ساقه مغز(به انگلیسی: Brainstem) بخشی از دستگاه عصبی مرکزی و در قسمت پایینی مغز قرار دارد و متشکل از بخشهاییاست کهطناب نخاعی را به نیمکرههای مخ و مخچه پیوند میدهد
ساقه مغز یا تنه مغزى بخش بسیار مهمى از مغز است که از بالا به نیمکرههاى مخ و از پایین به نخاع محدود میشود و شامل قسمتهاى زیر است:
1- مغز میانى (Midbrain)
2- پل مغزى (Pons) یا برجستگى حلقوى
3- بصل النخاع (Medulla Oblongata) یا پیاز مغز (Bulb)
ساقه مغز دربرگیرنده مغز میانی، پل مغز و پیاز مغز میباشد. این ساختارها که اطلاعات را درون دستگاه عصبی مغزی انتقال میدهند، نقش مهمی در تنظیم فعالیتهای بدن برعهده دارند.
ده زوج از دوازده زوج عصب مغزی از ساقه مغز خارج میشوند.
مغز میانى (Midbrain)
ناحیهاى است که از بالا به نیمکرههاى مخ و از پایین به پل مغزى محدود شده است. مغز میانى داراى دو سطح پیشین و پسین مىباشد که در سطح پشتى آن چهار هسته قرار دارد، دو تا در بالا به نام برجستگیهاى دوقلوى فوقانى و دو تا در پایین به نام برجستگیهاى دوقلوى تحتانى. برجستگیهاى بالایى مربوط به راههاى بینایى و برجستگیهاى پایینى مرتبط با راههاى شنوایى میباشند. این قسمت مغز میانى کلاً تکتوم نام دارد.
پل مغزى (Pons): پونز یا پل دماغى داراى پهنایى به اندازه 4 و ارتفاع 3 سانتى متر مىباشد. در پایین آن بصلالنخاع و در بالاى آن پایههاى مغزى قرار دارند. و پشت آن را نیز مخچه پوشانده است. بین پل و مخچه زاویه آناتومیک مهمى به نام «C-P Angle» درست مىشود که اعصاب زوجهاى پنجم، هفتم و هشتم از آن خارج مىگردند.
هستههاى زوجهاى ششم و هفتم و هسته حرکتى و هسته حسى اصلى زوج پنجم در پل مغزى جاى دارند. در محل پیوند پل مغزى به بصلالنخاع نیز هستههاى دهلیزى و شنوایى (مربوط به زوج هشتم) قرار گرفتهاند. مرکز نگاه کردن به طرفین هم در پل مغزى نزدیک هسته زوج ششم مىباشد. در تومورهاى «C-P Angle» مانند نوروماى اکوستیک، بیمار اختلال زوج هشتم به صورت کاهش شنوایى، گرفتارى زوج پنجم و در موارد پیشرفته نشانههاى فلج زوج هفتم، ششم و علامات آسیب مخچهاى پیدا مىکند.
بصلالنخاع (Medulla Oblongata)
بصلالنخاع یا پیاز مغز به شکل هرمى است که از بالا به پل و از پایین به نخاع مىپیوندد. هستههاى زوجهاى نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم در بصلالنخاع واقع شدهاند. همچنین هستههاى گراسیلیس و کونئاتوس که راههاى حسى ستون پشتى نخاع به آنها ختم مىگردد در بصلالنخاع مىباشند، از این دو هسته رشتههاى عصبى به نام نوار داخلى به تالاموس مىروند.
ساقه مغز، قسمت میانی مغز است و در جلوی مخچه قرار دارد. ساقه ی مغز،بخش کنترل کننده اصلی بدن است و پیغام را بین مغز و سایر بخش های بدن به جلویو عقب انتقال می دهد. مخ،مخچه و نخاع، همگی به ساقه ی مغز اتصال دارند. ساقه ی مغز از 3 بخش اصلی،ینعی مغز میانی، پل ( پونز؛pons ) و بصل النخاع تشکیل می شود. ساقه ی مغز اعمال حیاتی بدن را کنترل می کند. این اعمال عبارتنداز:
§ تنفس
§ هوشیاری
§ عملکرد قلب
§ حرکت های عضلانی غیر ارادی
§ بلع
§ حرکت چشم ها و دهان
§ انتقال پیام های حسی ( درد،حرارت،سروصداو غیره )
§ گرسنگی
ساقه مغز که در زیر مخ و روبهروی مخچه قرار دارد. ساقه، نخاع را – که نخاع از پشت گردن تا پایین کمر امتداد دارد- به مغز وصل میکند. ساقه مغز مسئول تمام اتفاقات مهمی است که برای ادامه حیات در بدن تو میافتد، مانند نفس کشیدن، هضم غذا و گردش خون.
یکی از کارهای ساقه مغز، کنترل عضلات غیرارادی بدن تو است. عضلات غیرارادی آنهایی هستند که کارشان را خودبهخود انجام میدهند، حتی بدون این که تو در مورد آنها فکر کنی. تو روی عضلات غیرارادی بدنت کنترلی نداری و نمیتوانی حرکت آنها را متوقف کنی. قلب و معده هر دو دارای ماهیچههای غیرارادی هستند و این ساقه مغز است که به ماهیچهی قلب میگوید وقتی که تو داری دوچرخهسواری میکنی، با سرعت بیشتری خون را در بدنت پمپاژ کند.
همچنین ساقه مغز است که به ماهیچهی معده فرمان میدهد عمل گوارش و هضم غذا را انجام دهد.
کار دیگری که ساقه مغز انجام میدهد این است که میلیونها پیغام ردوبدل شده بین مغز و بقیه اعضای بدن را دستهبندی و کنترل میکند. شاید بتوانیم بگوییم که ساقه، در واقع منشی مغز است.
در این صفحه تعداد 1143 مقاله تخصصی درباره ساقه مغز که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات ISI ساقه مغز (ترجمه نشده)
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.
Keywords: ساقه مغز; Brainstem; Children; Development; Vitamin C; Mapping; 1; dorsal longitudinal fasciculus; 2; caudal part of the dorsal motor nucleus of the vagus; 3; solitary nucleus and tract; AbdNu; abducens nucleus; ALS; anterolateral system; AMV; anterior medullary ve