درمان این بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. قرص آزیترومایسین (Azithromycin) یکی از داروهای مهم و پرکاربرد دسته آنتی بیوتیک‌هاست که از آن برای از بین بردن عفونتها استفاده میشود و به صورت قرص، کپسول یا شربت در دسترس است. نکته بسیار مهم در مورد مصرف آنتی بیوتیکها، عدم مصرف خودسرانه آن‌هاست. در این عنوان در مورد موارد استفاده از آزیترومایسین و عوارض احتمالی آن صحبت خواهیم کرد.
آزیترومایسین چیست؟
آزیترومایسین، آنتی بیوتیکی است که با باکتریها مبارزه میکند و از دسته آنتی بیوتیک‌های ماکرولید به حساب می‌آید. این دارو برای درمان انواع مختلف عفونتهای ناشی از باکتریها مانند عفونتهای تنفسی، عفونتهای پوستی، عفونتهای گوش، عفونتهای چشمی و بیماریهای مقاربتی استفاده میشود. باید دانست آنتی بیوتیک‌هایی مانند آزیترومایسین برای سرماخوردگی، آنفولانزا یا سایر عفونتهای ویروسی موثر نیستند. استفاده خودسرانه از این داروها برای درمان بیماریهای ویروسی میتواند عفونتها را نسبت به این دسته از آنتی بیوتیکها مقاوم کند.
در زمان استفاده از آزیترومایسین بهتر است نکاتی را مد نظر قرار دهیم:
- آزیترومایسین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- حتی اگر چند روز پس از مصرف آزیترومایسین، احساس بهبودی داشتید، به هیچ وجه مصرف آن را ترک نکنید و دوره استفاده از آن را به پایان برسانید.
- کپسول آزیترومایسین (Azithromycin) را حداقل 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف کنید.
- هرگز بدون تجویز پزشک دارو را مصرف نکنید و مصرف آن را به دیگران پیشنهاد ندهید.
- در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت، نگهداری کنید.
موارد مصرف قرص آزیترومایسین
عفونتهای باکتریایی که در نقاط مختلف بدن ایجاد میشوند را میتوان با مصرف قرص آزیترومایسین درمان کرد.
- این دارو در درجه اول برای درمان عفونتهای تنفسی، رودهای و ادراری تناسلی استفاده میشود.
- درمان عفونتهای قفسه سینه مانند ذات الریه
- درمان عفونتهای گوش، حلق و بینی و بینی مانند عفونت سینوسی (سینوزیت)
- درمان عفونتهای پوستی
- بیماری لایم
- برخی از عفونتهای مقاربتی (STIs)
همچنین میتوان از آن برای جلوگیری از عفونت قفسه سینه در افرادی که مدام به آن مبتلا میشوند، به مدت طولانی استفاده کرد.
موارد منع مصرف قرص آزیترومایسین
اگر با مصرف آزیترومایسین یا داروهای مشابه آن مثل کلاریترومایسین، اریترومایسین یا تلیترومایسین دچار حساسیت میشوید، باید مصرف آن را قطع کنید. در صورت داشتن سابقه بیماری کبد، بیماری کلیوی، اختلال ریتم قلب، سطوح پایین پتاسیم در خون و سندرم QT طولانی باید در مورد مصرف آزیترومایسین با پزشک صحبت کنید. اگرچه به نظر نمیرسد مصرف این دارو در دوران بارداری مشکلی برای جنین ایجاد کند، اما بهتر است از مصرف خودسرانه آن در دوران بارداری خودداری شود.
مکانیسم اثر قرص آزیترومایسین
به منظور تکثیر باکتریها، به فرآیند خاصی از سنتز پروتئین نیاز است که توسط پروتئینهای ریبوزومی فعال میشود. این سنتز پروتئین باکتریایی را با مهار مرحله translocation و با مهار مونتاژ زیر واحد ریبوزومی 50S متوقف میکند. این امر منجر به کنترل عفونتهای باکتریایی مختلف میشود. میل ترکیبی قوی ماکرولیدها، از جمله آزیترومایسین، برای ریبوزومهای باکتریایی، با فعالیتهای ضد باکتریایی مطابقت دارد. آزیترومایسین در pH پایین بسیار پایدار است و نیمه عمر سرمی طولانیتری به آن میدهد.
عوارض جانبی قرص آزیترومایسین
ناراحتی معده، اسهال، حالت تهوع، استفراغ یا درد شکمی از معمولترین عوارض مصرف این دارو هستند. عوارض جدی ناشی از مصرف این دارو شامل: تغییرات شنوایی، مشکلات چشمی مانند افتادگی پلک و تاری دید، مشکل در صحبت کردن، ضعف عضلانی، مشکلات کبد مانند خستگی غیرمعمول، تهوع و استفراغ مداوم، درد شدید معده، زردی چشم و پوست و ادرار تیره هستند که در صورت مشاهده باید با پزشک در میان گذاشته شوند. لازم به ذکر است این دارو به این دلیل تجویز شده است که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افراد هیچ یک از این علائم را در زمان مصرف دارو تجربه نمی‌کنند.
