فسفاتاز(به انگلیسی: Phosphatase) آنزیمی است که بوسیله هیدرولیز کردن مونواسترهای اسید فسفریک و تبدیل آنها به یون فسفات و مولکولی با یک گروه هیدروکسیل آزاد، گروه فسفات را از پیشماده (سوبسترا) خود جدا میسازد. این کارکرد آنزیم برعکس عمل آنزیمهای کیناز و فسفوریلاز است. آنزیمهای کیناز و فسفوریلاز گروههای فسفات خودرا با استفاده از مولکولهای پرانرژی مثل ATP به پیش ماده خود متصل میکنند.
آلکالین فسفاتاز یکی از فسفاتازهای رایج در بسیاری از موجودات زندهاست.
فسفاتازها را میتوان بر اساس ویژگی آنها نسبت به پیش ماده خود تقسیم بندی کرد.
فسفاتازها ی ویژه تیروزین: پیش ماده این آنزیمها فسفو تیروزین است.
فسفاتازها ی ویژه سرین-تره اونین: پیش ماده این آنزیمها فسفو سرین-تره اونین است.
فسفاتازهای واجد ویژگی دوگانه: پیش ماده این آنزیمها فسفو سرین-تره اونین- تیروزین است.
فسفاتازهای ویژه هیستیدین: پیش ماده این آنزیمها فسفو هیستیدین است.
فسفاتازهای چربی: پیش ماده این آنزیمها فسفاتیدیل اینوزیتول ۳٬۴،۵ تری فسفات است.
آنزیم اسید فسفاتاز یک پروتئین است که از چندین زنجیره پلی پپتیدی تشکیل شده است و ساختار فضایی آن به گونه ای است که پس از قرار گیری جایگاه فعال آن در سوبسترایش یعنی پارانیتروفنیل فسفات(PNPP) فعال شده و واکنش مربوطه را انجام می دهد.
نحوه عمل در واکنش ها:
به دسته آنزیم های هیدرولاز تعلق دارد وبه صورت چندین ایزوآنزیم با عملکرد آنزیمی رایج (شکست هیدرولیتیک استرهای منو فسسفات) وجود دارد. زیرا هدف کاتالیز،هیدرولیز یک پیوند شیمیایی است. به ویژه اسید فسفاتاز گروه های فسفات پیوند شده را هدف قرار داده و می شکند.
مقدار آنزیم و فعالیت در بافت ها:
اسید فسفاتاز به طور طبیعی در همه جا وجود دارد و شاید یکی از منابعی که بیشترین تمرکز را در آن دارد غده پروستات باشد که این واقعیت توسط شمی دانهای بالینی کشف شد کسانی که سطح آنزیم در سرم را به عنوان شاخصی از سرطان پروستات اندازه می گیرند. فرم های مختلف اسید فسفاتاز در ارگانهای مختلف یافت می شوند و سطح سرمی آنها به عنوان یک علامت تشخیصی برای بیماری بافت مربوطه استفاده می شود. به عنوان مثال سطح بالای اسید فسفاتاز پروستات ممکن است نشانگر احتمال سرطان پروستات باشد.
آنزیم های فسفاتاز همچنین توسط میکرو ارگانیسم های خاک برای دستیابی به فسفات های باند شده در مواد غذایی استفاده می شوند. سنجش سرعت فعالیت این آنزیم ها ممکن است برای اثبات نیاز فیزیولوژیکی به فسفات ها در خاک استفاده شود. بعضی ریشه های گیاهی به ویژه ریشه های خوشه ای،کربوکسیلات تراوش می کنند که فعالیت اسید فسفاتازی دارد که به حرکت فسفر در خاک های فقیر کمک می کند. انواع،ACPP(Aq)،Aq2،Acp1،اسید فسفاتاز پروستات،Aq05،اسید فسفاتاز مقاوم به تارتاریک اسید،ACP6،AcpT، اسید فسفاتاز بیضه،اسید فسفاتاز بافت یا اسید فسفاتاز لیزوزم اسید فسفاتاز به طور عمده ای با تمرکز بالا در پروستات و حدود 100 برابر بیشتر در مایع منی نسبت به سایر مایعات بدن یافت می شود.
در این صفحه تعداد 582 مقاله تخصصی درباره فسفاتاز که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات ISI فسفاتاز (ترجمه نشده)
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.