تداخل سنجی (به انگلیسی: interferometry) دانش ترکیب دو یا چند موج است به نحوی که با بررسی موج حاصل از این ترکیب بتوان اطلاعاتی در مورد موجهای ورودی بدست آورد. ابزاری که برای تداخل امواج بکار میرود تداخلسنج نامیده میشود. تداخلسنجی روشی مهم برای تحقیق در زمینههای اخترشناسی، اندازهگیری، فیزیک نور، فیزیک هستهای، فیزیک ذرات، فیزیک پلاسما، فیبر نوری، زمینشناسی، زلزلهشناسی، اقیانوسسنجی، مکانیک کوانتومی و سنجش از راه دور است. درواقع تکنیکی رصدی در نجوم است که در آن نور دریافتشده از دو یا چند تلسکوپ با هم ترکیب میشود و مانند یک تلسکوپ با قطر دهانهای برابر فاصله بین تلسکوپها عمل میکند. در نجوم هرچه دهانه تلسکوپ بزرگتر باشد، توان تفکیک (یا میزان جزئیات در تصویر) بیشتر است. به این ترتیب تداخلسنجی یکی از روشهای موثر برای بالا بردن توان آرایههای تلسکوپی است. به آرایه تلسکوپها که برای تداخلسنجی ساخته میشوند، تداخلسنج میگویند. توان تفکیک تلسکوپ با طولموج رصدی رابطه عکس دارد. هرچه طولموج بیشتر باشد توان تفکیک کمتر میشود. بنابراین تلسکوپهای میلیمتری برای کسب دقت بیشتر باید دهانههای بسیار بزرگ داشته باشند که امکانپذیر نیست، و به همین علت به شکل آرایه تداخلی ساخته شوند (مانند آرایه تداخلی آلما).
اساس کار تداخل سنجها
اساس کار تداخل سنجها بر پایه اصول تداخل نور میباشد. بر اساس اصول تداخلی چنانچه دو منبع نوری همدوس نورشان با یکدیگر تداخل کند این پرتوها با یکدیگر برهمنهی نموده و نتیجه این برهمنهی نواحی تاریک و روشن در فضا خواهند بود. اگر تغییری در محیط انتشار این دو پرتو یا هرکدام از آنها رخ دهد (مانند تغییر دما، فشار، طول موج و مانند آن) نقش تداخلی دو پرتو (نواحی تاریک و روشن) تغییر خواهد کرد با ثبت این تغییرات و اندازهگیری آنها میتوان به تغییرات روی داده در محیط پی برد.
تداخل سنجها به دو گروه دسته بندی میشوند:
1. -تداخل سنجهای تقسیم جبهه موج
2. -تداخل سنجهای تقسیم دامنه
1. تداخل سنج شکافنده جبهه موج در این نوع از تداخل سنجها جبهه موج اولیه شکافته شده و این جبههها همچون چشمه امواج ثانویه بکار میروند. جبهههای امواج ثانویه باهم تداخل کرده و نقش فریزهای تداخلی را بر روی پرده بوجود میآورند. آنچه سبب ایجاد تداخل میشود اختلاف مسیر بین دو پرتو نوری در راه رسیدن به پرده است و این عاملی است که سبب ایجاد اختلاف فاز بین دو پرتو نوری میشود.
آزمایش یانگ: یک موج تخت تکفام فرضی که شکاف باریک درازی را روشن میکند در نظر میگیریم. از آن شکاف موجی استوانهای خارج میشود، و فرض میکنیم که این موج به نوبه خود روی دو شکاف باریک موازی و نزدیک هم بتابد. این شکافها دو چشمه ثانوی همدوس را تشکیل میدهند. هر جا که اموج حاصل از دو شکاف بر روی هم میافتد تداخل روی میدهد.
آینه دوگانه فرنل: آینه دوگانه فرنل شامل دو آینه تخت نقره اندود است که با زاویه بسیار کوچکی نسبت به هم قرار گرفتهاند. یک بخش از جبهه موج استوانهای که از شکاف S خارج میشود، از آینه اول باز تابیده میشود. در حالیکه بخش دیگر جبهه موج از آینه دوم باز میتابد. در ناحیهای که دو موج بر هم نهاده میشوند، یک میدان تداخلی در فضا بوجود میآید. اختلاف راه نوری بین دو پرتو مثل آزمایش یانگ، مضرب صحیحی از طول موج است.
منشور دوگانه فرنل: منشور دوگانه فرنل شامل دو منشور نازک است که پایههای آنها به هم چسبیدهاند. یک تک موج استوانهای به دو منشور برخورد میکند. بخش بالای جبهه موج به طرف پایین کشیده میشود. در حالیکه بخش پایینتر به طرف بالا میشکند. در ناحیه برهمنهی تداخل رخ میدهد.
آینه لوید: این آینه شامل یک قطعه تخت دیالکتریک ویا فلزی است که همچون آینه بکار میرود و بخشی از جبهه موج استوانهای ورودی شکاف S از آن بازتابیده میشود. بخش دیگر جبهه موج مستقیما از شکاف به پرده میتابد. اگر ورقهای نازک از یک ماده شفاف در مسیر پرتوهای که مستقیما بسوی پرده حرکت میکنند قرار گیرد این ورقه شفاف اثر فزاینده شمار طول موجها را در هر پرتو مستقیم خواهد داشت.
2-تداخل سنج شکافنده دامنه موج: فرض میکنیم که یک موج نوری بر آینه نیم نقره اندودی فرود آید. بخشی از این موج از آینه عبور میکند و بخش دیگری از آینه منعکس میشود. البته دامنههای هر دو موج عبوری و بازتابیده، از موج اصلی کمتر خواهند بود. میتوان گفت که دامنه شکافته شده است. اگر دو موج جدا شده به نحوی بتوانند دوباره در یک آشکار ساز به هم برسند، تا مادامی که همدوسی اصلی بین این دو موج از بین نرفته است، تداخل نتیجه خواهد شد.
در این صفحه تعداد 803 مقاله تخصصی درباره تداخل سنجی که در نشریه های معتبر علمی و پایگاه ساینس دایرکت (Science Direct) منتشر شده، نمایش داده شده است. برخی از این مقالات، پیش تر به زبان فارسی ترجمه شده اند که با مراجعه به هر یک از آنها، می توانید متن کامل مقاله انگلیسی همراه با ترجمه فارسی آن را دریافت فرمایید. در صورتی که مقاله مورد نظر شما هنوز به فارسی ترجمه نشده باشد، مترجمان با تجربه ما آمادگی دارند آن را در اسرع وقت برای شما ترجمه نمایند.
مقالات ISI تداخل سنجی (ترجمه نشده)
مقالات زیر هنوز به فارسی ترجمه نشده اند. در صورتی که به ترجمه آماده هر یک از مقالات زیر نیاز داشته باشید، می توانید سفارش دهید تا مترجمان با تجربه این مجموعه در اسرع وقت آن را برای شما ترجمه نمایند.
Keywords: تداخل سنجی; Computer vision; AdaBoost; Interferometry; Laser scatter; Polarised light; Polarimeter; Polariscope; National center for food manufacturing; Seal integrity; Seal inspection; Seal fault; Packaging