عوارض مصرف بیش از اندازه (اور دوز) قرص آزیترومایسین
مصرف سطوح بالای آزیترومایسین (Azithromycin) در بدن میتواند خطراتی را برای سلامتی به همراه داشته باشد. مصرف بیش از اندازه این دارو ممکن است باعث آسیب کبدی و ریتم نامنظم قلب شود. اگر این دارو را در دوزهای بالا مصرف کرده‌اید، بهتر است سریعا به اورژانس مراجعه کنید. در مورد دوزهای فراموش شده باید عنوان کنیم که اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان مصرف نوبت بعدی است، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید.
هشدارها درباره قرص آزیترومایسین
- از مصرف آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم در 2 ساعت قبل یا بعد از مصرف آزیترومایسین خودداری کنید. این آنتی اسیدها می‌توانند در صورت مصرف همزمان آزیترومایسین را کم اثر کنند.
- داروهای آنتی بیوتیکی می‌توانند باعث اسهال شوند که ممکن است نشانه عفونت جدید باشد. اگر اسهال آبکی یا خونی دارید، به پزشک مراجعه کنید.
- از قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا سولاریوم خودداری کنید. آزیترومایسین میتواند شما را راحت‌تر دچار آفتاب سوختگی کند. زمانی که در خارج از منزل هستید، از کرم ضد آفتاب مناسب استفاده کنید.
تداخلات دارویی قرص آزیترومایسین
استفاده از آزیترومایسین همراه با برخی داروها میتواند عوارضی را برای شخص به همراه داشته باشد. در زیر لیستی از داروه‌هایی که با این آنتی بیوتیک تداخل ایجاد می‌کنند آورده‌ایم. البته این لیست کامل نیست و شما میتوانید برای مشاهده سایر نتایج به drugs.com مراجعه کنید.
- آسپرین
- آگمنتین (آموکسی سیلین / کلاولانات)
- بنادریل (دیفن هیدرامین)
- کلاریتین (لوراتادین)
- سیمبالتا (دولوکستین)
- روغن ماهی (اسیدهای چرب غیراشباع امگا 3)
- فلوناز (فلوتیکازون بینی)
- و ...
در مورد این که داروهای مکمل و داروهای گیاهی برای مصرف همزمان با آزیترومایسین بی خطر هستند، اطلاعات کافی وجود ندارد. بنابراین مصرف برخی ویتامین‌ها یا حتی داروهای گیاهی ممکن است بر اثرگذاری قرص آزیترومایسین تاثیرگذار باشد.
مطالعه بیشتر در مورد قرص آزیترومایسین
اگر علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع داروها و نحوه مصرف آن‌ها هستید، منابع معتبر پزشکی و داروسازی در اختیار شماست. شما میتوانید اطلاعات خود را در مورد قرص آزیترومایسین از طریق مراجعه به سایت‌های drugs.com، medlineplus.gov و ویکی پدیا کامل کنید.
نظرات مصرف کنندگان درباره این دارو
مطالعه نظرات مرتبط در رابطه با مصرف این دارو میتواند دید بهتری از مصرف آن به شما ارائه کند. این نظرات را میتوانید در بخش ریویو سایت webmd.com مشاهده کنید. در این قسمت افراد تجربیاتی را که از مصرف طولانی مدت یا کوتاه مدت آزیترومایسین کسب کرده‌اند، با شما به اشتراک می‌گذارند. اگر شما هم تجربه استفاده از این دارو را دارید، میتوانید نظر خود را در این قسمت ثبت کنید.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
قرص آزیترومایسین، یک آنتی بیوتیک است که بر کنترل و مهار عفونتهای باکتریایی اثر می‌گذارد. این دارو به موازات اثرات مطلوبی که دارد در برخی از افراد منجر به بروز عوارض جانبی خواهد شد. نکته مهم در مورد مصرف این دارو و دیگر آنتی بیوتیکها عدم مصرف آن‌ها بدون تجویز پزشک است. علاوه بر این مهم است که پروسه درمان با این دارو را حتی اگر دیگر علائمی از عفونت ندارید، کامل کنید. در زمان مراجعه به پزشک برای هر نوع عارضه، لازم است تا پزشک را از داروهایی که مصرف می‌کنید، مطلع نمایید تا بر اساس آن بتوانید بهترین تجویز را متناسب با شرایط جسمانی خود دریافت کنید.