دانلود مقالات ISI درباره سیال فوق بحرانی + ترجمه فارسی

سیال فوق بحرانی (انگلیسی: supercritical fluid) به هر ماده ای که بالاتر از فشار و دما ی آن در نقطه بحرانی باشد اطلاق می‌شود. جاییکه فازهای گاز و مایع از یکدیگر متمایز نیستند. این‌گونه از سیالات می‌توانند همچون گازها بینابین جامدات پراکنده شوند یا به مانند مایعات، مواد را در خود حل کنند. در نزدیکی نقطه بحرانی، هرگونه تغییر اندک در فشار یا دما باعث یک تغییر عظیم در چگالی می‌شود. سیالات فوق بحرانی بسیار مناسب جهت جایگزینی برای حلال‌های ارگانیگ در فرایندهای صنعتی و آزمایشگاهی هستند. از پرکاربردترین سیالات فوق بحرانی می‌توان به کربن دی‌اکسید و آب اشاره کرد که در کافئین زدایی و تولید قدرت (نیروگاه‌ها) استفاده می‌شوند. سیال فوق بحرانی سیالیست تحت شرایط دما و فشاری بالاتر از نقطه بحرانی. این سیال ها از نظر خواص انتقالی مانند گازها نفوذپذیری بالا و ویسکوزیته ی پایینی دارند و از نظر قدرت حلالیت،شبیه به حلال های مایع هستند. در منطقه ی بالاتر از نقطه بحرانی که در آن سیال، فوق بحرانی نامیده می شود. مرحله ایست که تمایز بین فاز گاز و مایع وجود ندارد و دانسیته مایع با دانسیته گاز برابر می گردد. از آنجایی که در فرآیند های استخراج با scf فشار بالاتر از فشار بحرانی می باشد، بر خلاف عملیات های انجام شده در فاز مایع، فشار متغیر، در کنترل فرآیند موثر است. لازم به ذکر است که در نزدیکی نقطه بحرانی تغییرات کوچک در فشار و دما می تواند تغییرات زیادی را در زمینه ی چگالی ایجاد کند. بنا به خصوصیات بسیار مناسب این نوع سیالات آنها را برای گستره ی وسیعی از مواد در خالص سازی، استخراج و تفکیک می شوند. کربن دی اکسید و آب معمول ترین و شناخته شده ترین سیالات فوق بحرانی مورد استفاده هستند. با تغییر دما و فشار می توان سیال را به سمت خصوصیات مایع یا گازی بیشتر سوق داد. مهمترین خاصیت این سیال ها حلالیت آنهاست که ارتباط مستقیمی با چگالی آنها در دمای ثابت دارد و با افزایش چگالی میزان این توانایی نیز افزایش میابد و از آنجایی که چگالی با فشار رابطه ی مستقیم دارد پس می توان گفت که حلالیت آنها با افزایش فشار افزایش می یابد. رابطه ی بین حلالیت و دما کمی پیچیده تر است. در چگالی ثابت حلالیت با افزایش دما بالا می رود در حالی که در نزدیکیی نقطه ی بحرانی با تغییر خفیف دما تغییرات زیادی در میزان چگالی دیده می شود. بنابر این در نزدیکی نقطه بحرانی حلالیت این سیالات معمولا با افزایش دما کاهش می یابد و سپس بار دیگر افزایش می یابد.