چرخه سلولی (Cell cycle): زندگی سلولها در دو مرحله متوالی به صورت یک چرخه، به نام چرخه سلولی تکرار میشود. تقسیم یا تولید مثل سلول یکی از این مراحل است. مساله مهم در تقسیم سلول، تقسیم ماده ژنتیکی بین دو سلول دختر است. باکتریها این مساله را با همانندسازی DNA منفرد و تقسیم دوتایی سلول حل کردهاند. یوکاریوتها، از لحاظ ساختار ژنوم پیچیدهترند و تقسیم سلولی پیچیدهتری به نام میتوز دارند.
چرخه سلولی در یوکاریوتها به دو مرحله اینترفازی شامل G2, S, G1 و مرحله M شامل تقسیم هسته (کاریوکینز) و تقسیم سیتوپلاسم (سیتوکینز) میباشد.
مرحله G1: اغلب سلولها بعد از مرحله تقسیم وارد مرحلهی G1 میشوند. این مرحله از پایان تقسیم سلولی شروع شده تا رسیدن به شروع همانند سازی DNA ( فاز S) ادامه دارد. طی این مرحله سلول به سنتز و جمع آوری RNA، آنزیمها و پروتئینهای تنظیمی که برای سنتز DNA ضروریست، میپردازد. به این مرحله پیش سنتز هم میگویند. G1 مرحله رشد و آماده شدن سلول برای همانند سازی DNA است و از سایر مراحل چرخه سلولی طولانی تر است. در این مرحله نقطه زمانی خاصی به نام Restriction point داریم. اگر سلول از این نقطه عبور کند به طور برگشت ناپذیر از G1 خارج شده وارد مرحله بعد میشود. سلولهایی که به این نقطه نرسیده اند میتوانند از G1 خارج شده به مرحله G0 (مرحله سکون یا استراحت) وارد شوند. برخی سلولها به طور نامحدود در این مرحله میمانند اما برخی دیگر میتوانند از این مرحله خارج شده چرخه سلولی را ادامه دهند. طی این مرحله سلول تمایز مییابد. ورود سلول از G0 به G1 نیازمند فاکتورهای رشد میباشد.
مرحله S: در این مرحله DNA همانند سازی میشود. در پایان S تمام کروموزومها دو کروماتیدی هستند. سرعت نسخه برداری وسنتز پروتئین بسیار پایین است. تنها استثناء تولید هیستون هاست. این پروتئین به مقدار زیادی در سیتوپلاسم ساخته میشود.
مرحله G2: دراین مرحله سلول برای ورود به میتوز آماده میشود. فعالیتهای بیوسنتزی خصوصا سنتز میکروتوبول ها در این مرحله رخ میدهد. عوامل و آنزیمهای لازم برای تقسیم فراهم میشوند. در ضمن اندامکهای سلول دو برابر میشوند.
مراحل M: این مرحله از پایان G2 شروع شده و تا رسیدن به مرحله G1 ادامه دارد. این مرحله را میتوان به دو بخش کلی تقسیم نمود:
تقسیم هسته یا کاریوکینز: شامل مراحل ممتد پروفاز، متافاز، آنافاز و تلوفاز میباشد.
تقسیم سیتوپلاسم یا سیتوکینز: تقسیم فیزیکی سیتوزول است که در نتیجه آن دو سلول دختری ایجاد میشوند.
روند زندگی سلول در پروکاریوتها میتواند به عنوان چرخهای ساده مطرح شود. یکی از بهترین نمونههای پروکاریوتها باکتریها هستند. در باکتریها اطلاعات ژنتیکی یا ژنوم به صورت DNA حلقوی دو رشتهای است که به نقطهای در سطح درونی غشای سلول چسبیده است. در ابتدای زندگی سلول، دومین نسخه از DNA ساخته میشود. هنگامی که رشد باکتری به اندازه مناسبی رسید، سلول تقسیم میشود و دو سلول مساوی یا تقریبا مساوی بوجود میآیند. ابتدا غشای جدید پلاسمایی و مواد دیواره سلول در محل تماس بین ژنوم دختر بوجود میآید.
به تدریج که ماده جدید به محل تماس اضافه میشود، غشای پلاسمایی در حال رشد به سمت درونی فشار میآورد و سلول به شدت فشرده شده و به دو بخش تقسیم میگردد. شروع فشردگی در محل تماس غشایی دو ژنوم دختر این اطمینان را میدهد که هر سلول جدید محتوی یکی از ژنومهای معین خواهد بود. سرانجام فرورفتگی غشا به مرکز سلول میرسد و سلول را به دو بخش تقسیم میکند. دیواره جدید سلولای در پیرامون غشای جدید بوجود میآید و یا سلول، به دو سلول تقسیم میشود.
در این صفحه تعداد 4584 مقاله تخصصی درباره چرخه سلولی که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات ISI چرخه سلولی (ترجمه نشده)
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.