دانلود مقالات ISI درباره گلوتامات + ترجمه فارسی

گلوتامات(به انگلیسی: glutamate)انتقال دهنده عصبی محرکی است که باعث افزایش تحریک رشته‌های عصبی موجود در دستگاه اعصاب مرکزی می‌شود. این اسید انتقال دهنده عصبی محرک و عمده‌ای در مغز و نخاع و ماده سازنده اولیه اسید گاما- آمینو بوتیریک می‌باشد. نقش این اسید آمینه در سوخت و ساز قندها و چربیها مهم است، و به انتقال پتاسیم در سرتاسر سد مغزی- خونی کمک می‌نماید. هر چند این اسید نمی‌تواند به راحتی گلوتامین از سد مغزی- خونی عبور کند، اما به میزان بالایی در خون یافت می‌شود و ممکن است مقدار کمی از آن در مغز نفوذ کند. مغز انسان می‌تواند از اسید گلوتامیک به عنوان سوخت استفاده کند. اسید گلوتامیک با برداشتن اتمهای نیتروژن، در جریان ساختن اسید آمینه دیگری به نام گلوتامین، آمونیاک را سم زدایی می‌کند. تبدیل اسید گلوتامیک به گلوتامین تنها راهی است که به وسیله آن می‌توان آمونیاک موجود در مغز را برطرف نمود. اسید گلوتامیک به درمان بیماریهای شخصیتی کمک می‌کند و برای معالجه اختلالهای رفتاری دوران کودکی مفید می‌باشد. از این اسید برای درمان بیماری صرع، عقب ماندگی ذهنی، رخوت عضلانی، زخمها و اغمای هیپوگلیسمیک – مشکلی که در هنگام درمان دیابت و در اثر مصرف انسولین به وجود می‌آید- استفاده می‌کنند گلوتامات که پیک عصبی تحریکی است بیش از هر پیک دیگری در نورون‌های دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد. حداقل سه نوع فرعی گیرنده گلوتامات هست که گمان می‌رود یکی از آنها در یادگیری و حافظه نقش دارد. این گیرنده را از روی نام‌ ماده شیمیائی خاص (ان - متیل دی - N-methyl D-aspartate - آسپاراتات) که برای شناسائی آن به‌کار می‌رود، گیرنده ان‌ام‌دی‌اِ (NMDA) نامیده‌اند. مخصوصاً نورون‌های ناحیه هیپوکامپ (نزدیک مرکز مغز) سرشار از گیرنده‌های ان‌ام‌دی‌اِ است و شواهد متعددی نشان می‌دهد که این ناحیه در تشکیل خاطرات تازه نقش مهمی دارد. گیرنده ان‌ام‌دی‌اِ از این لحاظ که بایستی از دو یاخته متفاوت پیام‌های پی‌درپی صادر شود تا به‌فعالیت درآید، با گیرنده‌های دیگر تفاوت دارد. پیامی که از اولین یاخته می‌رسد غشاء یاخته‌ حاوی گیرنده ان‌ام‌دی‌اِ را حساس می‌کند و در این وضع، پیام دوم (پیک‌های عصبی گلوتامات از نورون دیگر)، گیرنده را فعال می‌سازد. هنگامی‌که دو پیام به‌ این‌صورت همگرا می‌شوند گیرنده ان‌ام‌دی‌اِ تعداد زیادی یون کلسیم را به داخل نورون راه می‌دهد. این هجوم یون‌ها موجب تغییر درازمدت در غشاء نورون و پاسخ‌‌دهی بیشتر آن به رویداد مجدد پیام نخستین می‌گردد - این پدیده به‌نام تواندهی درازمدت (long-term potentiation) یا ال‌تی‌پی (LTP) شهرت دارد. (شکل گیرنده‌های ان‌ام‌دی‌اِ و ال‌تی‌پی) وقتی پیک‌های عصبی از نخستین یاخته پیام‌دهنده رها می‌شوند، گیرنده‌های غیر ان‌ام‌دی‌اِ را در یاخته پذیرنده فعال می‌سازند: ۱. که این خود، غشاء یاخته را کمی ناقطبی می‌کند. ۲. همین مقدار ناقطبی شدن موجب حساس‌شدن گیرنده‌های ان‌ام‌دی‌اِ می‌شود طوری‌‌که آماده فعال شدن توسط پیک‌های گلوتامات می‌شود که از یاخته پیام‌دهنده دوم فرا می‌رسند. ۳. فعال‌سازی گیرنده‌های ان‌ام‌دی‌اِ موجب بازشدن مجراهای کلسیم در این گیرنده‌ها است. ۴. با هجوم یون‌های کلسیم به درون یاخته، یون‌ها با آنزیم‌ها تعامل می‌کنند. ۵. و احتمالاً غشاء یاخته را بازسازی می‌کنند. ۶. این بازسازی، یاخته گیرنده را به پیک‌های عصبی نخستین یاخته حساستر می‌سازد چنانکه خود می‌تواند یاخته گیرنده را به‌موقع فعال سازد و ال‌تی‌پی به‌وجود آورد. چنین مکانیسمی که طی آن دو پیام همگرا موجب تقویت سیناپس می‌شود، تبیینی‌ برای پیوندخوردن رویدادهای جداگانه در حافظه فراهم می‌آورد. برای مثال، در آزمایش یادگیری تداعی، منظره غذا بلافاصله به‌دنبال صدای زنگ می‌آید. وقتی سگ غذا را می‌بیند، بزاق ترشح می‌کند. اما پس از بارها جفت‌شدن زنگ و غذا، سگ یاد می‌گیرد که فقط در برابر صدای زنگ، بزاق ترشح می‌کند. این فرآیند احتمالاً حاکی از آن است که علامت 'زنگ' و علامت 'غذا' در سیناپس‌ها همگرا شده‌اند و این نیز ترشح بزاق را سبب شده است. پس از آنکه غذا و زنگ به‌دفعات لازم جفت شدند، سیناپس‌های یادشده توسط ال‌تی‌پی چندان تقویت می‌شوند که سرانجام صدای زنگ به‌تنهائی سگ را به ترشح بزاق وامی‌دارد. مکانیسم NMDA نظریه پرجاذبه‌ای در باب چگونگی متداعی شدن رویدادها در حافظه است و محققان فعالانه آن را دنبال می‌کنند