اجزای شرکت کننده در سوخت و ساز سلولی (متابولیسم یا دگرگشت) را متابولیت (به انگلیسی: Metabolite) مینامند. در واقع متابولیتها ترکیبات واسطه و محصول سوخت و ساز سلول زنده هستند و معمولاً منحصرا اشاره به مولکولهای کوچک[۱] شرکت کننده در سوخت وساز سلولی دارد.
متابولیتها وظایف گوناگونی بر عهده دارند؛ شامل سوخت، ساختمان، پیامرسانی، اثر تحریک کنندگی و بازدارندگی روی آنزیمها، اثر کاتالیزوری (معمولا به عنوان یک کوفاکتور نسبت به یک آنزیم)، دفاع و واکنش با ارگانیسمهای دیگر. به عنوان نمونه میتوان به رنگدانهها، ترکیبات معطر و فرومونها اشاره کرد. یک متابولیت اولیه مستقیماً در رشد، نمو و تولید مثل شرکت میکند. الکل مثالی از یک متابولیت اولیه است که در مقیاس وسیع تولید صنعتی میشود. یک متابولیت ثانویه مستقیماً در این فرآیندهای حیاتی شرکت نمیکند، اما معمولاً یک وظیفه مهم بوم شناسی دارد. می توان از پادزیستها و رنگدانههایی مانند رزینها و ترپنها به عنوان مثالهایی در این زمینه نام برد. بعضی پادزیستها از متابولیتهای اولیه به عنوان پیش ماده (به انگلیسی: precursor) استفاده میکنند، مانند اکتینومایسین (به انگلیسی: actinomycin) که از متابولیت اولیه تریپتوفان ایجاد میشود.
متابولیت اولیه مستقیماً در رشد و متابولیسم درگیر هستند و شامل کربوهیدراتها، لیپیدها، پروتئینها و اسیدهای نوکلئیک میشوند. در گیاهان متابولیتهای اولیه طی فرایند فتوسنتز تولید شده و سپس در ساخت ترکیبات سلول نقش آفرینی میکنند. این ترکیبات در حجم زیاد و با ارزش اقتصادی پائین تولید میشوند و عمدتاً به عنوان ماده خام صنعت، موادغذایی و افزودنیها کاربرد دارند. روغنهای گیاهی، اسیدهای چرب (برای ساخت صابون و شویندهها) و کربوهیدراتهایی مانند ساکاروز، نشاسته، پکتین و سلولز مثالهایی از متابولیتهای اولیه هستند. قیمت این قبیل ترکیبات به طور میانگین دو دلار در هر کیلو بوده و تولید آنها در حجم انبوه امکان پذیر است. البته برخی از متابولیتهای اولیه مانند میواینوزیتول و بتاکاروتن گران هستند که علت قیمت بالای آنها، سختی استخراج و تخلیص آنها است.
متابولیت های ثانویه ترکیبات آلی هستند که مستقیماً در مراحل رشد و نمو یا تولید مثل یک ارگانیسم زنده شرکت نمیکنند. بر خلاف متابولیتهای اولیه، غیبت متابولیتهای ثانویه به مرگ فوری یاخته منجر نمیشود، اما ممکن است در دراز مدت سبب اختلال در بقای موجود زنده، باروری یا ویژگیهای ظاهری آن گردد یا ممکن است هیچ تغییر مشهودی را سبب نشود. متابولیتهای ثانویه اغلب به یک گروه کوچک از گونههای درون یک گونه تکاملی منحصر میشوند. این ترکیبات غالباً نقش مهمی را در سیستم دفاعی گیاهان در مقابل گیاهخواری و دیگر سیستمهای دفاعی بین گونهها بازی میکنند. انسان از متابولیتهای ثانویه به عنوان دارو، طعم دهندههای غذایی و مواد مخدر استفاده میکند.
در این صفحه تعداد 617 مقاله تخصصی درباره متابولیت که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات ISI متابولیت (ترجمه نشده)
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.
Keywords: متابولیت; AIMS; the Abnormal Involuntary Movement Scale; BARS; the Barnes Akathisia Rating Scale; BMI; body mass index; GSH; glutathione; HDL-C; high-density lipoprotein-cholesterol; LDL-C; low-density lipoprotein-cholesterol; NAC; N-acetyl-l-cysteine; MINI; Mini I
Keywords: متابولیت; Cattle; Anabolic; Blood; Metabolite; Screening; Corticosteroid; EDTA; Ethylenediaminetetraacetic acid; MW; molecular weight; m/z; mass to charge ratio; AMRTP; accurate mass and retention time pair; QC; quality control; FC; Fold Change; RSD; relative stand
Keywords: متابولیت; Luteolin; Metabolite; Pharmacokinetics; Bioavailability; Distribution; Excretion; ADME; absorption, distribution, metabolism and excretion; AUC; area under the curve; BCRP; breast cancer resistance protein; CE; collision energy; Cmax; peak concentration;