دانلود مقالات ISI درباره اثرات جانبی + ترجمه فارسی

اثرات جانبی (خارجی) (به انگلیسی: Externality) وقتی وجود خواهند داشت که یک بنگاه یا فرد می‌تواند فعالیتی را انجام دهد که به طور مستقیم بر دیگران (بنگاه یا فرددیگر) اثر (مثبت یا منفی) بگذارد، لیکن به ازاء آن پولی پرداخت یا دریافت نمی‌کند. به این معنی که فرد یا بنگاه ایجاد کننده اثر جانبی هزینه‌ها یا منافع ناشی از این عمل را در محاسبات خود وارد نمی‌کند. تعریف بالا با وجود ساده بودن، دارای نکته مهمی است که می‌تواند منشأ بعضی از ابهام‌ها بشود. هنگامی که می‌گوییم به طور مستقیم، منظور کنارگذاشتن هر گونه اثری است که به وسیله قیمتها انتقال می‌یابد. یعنی اثر جانبی وجود دارد اگر مثلاً بهره‌وری یک ماهی گیراز منتشر شدن ضایعات پالایش نفت در نزدیکی صیدگاه متأثر شود، اما نه از طریق سودآوری ماهی گیر که از قیمت نفت متأثر می‌گردد. اثر نوع اخیر [ که توسط وینر (۱۹۳۱) به اثرات خارجی معروف شد] در هر بازار رقابتی وجود دارد، اماهیچ نوع عدم کارایی را ایجاد نمی‌کند. درواقع، با فرض رفتار قیمت پذیری، بازار بطور دقیق سازوکاری است که یک نتیجه بهینه پارتو (بهینه اجتماعی) را ایجاد می‌کند. این نشان می‌دهد که وجود یک اثر جانبی، نه فقط یک پدیده تکنولوژیکی، بلکه حاصل کارکرد مجموعه‌ای از بازارهای موجود است. اثرات جانبی از لحاظ تأثیرگذاری بر آحاد اقتصادی به دو دسته مثبت یا منفی تقسیم می‌شود. اثر جانبی مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که فعالیت بنگاه یا فرد تولیدکننده اثر جانبی باعث افزایش مطلوبیت واحدی شود که از آن تأثیر می‌پذیرد. به عنوان مثال وقتی که یک نفر خلاقیتی به خرج می‌دهد و فکر یا کالای بدیعی عرضه می‌کند که تحولی در جامعه ایجاد می‌کند شاید بابت آن مبلغی هم دریافت کند اما اثرات مثبت آن به مراتب بیشتر از قیمت آن است. این اثرات به کل جامعه می‌رسد. ابداع فکر الگوریتم که منجر به ایجاد رایانه شد، شاید برای مبدع آن درآمد چندانی ایجاد نکرده باشد لیکن منافع مثبت این فکر نصیب کل جامعه بشری شده است. یا در یک مثال دیگر محله‌ای را در نظربگیریدکه یکی ازهمسایه هااقدام به نصب لامپ برای روشنایی محوطه بیرون ساختمان خودمی کند ولی در واقع این کارا و باعث افزایش روشنایی خانه‌های مجاوروبه دنبال آن افزایش مطلوبیت آنهامی شود. اثر جانبی منفی زمانی اتفاق می‌افتد که فعالیت بنگاه یا فرد تولیدکننده اثرجانبی باعث کاهش مطلوبیت واحدی شود که از آن تأثیر می‌پذیرد. به عنوان مثال کارخانه‌ای را در نظر بگیرید که فولاد تولید می‌کند. این کارخانه دود کوره‌های خود را به هوا می‌فرستد که اثر منفی بر محیط اطراف و از جمله بر فعالیتهای کشاورزی و نیز سلامت افراد پیرامون کارخانه دارد. امااین کارخانه به ازای این فعالیت که سایرین را متأثر می‌کند مجبور به پرداخت مبلغی نیست و لذا کالای خود را ارزانتر از حالتی که مجبور به پرداخت هزینه تحمیل شده بر سایرین می‌بود، عرضه می‌کند. افراد پیرامون کارخانه مجبور به پرداخت هزینه آلودگی هوا و محیط زیست هستند. اگر کارخانه مجبور می‌شد که هزینه‌های تولید آلودگی را بپردازد مسلماً مقدار کمتری آلودگی تولید می‌کرد. برای بررسی این حالت یک مدل ساده دو مصرف‌کننده‌ای با i=۱٬۲ در نظر می‌گیریم که بخش کوچکی از کل یک اقتصاد را در اختیار دارند. در راستای این تفسیر، فرض را بر این قرار می‌دهیم که فعالیت این مصرف‌کنندگان قیمت L کالای قابل تجارت در اقتصاد را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد. در این قیمتها ثروت مصرف‌کننده i ام برابر باWi خواهد بود. با این حال بر خلاف مدل رقابتی استاندارد، فرض را بر این قرار می‌دهیم که هر مصر ف کننده دارای ترجیحاتی است که نه تنها بر مصرف او از L کالای قابل تجارت (x1i،. . . ،XLi) بلکه بر بعضی از فعالیتهای (h) انجام شده توسط مصرف‌کننده ۱، تعریف می‌گردد. در این مدل اقتصادی واحد تولیدکننده اثر جانبی را به عنوان مصرف‌کننده ۱ و واحدی که از آن تأثیر می‌پذیرد را مصرف‌کننده ۲ می‌نامیم. با توجه به اینکه انتخاب مصرف‌کننده ۱ از h رفاه فرد ۲ را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد، یک اثر جانبی تولید می‌کند. برای مثال، دو مصرف‌کننده ممکن است در کنار یکدیگر زندگی کنند و h می‌تواند مقدار بلندی صدای موسیقی مصرف‌کننده ۱ باشد. برای هر مصر ف کننده یک تابع مطوبیت مشتق شده بر مقدارh تعریف می‌گردد. با فرض اینکه خریدهای بهینه او از کالاها در قیمت p (بردار قیمت‌ها) و ثروت Wi مطلوبیت او را حداکثر می‌سازد. برای رفع عدم بهینگی در حالت ساده دوجانبه راه حل‌های متعددی وجود دارد که برخی از آن‌ها به عنوان راه حل‌های سنتی شناخته می‌شوند مانند بستن مالیات بر تولید اثرجانبی منفی (سوبسید دادن به تولید اثر جانبی مثبت) و سهمیه بندی. نام دیگر این دو راه راه حل‌های دولت محور می‌باشد چون معمولاً با دخالت دولت صورت می‌گیرد. راه حل دیگری که می‌تواند ما را به سوی نقطه بهینهٔ پارتو رهنمون سازد چانه زنی است که راهی بازار محور محسوب می‌شود. راه حل دیگری که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد ایجاد یک بازار رقابتی برای خرید و فروش هر واحد اثر جانبی است که صد البته در این مدل و با فرض یک فروشنده و یک خریدار این فرض چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. برای نمونه دو راه مالیات و سیستم چانه زنی را مورد بررسی بیشتر قرار می‌دهیم.