کبد یکی از اندام های حیاتی انسان محسوب می شود که وظیفه تنظیم سموم و مواد زائد در بدن را بر عهده دارد. اگر کبد عملکرد درستی نداشته باشد، سموم بدن انسان را فرا خواهند گرفت و احساس بیماری در شما آغاز می شود. کبد را می توان نابودگر نامید زیرا سموم را به مواد زائد تبدیل کرده و این امکان را فراهم می کند تا بدن به شیوه امن آنها را از طریق ادرار و مدفوع خارج سازد. سمیت کبد می تواند ناشی از مصرف الکل، مواد شیمیایی، برخی داروها نظیراستامینوفن و بعضی مسکن ها و یا مکمل های غذایی باشد.
سَمیَت یا سمی بودن (به انگلیسی: Toxicity)، خاصیتیاست که یک ماده شیمیایی یا ترکیبی از مواد دارای آن خاصیت، با آن بتواند به یک ارگانیسم آسیب برساند. سمی بودن میتواند بر روی همهٔ یک ارگانیزم، مثلاً یک جانور، باکتری یا گیاه، و نیز بر زیرساختار ارگانیسم، مانند یاخته (سمیت سلولی) یا یک ارگان مانند کبد (سمیت کبد)، اثر کند. به طور گسترده، این کلمه ممکن است به صورت استعاری برای توصیف اثرهای سمی بر روی گروههای بزرگتر و پیچیدهتر مانند گروه، خانواده، یا جامعه در کل استفاده شود. گاهی اوقات این کلمه بیشتر یا کمتر مترادف با مسمومیت در استفادهٔ روزمره است.
بعضی از شایعترین نشانههای اولیه بیماریهای کبدی در زیر توضیح داده شده است:
۱٫زرد شدن پوست: در این حالت تمام پوست بدن از جمله ناخنها و چشمها زرد میشود. و این به دلیل وجود بیلیروبین (رنگدانهای در صفرا) است. صفرا در کبد تولید میشود و برای فرآیند هضم غذا لازم است. اگر کبد بیمار باشد و نتواند سموم ورودی به خون را تصفیه کند، بیلیروبین در خون انباشته میشود و رنگ پوست را زرد میکند.
۲٫تغییر رنگ ادرار و مدفوع: این تغییر رنگ میتواند نشانهای از مشکلات مختلفی باشد، اما اغلب نشانهی مشکلات کبدی است. اگر بدن را همیشه پرآب نگه دارید، ادرار همیشه باید کمرنگ باشد. اما در بیماری یرقان، بیلیروبین خود را در رنگ تیرهی ادارار نشان میدهد. علاوه بر این عملکرد نامناسب کبد ممکن است باعث بیرنگی، خونی رنگ شدن یا سیاه شدن مدفوع شود.
۳٫درد و نفخ شکم: باز هم تغییرات، نشانههای کلیدی بیماریها هستند. اگر درد و نفخ مداوم در ناحیه شکمی داشته باشید، ممکن است نشانهی مشکل کبدی باشد. علاوه بر این ممکن است بطور پیوسته احساس نفخ و گاز در شکم داشته باشید؛ که تا مرحلهی جمع شدن مایعات در شکم نیز پیش برود. در این حالت مایعات در دیوارههای شکمی جمع میشوند و فشار اضافی به ریهها وارد میکنند که سبب دشواری تنفس میشود. برای درمان باید آب را به کمک جراحی خارج کرد.
۴٫حساسیت پوست: یکی از نشانههای شایع بیماری کبدی، حساسیت زیاد پوست است که با خارش یا تحریکپذیری پوست در تماس آشکار میشود. این مشکلات گاهی با استفاده کرم مرطوبکننده رفع میشود، اما اغلب این مشکلات پوستی تا برطرف شدن مشکل کبدی همچنان باقی میمانند.
۵٫رفلاکس اسید: اگر بطور فزاینده و مکرر دچار رفلاکس معده به همراه سوءهاضمه بدون استفراغ هستید، نشانهی خوبی نیست و نیاز به بررسی بیشتری برای شناخت عامل آن وجود دارد.
۶٫اسهال: البته اسهال ممکن است دلایل بسیاری داشته باشد، اما چنانچه بطور مکرر روی دهد ممکن است در اثر بدکار کردن کبد باشد که مرکز سیستم گوارش در بدن است.
۷٫خستگی مفرط: البته در اینجا منظور خستگی بیش از حد نیست بلکه بیشتر، بیحالی یکباره و ضعف عمومی بدن مورد نظر است. اگر کبد وادار به پرُکاری شود، اثرش در کل بدن به صورت ضعف عمومی و بیحالی شدید نمایان میشود. اگر این نشانه را به همراه نشانههای دیگری که ذکر شد داشته باشید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
۸٫بیاشتهایی بیمقدمه: این مورد نیز نشانهی مبهمی است که ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. اما نکته کلیدی این است که آیا نشانههای دیگر را هم دارید یا نه؟ البته تا نشانههای دیگر بیماری کبدی مشخص شود ممکن است خیلی دیر باشد، پس بهتر است در این مورد با یک پزشک مشورت کنید.
۹٫احتباس آب در بدن: معمولاً در قسمتهای پایینی پاها نمایانتر است و اگر انگشت خود را بر ناحیهی متورم فشار دهید، اثر آن برجای میماند و پوست به حالت اولیه برنمیگردد.
۱۰٫احساس ناخوشی : توصیف این حالت مشکل است، اما با حالت معمولی که هر روز داریم کاملاً متفاوت است، و به نوعی احساس میکنیم که حال عمومیمان خوب نیست. چنین حالتی به این دلیل است که کبد سموم را به خوبی تصفیه نمیکند و سموم در خون باقی میمانند و باعث سردرد، مشکلات پوستی، خشکی پوست و ناخوشی نامعلوم در کل بدن میشوند.
در این صفحه تعداد 1342 مقاله تخصصی درباره سمیت کبد که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات ISI سمیت کبد (ترجمه نشده)
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.