الکتروریسی(به انگلیسی: Electrospinning) فرآیندی جهت تولید انواع نانوالیاف و میکروالیاف از محلولهای مواد پلیمری، سرامیکی یا محلولهای کامپوزیتی متشکل از پلیمر- نانوذرات و همچنین مذابهای مواد مذکور میباشد. این ایده را اولین بار زلنی(zeleny) مطرح، سپس در سال ۱۹۳۴ فرماهالز آن را ثبت و در سال ۱۹۹۰ دکتر رنکر (Reneker) آن را بازسازی کرد. در روش الکتروریسی هم از مذاب و هم از محلول پلیمری میتوان استفاده کرد. الکتروریسی را ریسندگی الکترواستاتیکی یا برقریسی نیز نامیدهاند. این روش برای تولید نانوذرات از طریق فرایند الکترواسپری نیز کاربرد دارد. در روش الکتروریسی از یک منبع تغذیه ولتاژ بالا جهت تولید بار الکتریکی در جریان محلول یا مذاب پلیمری استفاده میشود. بهمنظور تولید نانوالیاف، یکی از الکترودهای منبع تغذیه ولتاژ بالا به محلول پلیمری و الکترود دیگر به زمین یا به جمعکننده رسانا متصل میگردد. با عبور محلول از درون لوله موئینه، در اثر میدان الکتریکی حاصل از منبع تغذیه ولتاژ بالا مابین نوک لوله موئینه و جمعکننده متصل به زمین، سیال باردار شده و از نوک لوله موئینه به سمت جمعکننده کشیده میشود. در اثر حرکت سیال، حلال تبخیر شده و رشتههایی با قطر زیر میکرون بر روی جمعکننده تولید می گردد. در اثر اندرکنش نیروهای الکتریکی، بار سطحی جریان سیال، نیروی ویسکوالاستیک و نیز کشش سطحی، حرکت مارپیچی به سیال باردار القاء شده و بر اثر آن نانوالیاف تولیدی بهصورت لایه بههم پیوسته یا بیبافت تولید میگردند. الکتروریسی فناوری متنوع و کاربردی، ساده و ارزان برای تولید الیاف بسیار نازک از طریق الکترواستاتیک است. اصل حاکم بر این روش اعمال کشش (استرچ) بالا بر جریان جت یک محلول پلیمری به کمک بارهای الکتریکی است. این روش الیاف را با محدوده قطری بین چند نانومتر تا چند میکرومتر تولید میکند. عوامل و مولفههایی وجود دارد که بر شکل و ساختار نانوالیاف الکتروریسی مانند قطر الیاف و یکنواختی آن تاثیرگذار است. این مولفهها شامل:
الف) ساختار و خصوصیات ماده پلیمری شامل: 1) ساختار شیمیایی پلیمر، 2) وزن مولکولی و 3) نظم فضایی زنجیر.
ب) خواص محلول ریسندگی شامل: 1) غلظت محلول، 2) گرانروی، 3) نوع حلال، 4) کشش سطحی، 5)هدایت الکتریکی، 6) فراریت حلال، 7) ثابت دی الکتریک حلال، 8) دمای محلول.
ج) شرایط فرآیند شامل: 1) ولتاژ اعمالی، 2) فاصله ریسندگی، 3) نرخ تغذیه، 4) شکل جمع کننده، 5) هندسه موئینه.
د) عوامل محیطی شامل: 1) رطوبت، 2) محیط فرآیند و 3) فشار محیط است. در دهههای گذشته مشکلات ناشی از ماهیت فرآیندهای الکتروریسی سبب شده بود که تجاریسازی نانوالیاف و ساخت دستگاههای صنعتی الکتروریسی برای سالیان متمادی غیرممکن گردد. این در حالی است که در چند سال اخیر چندین شرکت آمریکایی و اروپایی موفق شدهاند با بهکارگیری تمهیداتی بر این مشکل فائق آیند. بهطورکلی نانوالیاف تولید شده از طریق فرآیندهای الکتروریسی از کاربردهای بسیار زیادی در صنایع و حوزههای مختلف برخوردار میباشند. در این ارتباط میتوان به برخی از کاربردهای مهم نانوالیاف حاصل از فرآیندهای الکتروریسی به ترتیب زیر اشاره نمود:
پزشکی، دارویی و بهداشتی
• مهندسی بافت
• پوششهای زخم
• سامانههای کنترلشده رهش
• فیلترهای پزشکی
• تجهیزات و ایمپلنتهای پزشکی
• ماسکهای بهداشتی
• اَبرجاذبها
تولید و ذخیرهسازی انرژی
• پیلهای خورشیدی
• پیلهای سوختی
• ذخیرهسازی هیدروژن
• باتریهای پلیمری
• اَبرخازنها
زیستفناوری و محیط زیست
• حسگرهای زیستی و شیمیایی
• تصفیه آب و پساب
• حذف فلزات سنگین
• غشاءهای تبادل یونی
• فیلتراسیون
• جاذبهای صوت
صنعتی، دفاعی و امنیتی
• پوششهای محافظ در برابر عوامل شیمیایی، بیولوژیکی و الکترومغناطیسی
• کامپوزیتهای تقویتشده با لایههای نانوالیاف
• نانوالیاف کربن
• نسل جدید فیلترها برای مایعات و گازها
در این صفحه تعداد 4326 مقاله تخصصی درباره الکتروریسی که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.